Notule

Canola- en Lupienwerkgroepvergadering

gehou op 3 Februarie 2005 te Elsenburg



  1. Opening en verwelkoming

    Mnr Scholtemeijer open die vergadering met gebed. Hy verwelkom almal teenwoordig by die vergadering, veral Me Hawkins van die NOK en mnr Blomerus van DLWK.

    Die vergadering spreek die hoop uit dat die klimaats­omstandighede in veral die Swartland spoedig sal verbeter.

  2. Presensie

    Teenwoordig

    Mnr GJH Scholtemeijer PNS (Voorsitter)
    Dr M Griessel PNS
    Dr J de Kock PNS
    Mnr H Agenbag PNS Wes-Kaap
    Mnr CL Grimbeek PNS SWD
    Mnr J Blomerus DLWK
    Mnr D Hanekom DLWK
    Mnr H Cerfonteyn DLWK
    Mnr P Lombard DLWK
    Mnr J Hoffmann DLWK
    Mnr GWDR Conradie DLWK
    Mnr I Slabbert DLWK Moorreesburg
    Mnr G van Coller DLWK
    Dr M Hardy DLWK
    Me A Swanepoel DLWK
    Mnr C Cumming Bayer Crop Science
    Mnr JJ Bester GSA
    Mnr K Schonken GSA
    Mnr J Loubser Bokomo Voere
    Mnr W van der Linde Agricol
    Mnr P Fouché Advanta
    Mnr L Swartz Swartland Oliepers
    Mnr K van Niekerk MKB
    Dr S Lamprecht LNR-NIPB
    Me F Hawkins Nasionale Departement Landbou / Oesskattings­komitee
    Me L van Zyl Agri Wes-Kaap (Sekreta­riaat)

    Verskonings

    Mnr C van Rooyen DLWK Caledon
    Mnr A Haasbroek Boland Agri
    Mnr C van der Merwe MKB
    Mnr P Laubscher BNK
    Mnr J Bruwer SSK
    Mnr K Becker SOILL
    Mnr H Kotzé Bokomo Voere
    Mnr D van Papendorp GSA
    Me M Kellerman DLWK
    Dr T Brand DLWK
    Prof A Agenbag US
    Dr JM Laubscher DLWK
    Dr I Trautmann DLWK
    Dr A Nel LNR-IGG
    Mnr J McDermott Du Pont
    Mnr MF Hugo DLWK
    Mnr J Truter WPK
  3. Personalia

    Neem kennis dat mnr J Truter van WPK se broer mnr H Truter oorlede is en dra die vergadering se meegevoel aan die familie oor.

    Terugvoering word gegee oor die wenners van die Suid-Kaap canola kompetisie.

    Besluit dat die volgende wenners namens die Werkgroep gelukgewens word:

    • Mnr F Uys, Bredasdorp – Wenner van hoogste opbrengs en beste brutomarge
    • Lourens Broers, Swellendam – naaswenner vir hoogste opbrengs en beste brutomarge

    PNS Kantoor

    Besluit dat die Werkgroep en PNS se dank aan mnr Van Rooyen wat die Suid-Kaap canola kompetisie koördineer het, oorgedra word.

    PNS-Kantoor

  4. Vasstelling van die sakelys

    Geen aanvullende sake nie.

  5. Notule van die vorige vergadering

    Die notule van die vergadering gehou op 1 Desember 2004 is goedgekeur.

  6. Algemene oorsig

    1. Winterreënstreek

      1. Canola

        Swartland / Suid-Kaap

        Volgens voorlopige opnames wil dit voorkom of canola aanplantings in 'n mate deur hawer of gars vervang kan word. Die risiko verbonde aan canola produksie word as 'n beperkende faktor beskou. Hawer word meestal vir weidingsdoeleindes aangeplant.

        Die verwerkingskapasiteit vir canola neem steeds toe en 'n groter produksie kan met gemak hanteer word.

        SWD / Oos-Kaap

        Gunstige omstandighede.

