Notule

Lupienwerkgroepvergadering

gehou op 5 Augustus 2002 in die PNS-Raadsaal, Rivonia



  1. Opening

    Die vergadering word geopen met gebed deur mnr GJH Scholtemeijer.

  2. Verwelkoming

    Die Voorsitter, mnr Scholtemeijer, heet almal teenwoordig welkom by die vergadering.

  3. Presensie

    Teenwoordig

    Mnr GJH Scholtemeijer PNS (Voorsitter)
    Dr M Griessel PNS
    Dr J de Kock PNS
    Dr JL Purchase LNR-IGG
    Mnr JC Smit LNR-IGG
    Mnr H Agenbag PNS-kontrakteur, Wes-Kaap
    Mnr JF Maree PNS-kontrakteur, Vrystaat
    Mnr L Killian PNS-kontrakteur, KwaZulu-Natal
    Mnr WF van Wyk PNS-kontrakteur, Mpumalanga
    Mnr G Keun Sekretaris

    Verskonings

    Dr AA Nel LNR - IGG
    Dr J Saayman-du Toit LNR - IGG
    Mr D Fourie LNR - IGG
  4. Personalia

    Geen.

  5. Vasstelling van die sakelys

    Die sakelys word aanvaar nadat die volgende items by­gevoeg is:

    • Item 14.3 – Winteraanplantings van canola in somer­reënvalstreek.
    • Item 15.1 – Toekomstige vergaderings.
  6. Goedkeuring van notule

    1. Besluit dat die notule van die vergadering van die Lupienewerkgroep gehou op 19 Junie 2002 goedgekeur word, onderworpe aan die volgende wysigings:
      • Bladsy 2, item 7.2.1.1 – tweede sin wysig om soos volg te lees: "Tabel 1 in Bylae B bevat die resultate, maar monster nr 12 is later eers weggestuur en die resultaat wat 0,07% is, word bygevoeg by die tabel".
      • Bladsy 3, item 7.1.2.2 – die verantwoordelike persoon gewysig word na Dr Griessel.
      • Bladsy 6-7, item – voeg die volgende by: "(Kyk item 7.3 van die notule)".
      • Bladsy 7, item – vervang "soya" met "soja" en vervang "Alexandrië" met "Alexandria".
      • Bladsy 10:
        • Item 9.2.2 – gewysig word om soos volg te lees: "Die aansoek om registrasie van die oop cultivars onder tabel 8 is op 6 Mei 2002 ingedien".
        • Item 9.2.3 – gewysig word om soos volg te lees: "Mnr Smit en me Fourie is besig met die ver­meerdering van Helderberg saad vir me Campbell".
        • Item 9.2.4 – gewysig word om soos volg te lees: "Daar is basissaad van Ronel geplant. Van Ronell, Vladimir, Alida, Esta en Typ-Top is daar telersaad geplant. Ingevoerde saad van Tanjil is geplant en van Merrit is geen aanplantings gedoen nie. Die lyn E16 word hanteer deur mnre Killian en Agenbag". Dat CED6150 in die opskrif geskrap word.
        • Item 9.2.4.1 – gewysig word om soos volg te lees: "Die lyn E16 word hanteer deur mnre Killian en Agenbag".
        • Item 9.3 – die eerste sin gewysig word om soos volg te lees: "Opdrag word aan mnr Agenbag gegee om spesifiek aandag aan Merrit te gee met die oog daarop om suiwer saad te bekom".
        • Item 9.3.1 – gewysig word om soos volg te lees: "Opdrag word aan mnr Agenbag gegee om spesifiek aandag aan Merrit te gee met die oog daarop om suiwer saad te bekom".
      • Bladsy 11:
        • Item 9.5.2 – tweede sin gewysig word om soos volg te lees: "Mnr Killian noem die moontlikheid om 5ha van die LNR se grond op Cedara te gebruik, maar daar sal daaroor onderhandel moet word".
        • Item 10.1.2.1 – vervang "werksgroep" met "werkgroep".
      • Bladsy 12:
        • Item 11.1.2 – vervang "navorsng" in die opskrif met "navorsing".
        • Item – die laaste sin geskrap word.
      • Bladsy 15, item 15.1 – vervang "werksgroep­vergadering" in die opskrif met "werkgroep-vergadering".
  7. Algemene oorsig

    1. Oesskatting

      Die sesde skatting van die NOK vir soetlupiene beloop 9 460ha en canola 30 000 ha.

