Canola Produsente Toppresteerders — Suid-Kaap 2021

PNS / SOILL erkenning
Chris Cumming: PNS-Konsultant
Piet Lombard: Wes-Kaapse Departement van Landbou

Die canola opbrengskompetisie is aangepas in 2021. Die PNS en SOILL het besluit om weg te doen met die canola-opbrengskompetisie, waar deelnemers lande ingeskryf het. Alle produsente is betrek en die toppresteerders in verskillende kategorieë word erken. Die kategorieë was vir produsente wat meer as 150 ha canola aanplant, produsente wat tussen 50 en 150 ha aanplant en vir nuwe toetreders wat die eerste keer canola aangeplant het.

LET ASB OP DIE VORDERING IN OPBRENGS OOR DIE JARE
IN 20 JAAR VAN DIE KOMPETISIE, HET DIE OPBRENGS GESTYG VAN 2 TON/HA OP DIE BESTE LAND TOT OOR DIE 3 TON/HA OP 314 HA.

Ek het die voorreg gehad om die sewe toppresteerders in die Suid-Kaap te besoek en te probeer vasstel wat gelei het tot hulle sukses. Hopelik sal my waarnemings ander help en aanspoor om hul canola-opbrengs te verhoog.

My waarneming was dat, uiteenlopende wisselboustelsels, saadbedvoorbereidings-praktyke en van die ander fasette van canola-verbouing deur die toppresteerders in die Suid-Kaap gevolg is. Hulle uiteenlopende produksie- en bestuurstelsels het my gou laat besef dat daar nie een uitstaande praktyk bestaan vir die verbouing van canola nie.

Die voorplant- en plantpraktyke het gewissel vanaf geenbewerking waar al die plantreste op die land bewaar word tot die verwydering van reste deur hetsy wei, sleep, baal of brand van plantreste in enkele gevalle. Sommige produsente wat kalk moes toedien het die geleentheid gebruik om 'n vlak bewerking toe te pas en sodoende 'n gunstige saadbed geskep.

Produsente het meestal 'n rotasiestelsel van 5 jaar lusernfase opgevolg deur 'n 5 jaar kontantgewasfase. Die belangrikheid en voordeel van grasbeheer in die lusernfase is deur almal beklemtoon. Die volgorde van die kontantgewasse in die kontantgewasfase en redes vir die volgorde van gewasse het redelik gevarieer, Onkruiddruk, weerstand en onkruiddoderkeuses was van die hoofredes wat bepaal het waar canola in die stelsel inpas.

Watter praktyk het wel uitgestaan?

1. Sorgvuldige keuse van canolakultivars vir spesifieke gebiede, hellings en of lande.
2. Die sorg waarmee canola gevestig is om 'n egalige, eweredige stand te verseker.
3. Die erns van plaagbestuur om die jong saailing te beskerm teen slakke en insekte.
4. Gereelde inspeksie van aanplantings veral in die saailingstadium, was nie onderhandelbaar nie.
5. Hierdie produsente verbou canola as 'n kontantgewas in volle reg en besef die belang van die regte praktyk op die regte tyd. Canola is duidelik nie meer 'n gewas wat net benut word om onkruidprobleme op te los nie.
6. Die erns van tydsberekening van kopbemestings, siekte en plaagbespuitings en regte stadium van platsny beteken dat canola soms voorkeur moet geniet teenoor die graangewasse.
7. "Hierdie aandag aan die beste praktyke is in my siening die verskil tussen 'n goeie oes of 'n top-oes."

Wat my ook geweldig beïndruk het, was die gewilligheid van die produsente om hulle kennis, ondervinding en inligting te deel.

Wynand Wessels van Napier, die top nuwe toetreder in die Suid-Kaap, het erken dat die raad wat hy by vriende en mede-produsente ontvang het hom baie gehelp het. Hy het 2,95 ton/ha op 'n 80 ha land in sy eerste jaar van canola-verbouing geoes. Die top presteerders in die ander kategorieë was soos volg:

OPPERVLAK GROTER AS 150 HA AANGEPLANT

Geluk aan die manne vir hulle merkwaardige prestasies en voorspoed vir die komende seisoen.

UIT DIE ARGIEWE VAN 2003