      2. Lupiene

        Swartland / Suid-Kaap

        Dit wil voorkom asof veral die aanplanting van bitter lupiene vir weiding sal uitbrei. Slakke verkies soetlupiene bo bitter­lupiene. Die risiko aan lupiene aanplantings is nie so hoog nie. Beskikbaarheid van saad mag 'n probleem wees.

        SWD en Oos-Kaap

        Goeie belangstelling in lupiene en daar word met saadmaatskappye vir saad onderhandel. Beskikbaarheid van saad raak reeds 'n probleem.

    2. Somerreënvalstreek

      Op hierdie stadium blyk dit dat die aanplantings dieselfde sal wees as die vorige seisoen. Al die belangstellendes (kommersiële produsente) het nog nie regtig begin om canola te produseer nie.

    3. Oesskatting

      Neem kennis van die NOK se inligting soos by die sakelys aangeheg.

      Daar sal eers teen Maart 'n beter skatting van beoogde aanplantings gemaak word. Uit voorlopige opnames blyk dit dat die voorneme om canola te plant, minder mag wees (vervang deur hawer as weiding) en lupiene aanplantings moontlik mag uitbrei.

      Besluit dat sodra meer detail inligting insake aanplantings van canola en lupiene beskikbaar is, dit aan die Oesskat­tingskomitee kommunikeer moet word.

      Mnr Cerfonteyn

    4. SAGIS Inligting

      Neem kennis van die dokumentasie wat by die sakelys aangeheg is.

      Besluit dat die jongste SAGIS inligting soos aan PNS voorsien ter inligting by die notule aangeheg sal word.

      PNS Kantoor

    5. Prysvooruitskatting en internasionale mark­inligting

      Dr Griessel rapporteer oor die internasionale oliekoek situasie. Die gelande prys van sojaboon-oliekoek (47% proteïen) in Kaapstad op 1 Februarie 2005 beloop R1 666 / ton. Wisselkoers = R6,02.

      Die relatiewe waardes soos verskaf dien slegs as riglyne vir produsente ten opsigte van die waarde van hulle produk op 'n spesifieke tydstip. Die inligting sal voortaan op 'n daaglikse basis op die PNS webblad bygehou word.

      1. Die afgeleide waarde van volvet canola is soos volg

        Pluimvee (94%) R1 566
        Varke (100%) R1 666
        Suiwel (58%) R   966

        Die relatiewe waarde van canola oliekoek is as volg:

        Pluimvee (53%) R   883
        Varke (65%) R1 083
        Suiwel (60%) R1 000
      2. Die relatiewe waarde van lupiene is soos volg

        L. albus (Esta) Pluimvee (75%)
        Suiwel (80%)
        R1 250
        R1 333
        L. angustifolious (Merrit) Pluimvee (53%)
        Suiwel (52%)
        R   883
        R   866
        L. luteus (Juno) Pluimvee (63%)
        Suiwel (73%)
        R1 050
        R1 216
    6. COMBUDS – canola

      1. Aanpassing van kostegids

        Neem kennis dat die DLWK in die proses is om dit af te handel.

        Besluit dat terugvoering vanaf die Departement Landbou insake die aanpassing van die kostegids afgewag word.

        Mnr Hugo
        Me Swanepoel

      2. Opstel van COMBUDS vir canola

        Neem kennis dat mnr Deon Joubert op versoek van PNS in die proses is om vir nuwe toetreders 'n samevatting oor produksiekoste per streek voor te berei. Hy sal met die DLWK se Landbou-ekonome asook landboubesighede (wat reeds oor sekere inligting beskik) daaroor konsulteer. By die DLWK is beskrywings van die homogene streke in die provinsie beskikbaar.

        Besluit dat

        • Me Swanepoel sal reël dat die DLWK se terugvoering oor combuds vir canola beskikbaar gemaak word sodra dit gereed is;
        • die kantoor die vordering met die produksiekoste per streek met mnr Joubert sal opvolg.

        PNS kantoor
        Me Swanepoel

    7. Produksie area kaarte

      Die produksie area kaarte kan opdateer word sodra die combuds afgehandel is.