      Mnr Agenbag meld dat hy met me Beukes van die NOK in verbinding was oor die aangeleentheid en sy bevestig het dat dit die inligting is wat deur die Oesskattingskomitee ontvang is. Hy meld verder dat die inligting van WPK nie beskikbaar was nie en indien die inligting inaggeneem word die oppervlakte beplant vir soetlupiene 13 400ha en dié van canola 33 500ha beloop.

      Besluit dat kennis geneem word van die opper­vlakteskatting van soetlupiene en canola ontvang vanaf die Oesskattingskomitee.

    2. KwaZulu-Natal

      1. Alkaloiëdvlakke

        1. CED6150 moedersaad en basissaad

          Die Voorsitter meld dat mnr Killian verantwoordelik is vir CED6150 en sorg moet dra dat die basissaad se alkaloïedvlakke reg is. Die Voorsitter doen aan die hand dat van die saak afgestap word.

          Besluit dat

          • kennis geneem word dat mnr Killian verantwoordelik is vir die cultivar CED6150 en sorg moet dra dat die basissaad se alkaloïedvlakke reg is.

            Mnr Killian

          • die aangeleentheid as afgehandel beskou word.

            Sekretaris

        2. Hoë alkaloïedvlakke

          Besluit dat die aangeleentheid as afgehandel beskou word.

          Sekretaris

          Stappe geneem deur LNR-IGG

          Dr Purchase meld dat die meganismes in plek is vir die toets vir bitterheid by die saad en ook die plante. Hy meld verder dat soos reeds tydens die vorige vergadering genotuleer is, dit belangrik is dat 'n eenvormige toets gekry word vir die toets van bitterheid.

          Besluit dat die aangeleentheid as afgehandel beskou word.

          Sekretaris

          Artikel in Lupino oor nadelige gevolge van terughou van saad

          Mnr Agenbag meld dat daar besluit is dat die artikel oor die nadelige gevolge van die terughou van saad net voor planttyd in die Lupino gepubliseer sal word.

          Besluit dat kennis geneem word dat 'n artikel oor die nadelige gevolge van die terughou van saad net voor planttyd in die Lupino gepubliseer sal word.

          Mnr Agenbag

      2. Oppervlakte

        Mnr Killian bevestig dat daar volstaan word dat 'n oppervlakte van hoogstens 300ha vir KZN beraam word.

      3. Gesprek met mnr Killian oor beplanning 2002 – terugvoering

        Mnr Killian meld dat ten opsigte van CED6150 daar 0,4ha telersaad op Cedara geplant is. In Griekwaland-Oos is daar 'n nuwe produsent wat ± 15ha gaan plant by Swartberg. Daar is ook uitbreiding in die Oos-Kaap. Geen aanplantings sal by Makatini gedoen word nie.

        Besluit dat kennis geneem word van mnr Killian se beplanning vir die 2002 seisoen.

        Mnr Killian

      4. Uitbreidingspotensiaal en aksies

        1. Griekwaland-Oos – terugvoering

          Die Voorsitter verneem of dit die moeite werd is om enige aksies te neem ten opsigte van Griekwaland-Oos, waarop mnr Killian meld dat daar wel potensiaal is. Hy meld verder dat 'n produsent ± 15ha onder besproeiing gaan plant en daar nog twee ander produsente is wat weer aanplantings gaan doen.

          Besluit dat kennis geneem word dat daar drie produsente in die Griekwaland-Oos is wat lupiene gaan aanplant.

          Mnr Killian

        2. Plant van angustifolius in KZN

          Mnr Killian meld dat die 200kg Tanjil saad ingevoer vanuit Australië reeds geplant is. Hy meld verder dat ten spyte van die koue weer gedurende Junie 2002 die stand goed is.

    3. Mpumalanga

      1. Gesprek met mnr Dongo oor aanplanting van smalblaar lupiene te Nooitgedacht

        Die Voorsitter meld dat hy nog nie 'n gesprek gevoer het met mnr Dongo oor die aanplanting van smalblaar lupiene te Nooitgedacht nie.

        Mnr Smit meld dat die antraknose teellyne wat tans in die glashuis vermeerder word in Ermelo gebied na die eerste lente reën geplant sal word.