      Besluit dat die afhandeling van die produksie area kaaarte deur die DLWK oorstaan totdat die nodige inligting beskikbaar is.

      Me Swanepoel
      Mnr Hugo

  7. Navorsing

    1. Canola

      1. Nasionale cultivarproewe en chemiese ont­ledings

        1. Cultivarproewe 2003

          Besluit dat die saak as afgehandel beskou word.

        2. Cultivarproewe vir 2004

          Neem kennis dat die proefresultate van die 2004 proewe in die komende Canolafokus (Februarie 2005) publiseer sal word. Die Canolafokus sal by die SKOG Voorsaai Inlig­tingsdag en by CRK Voorsaai Inligtingsdag op 24 Februarie beskikbaar wees. Die onverwerkte data is reeds gedurende Desember 2004 aan landboubesighede voorsien.

          Besluit dat die proefresultate van die 2004 proewe vir verdere bespreking by die volgende Canola- en Lupien­werkgroep sakelys aangeheg sal word.

          Mnr Hanekom

        3. Cultivarproewe vir 2005

          Neem kennis dat die DLWK se voorbereidings vir die aan­planting van die 2005 proewe op skedule is – toerusting (planter is bestel), grondmonsters, saad, aparte aan­planting van vroeër cultivars word sover as moontlik (logistiek en ekonomies) gedoen.

          Vertraging word deur die volgende veroorsaak:

          • Die tegnikus mnr H. de Wet het bedank.
          • Die skoonmaakfasiliteite is beperk, DLWK masjiene word vir hele afdeling gebruik
          • Toestand van stropers benodig dringende aandag.

          Besluit dat die Tegnologiekomitee probleme / vertragings om die cultivarproewe vlot te laat verloop, betyds met mnr Hanekom en die DLWK sal opvolg.

          Mnr Hanekom
          PNS

          Besluit dat 'n skrywe van waardering aan mnr H de Wet (tegnikus) gestuur word.

          PNS

      2. Bemesting

        1. Terugvoering van Bemestingstaakspan

          Neem kennis dat chemiese ontleding van drie proewe wat deur Kynoch gedoen is (2 oor stikstofbestuur en oor swael­bemesting) in proses is en daar 'n aanduiding van goeie olie-inhoud is. Die Taakspan en Kynoch sal die verslag verder bespreek.

          Besluit dat indien die finale verslag van die Kynoch proewe gereed is, dit by die volgende sakelys aangeheg sal word.

          Dr de Kock

          Verwys ook na Punt 11.2

        2. Wisselbou-projek: besproeiing

          Geen verdere inligiting word rapporteer nie.

          Besluit dat resultate oor die bemestingsproewe in die besproeiingsgebiede rapporteer sal word sodra dit gereed is.

          Dr Nel

      3. Ontwikkelingsplan vir canola

        Daar word rapporteer dat die Ontwikkelingsplan deur die PNS Raad aanvaar is en die aanbevelings deur die Tegnologie­komitee in oorleg met die DLWK prioritiseer sal word. Verdere ontwikkeling van die bedryf sal aan die hand van die plan gedoen word.

        Besluit dat die Ontwikkelingsplan deur die Tegnologie­komitee verder gevoer sal word en jaarliks opdateer.

        Dr de Kock

      4. Terugvoering – THRIP-projek

        Neem kennis dat geen inligting omtrent die Thrip aansoeke vir US projekte beskikbaar is nie.

        Besluit dat terugvoering insake die THRIP aansoeke wat deur die US ingedien is, afgewag word.

        Prof Agenbag

      5. Saadbehandeling teen swamme en insekte by canola

        Daar word rapporteer dat die navorsing vanjaar voortgesit word en die resultate uiteindelik moet voldoen aan die vereistes vir die registrasie van Cruizer as saadbe­handelingsmiddel vir canola in Suid-Afrika. Die uiteindelike resultate sal in 'n publikasie vervat word.

        Besluit dat vordering met die saadbehandelings proewe deurlopend rapporteer sal word.

        Prof Agenbag
        Dr Lamprecht

    2. Lupiene

      1. Nasionale cultivarproewe en chemiese ont­ledings

        1. Cultivarproewe vir 2003

          Besluit dat die saak as afgehandel beskou word.

        2. Cultivarproewe vir 2004

          Verwys na inligting by punt 7.1.1.2

        3. Cultivarproewe vir 2005

          Verwys na inligting onder punt 7.1.1.3

        4. Mnr Hanekom

      2. Saadbehandeling teen swamme en insekte by lupiene

        Dr Lamprecht doen verslag van die 2004 proefresultate van die werk met saadbehandeling by lupiene. Die proef is vir die tweede jaar herhaal, maar ander behandelings as in die eerste jaar is gebruik. Geen betekenisvolle verskille kon tussen die behandelings gevind word nie. Daar sal oor die voortsetting van die projek besin moet word. Die moontlike insluiting van Cruizer in die proewe moet oorweeg word.

        Besluit dat dr Lamprecht in oorleg met Prof Agenbag, Syngenta en ander rolspelers oor die voortsetting van die projek sal besin en 'n aanbeveling aan PNS sal maak.

        Dr Lamprecht

    3. Weerstandbiedendheid van raaigras

      Neem kennis van die dokumentasie wat by die sakelys aangeheg is.

      Besluit dat enige verdere inligting insake weerstand­biedendheid van raaigras rapporteer sal word soos dit beskikbaar raak.

      PNS Tegnologiekomitee

    4. Pes- en plaagbeheer

      1. Stoppelbestuur van canola / swartstam

        Neem kennis van die dokumentasie wat by die sakelys aangeheg is.

        Mnr Van Coller rapporteer dat die literatuurstudie oor swartstam by canola in proses is en daar hopelik teen April vergadering verslag gedoen kan word. Die studie word deurlopend opdateer soos nuwe inligting beskikbaar kom. Die DLWK gaan wel in 2005 voort met navorsing, maar bestaande projekte moet eers afgehandel word. Nuwe projekte sal na aanleiding van die literatuurstudie identifiseer word.

        Besluit dat mnr Van Coller se aanbevelings na aanleiding van die literatuurstudie insake verdere projekte op swartstam afgewag word.

        Mnr Van Coller

        Neem kennis dat aangesien swartstam veral via die vorige jaar se stoppels op lande versprei, daar 'n probleem vir die komende seisoen voorsien word. Opslag canola sal infekteer word en moet oordeelkundig bestuur word om verspreiding van swartstam te verhoed.

        Besluit dat

        • mnr Van Coller versoek word om die opslag canola plante ten opsigte van voorkoms en verspreiding van swartstam te monitor en aan die bedryf terugvoering te gee.

          Mnr Van Coller

        • navorsers en voorligters dit intussen aan produsente moet kommunikeer en dat Dr Hardy versoek word om die effek wat opslag canola op die verspreiding van swartstam kan hê tydens die CRK Voorsaai Inlig­tingsdag onder produsente se aandag te bring.

          Dr Hardy

      2. Voorkoms en monitering van bogrondse insekte, plae, slakke en bolwurms

        Neem kennis van die dokumentasie insake voorkoms / beheer van bolwurm wat by die sakelys aangeheg is.

        Neem verder kennis van die Werkgroep: Beter vestiging van canola ten opsigte van bogrondse swamme, insekte en slakke (vroeër Slakwerkgroep) se notule van 30 November 2004 wat aan lede beskikbaar gestel word.

        Daar word rapporteer dat die literatuurstudie oor slakke finaliseer word en aan die Werkgroep voorgelê sal word. Dr Tribe sal binnekort met die literatuurstudie oor insekte begin. 'n Volgende vergadering vir die Werkgroep: Beter vestiging van canola ten opsigte van bogrondse swamme, insekte en slakke sal binnekort skeduleer word.