        Besluit dat die Voorsitter 'n gesprek voer met mnr Dongo oor die beskikbaarstelling van grond te Nooitgedacht ten einde mnr Smit in staat te stel om die antraknose teellyne daar te plant.

        Voorsitter
        Mnr Smit

    4. Vrystaat

      1. Noordwes-Vrystaat

        1. Skoon Ronell saad

          Op 'n vraag van die Voorsitter bevestig mnr Smit dat hy wel skoon Ronel saad verskaf het vir aanplanting.

          Die Voorsitter verneem wanneer lupiene in die Vrystaat geplant word, waarop mnr Maree bevestig dat lupiene aanplantings in die Vrystaat afgehandel is (± 370ha).

      2. Oos-Vrystaat

        1. Cultivarproewe – smal- en breëblaar, Kestell (Le Roux Broers)

          Mnr Maree meld dat strookproewe by die Le Roux Broers geplant is deur mnr Smit.

          Mnr Smit berig dat ten opsigte van smalblaar daar Wonga en Merrit geplant is en ten opsigte van breëblaar daar Ronel, Vladimir en Alida geplant is.

          Die Voorsitter verneem of die aanplantings gedoen is met die oog op saadvermeerdering, waarop mnr Smit meld dat dit strookproewe is en plantdigtheid en -datum nie gedoen is nie, aangesien die aanplantings bloot vir demonstrasie is.

        2. Strookproewe – smalblaar cultivars

          Hierdie aangeleentheid is reeds tydens item 7.4.2.1 bespreek.

        3. Uitbreidingspotensiaal en aksies – Kransfontein, Warden, Reitz en Villiers

          Mnr Maree meld dat slegs te Bloemfontein 'n nuwe produsent tot die mark toegetree het. Hy meld verder dat daar uitbreidingspotensiaal te Warden is.

        4. Beskikbaarheid van smalblaar saad

          Besluit dat die item as afgehandel beskou word.

          Sekretaris

        5. Beplanning van verskillende plantdatums vir smalblaar cultivars

          Op 'n vraag van die Voorsitter of daar enige plantdatum proewe vir smalblaar cultivars in die Vrystaat gedoen is, bevestig mnr Maree dat geen sodanige proewe gedoen is gedurende die seisoen nie.

          Besluit dat

          • kennis geneem word dat geen plantdatum proewe vir smalblaar cultivars in die Vrystaat gedoen is nie;

            Mnr Maree

          • die aangeleentheid as afgehandel beskou word.

            Sekretaris

        6. Omgewing, ryspasiëring en plantdigtheid

          Mnr Maree meld dat daar wel geëksperimenteer word met ryspasiëring en plantdigtheid te Bloemfontein, Odendaals­rus en die Le Roux Broers (Kestell).

      3. Sentraal Vrystaat

        1. Cultivarproewe – smal- en breëblaar, Bloemfontein

          Die aangeleentheid is reeds onder item 7.4.2 bespreek.

        2. Uitbreidingspotensiaal en aksies – Bloemfontein

          Die aangeleentheid is reeds onder item 7.4.2 bespreek.

      4. Suidoos-Vrystaat

        1. Strookproef CED6150, Ladybrand

          Mnr Maree meld dat te Ladybrand en Clocolan daar meer aanplantings gedoen is as wat verwag is. Die aanplantings te Ladybrand het reeds opgekom, maar die aanplantings te Clocolan nog nie.

      5. Oppervlakte

        Kennis word geneem dat die totale oppervlakte aangeplant in die Vrystaat 370ha beloop.

    5. Noordwes provinsie en Noordelike provinsie

      1. Cultivarproewe te Vaalharts (Mnr W Jansen), Swartruggens, Brits (Atlanta) en Potchef­stroom – resultate

        Mnr Smit rapporteer dat daar strookproewe te Vaalharts geplant is.

        Die Voorsitter verneem wat die toekoms van lupiene te Vaalharts is, waarop mnr Smit meld dat die lupien aanplantings mooi is, maar dat hy nie seker is of lupiene gaan posvat nie, aangesien Vaalharts 'n tradisionele koring, grondbone en gars gebied is. Hy meld verder dat daar wel belangstelling is en produsente ingelig is rakende die mark vir lupiene. Dr Griessel meld dat dit 'n besproeiingsgebied is en lupiene geplant kan word waar koring geplant word.