        Besluit dat

        • die aanbevelings oor moontlike navorsingsprojekte op bogrondse plae en insekte vir oorweging deur die PNS afgewag word.

          Dr Lamprecht
          Dr Laubscher

        • daar by GSA navraag gedoen word oor die publikasie van artikels wat by die vorige vergadering verskaf is (in SA Graan).

          PNS kantoor
          Mnr Vermaak

      3. Voorkoms van witroes op canola in Riversdal

        Neem kennis en besluit dat aangesien die geval van witroes op canola as 'n geïsoleerde geval beskou word en aangespreek is, die saak as afgehandel beskou word.

    5. Navorsingsprojek – Rhizoctonia

      Neem kennis van die dokumentasie insake Rhizoctonia wat by die sakelys aangeheg is en dat twee publikasies oor die onderwerp vrygestel sal word.

      Besluit dat die bestuursopsomming van die navorsings­projek oor Rhizoctonia se verslag ter inligting aan die Canola en Lupien­werkgroep sirkuleer moet word.

      Dr Lamprecht

  8. Tegnologie-oordrag

    1. Canolafokus

      Neem kennis dat die 2004 cultivarproewe se resultate in die komende Canolafokus (Februarie beskikbaar) publiseer sal word.

      Die volgende uitgawes verskyn in Maart, Junie en September.

      Redaksie

      1. Suid-Kaap Canola kompetisie

        Daar word namens mnr C van Rooyen, DLWK Caledon, wat die Canolaboer van die Jaarkompetisie in die Suid-Kaap koördineer het, kortliks oor resultate en aanbevelings verslag gedoen, byvoorbeeld:

        • Maak regte cultivarkeuse – goeie saailinggroeikrag in veld belangrik veral in droë saaitye en ontkiemings­periodes.
        • Belangrikheid van swaelontledings – spreek hoë swaelbehoefte aan – bemestingsbehoeftes van canola (koolgewas) verskil van koring.
        • Pas insek en ander beheermiddels korrek toe – lees fynskrif op etikette.
        • Slakbeheer was goed – dit berus op waarneming van vorige jaar, tipe grond, helling, hoeveelheid klip, canola na gars of lusern / medics, vroeë reën in Februarie / Maart en hoë klipfraksie op oppervlakte, kamp aangrensend aan berg of waterstroom, suidelike tot suidoostelike helling verhoog risiko vir slakke, moenie te diep plant.

        Besluit dat

        • die samevatting en aanbevelings na aanleiding van die Suid-Kaap canola kompetisie aan lede van die Werkgroep sirkuleer moet word; en

          Mnr Van Rooyen
          PNS Kantoor

        • dit ook vir produsente se aandag in die Canolafokus en SA Graan publiseer moet word.

          Redaksie
          Mnr Vermaak

        Mnr Fouché bevestig Advanta se standpunt dat canola se grond voorberei moet wees sodat daar met die eerste reën na einde Maart geplant kan word. Sodoende sal die inkomsteverliese beperk word.

        Neem kennis dat die Swartland se wenners tydens die SKOG Voorsaai Inligtingsdag aangekondig word.

        Besluit dat mnr Slabbert by die volgende vergadering oor die resultate van die Swartland canola kompetisie terug­voering sal gee.

        I Slabbert

      2. Beskikbaarstelling van PNS markinligitng

        Neem kennis dat die PNS markinligting deurlopend op die PNS webblad beskikbaar sal wees.

        Besluit dat die publikasie van markinligting as afgehandel beskou word.

    2. Lupino

      Neem kennis dat die 2004 navorsingsresultate (cultivar­proewe) in die volgende Lupino wat in Februarie gereed sal wees, publiseer word en dit by die Voorsaai Inligtingsdae beskikbaar sal wees.

      Die volgende uitgawes van Lupino verskyn in Maart, Junie en September.

      Redaksie

    3. Inligtingsdae 2005

      Neem kennis van die volgende geleenthede wat geske­duleer is:

      17 Februarie Soja Inligtingsdag / George
      24 Februarie CRK Voorsaai Inligtingsdag
      15 Maart SKOG Voorsaai Inligtingsdag
      17-20 Mei NAMPO Oesdag
      20 Julie CBK Boeredag / Swartland
      6 September SKOG

    4. Weervooruitskatting

      Neem kennis van die inligting soos tydens die vergadering deur mnr Cerfonteyn verskaf.

  9. Behoeftes van

    1. Mark – Canola

      1. Statutêre Graderingsregulasies

        Neem kennis dat daar tydens die GSA jaarvergaderings rapporteer is dat die konsep graderingsregulasies gedu­rende die leweringseisoen in praktyk getoets is en daar volgens terugvoer van landboubesighede geen wesentlike probleme daarmee ondervind is nie. Wysigings en voorstelle word deur die Graderingswerkgroep van GSA opgevolg.

        Verdere dokumentasie sal weer met rolspelers debatteer word en wanneer daar ooreengekom is, sal dit as basis deur die Departement Landbou as moontlike statutêre graderingsregulasies oorweeg kan word.

        Besluit dat

        • daar by GSA beswaar aangeteken word dat die PNS Canolawerkgroep nie met betrekking tot Graderings­werkgroep akkommodeer / geken is nie;
        • daar met teleurstelling kennis geneem word dat geen verdere amptelike dokumentasie / terugvoering vir hierdie vergadering beskikbaar gestel is nie;
        • vordering van die CBK insake die moontlike graderings­regulasies afgewag word.

        Mnr Vermaak

    2. Mark - Lupiene

      Geen verdere inligting is beskikbaar nie.

    3. Produsente – Canola

      1. Plantmetodes vir beter vestiging van canola

        Geen verdere inligting is beskikbaar nie.

        Besluit dat die aangeleentheid oorstaan tot verdere inligting beskikbaar is.

        Prof Agenbag

    4. Produsente – Lupiene

      1. Alkaloïedvlakke / gestandardiseerde betrou­baarheidstoets

        Dr Griessel rapporteer dat hy nog in gesprek met RAU is oor moontlike laboratorium fasiliteite vir alkaloïedtoetse.

        Besluit dat Dr Griessel insake onderhandelings rakende alkaloïedtoetse sal rapporter sodra nuwe inligting beskik­baar raak.

        Dr Griessel
        Dr Brand

  10. Saad

    1. Canola

      Neem kennis dat voldoende saad beskikbaar behoort te wees.

      Saadmaatskappye

    2. Lupiene

      Besluit dat saadmaatskapye die verwagte tekort aan lupiensaad vroegtydig moet aanspreek.

      Saadmaatskappye

  11. Ander sake

    1. Artikel in Agrekon: optimering van wisselbou­stelsels

      Besluit dat

      • PNS die inligting insake die artikel in Agrekon met LEVSA sal opvolg en versoek dat 'n regstelling in die tydskrif Agrekon gemaak word;
      • die dokumentasie in hierdie verband wat deur mnr Hugo (DLWK) aan PNS voorsien is ter inligting by die notule aangeheg moet word.

      Voorsitter

    2. Artikel – "Manipulating oil contents"

      Besluit dat

      • die inligting omtrent verbeterde produksie en olie-inhoud soos vervat in die artikel deur Dovuro Seeds van Australië: Manipulating Oil Contents, onder produsente en rolspelers versprei moet word, naamlik:
        • Sluit in by beplanning vir cultivarproewe.
        • Akkommodeer in Ontwikkelingsplan vir Canola.
        • Publiseer in Canolafokus en SA Graan.
        • Dra oor aan produsente via landboubesighede en boeredae.

        Redaksie
        Mnr Vermaak
        Alle lede

      • die dokument na die Tegnologiekomitee vir oorweging en verdere aanbeveling aan die Werkgroep verwys moet word.

      PNS

  12. Datum van volgende vergadering

    • 14 April 2005 te Elsenburg.
  13. Afsluiting

    Die vergadering word na 'n woord van dank aan elkeen teenwoordig afgesluit en verdaag.