        Die Voorsitter doen aan die hand dat daar met die groter/leierboere in die omgewing gesprek gevoer word met die doel om uitbreiding te bewerkstellig.

        Op 'n vraag van dr De Kock rakende die opbrengste van die vorige seisoen, meld mnr Smit dat opbrengste gewissel het tussen 2,5 ton/ha tot 3,5 ton/ha, waarop daar gemeld word dat die opbrengste vir besproeiing nie goed genoeg is nie.

        Dr De Kock meld dat daar besin moet word of lupiene werklik 'n plek het op die sodanige gronde van Vaalharts en daar dalk gekyk moet word na canola verbouing in die gemelde gebied. Hy meld verder dat vrotpootjie voorkom kan word by koring indien dit geplant word na sekere gewasse. In die geval van canola is daar 'n moontlikheid dat dit vrotpootjie kan teenwerk en ook ander wortelsiektes op koring nie stimuleer nie. Hy meld dat dit dalk 'n moontlikheid is om die hoë inkomste gewasse soos byvoorbeeld grondbone te behou, maar dat 'n goeie wisselboustelsel gevolg moet word.

        Dr Griessel verneem of die bevindings in die Wes-Kaap dat 'n wisselboustelsel van koring, lupiene en canola die aanbevole stelsel is en of onder besproeiing dieselfde reëls nie geld nie. Mnr Agenbag verwys die vergadering na die bevindings in Australië en die bewyse van dr Mills, waarop dr De Kock meld dat die resultate gemeld deur mnr Agenbag nie noodwendig geld vir die Vaalharts gebiede nie.

        Dr Purchase meld dat canola 'n baie beter kans het om inslag te vind in die Vaalharts gebied as lupiene.

        Die Voorsitter meld dat die huidige werk voortgaan, maar tensy iets dramaties vorendag kom die werk uitfaseer word.

        Mnr Smit meld verder dat daar 'n cultivarproef geplant is te Brits en Koedoeskop.

        Besluit dat

        • daar met die groter/leierboere in die Vaalharts gebied gesprek gevoer word rakende die moontlike uitbreiding van lupienaanplantings.

          Voorsitter
          Mnr Smit

        • kennis geneem word dat daar voortgegaan word met die huidige werk wat in die Vaalharts gebied gedoen word, maar indien daar nie dramatiese uitbreiding kom nie die werk uitfaseer word.

          Voorsitter
          Mnr Smit

      2. Strookproewe te Lichtenburg

        Mnr Smit meld dat geen strookproewe te Lichtenburg geplant is nie.

      3. Oppervlakte

        Kennis word geneem dat die totale oppervlakte aangeplant 100ha is.

      4. Uitbreidingspotensiaal en aksies

        1. Vaalharts, Lichtenburg, Springbokvlakte en MGK

          Besluit dat van die aangeleentheid afgestap word.

          Sekretaris

      5. Tanjil – Saad vanaf Australië

        1. Plant te Brits en nog een distrik

          Mnr Smit berig dat Tanjil saad wel geplant is te Koedoeskop en Potchefstroom, maar 'n derde plek kon nie gekry word nie.

        2. Plant in KZN – identifiseer areas

          Besluit dat van die aangeleentheid afgestap word.

          Sekretaris

        3. Onderhandeling met Agricol oor opbrengste van saad

          Besluit dat van die aangeleentheid afgestap word.

          Sekretaris

    6. Oos-Kaap en ander

      1. Ugie, Mclear, Elliot en Barkley-Oos – mnr Swart – vordering

        Mnr Killian meld dat te Lady Grey daar 'n produsent is wat ± 30ha gaan plant. Te Barkley-Oos sal daar ook aan­plantings gedoen word.

        Die Voorsitter meld dat kennis geneem word dat in die Oos-Kaap daar nie dramatiese oppervlaktes is waar lupiene geplant word nie, waarop mnr Killian meld in die Barkley-Oos/Lady Grey gebied potentiaal is as gevolg van die skaapboerdery.

        Mnr Killian berig verder dat by Port Alfred en Alexandria die einde Mei 2002 lupiene geplant is, maar dat probleme met plantluise ondervind word.

      2. Saadvermeerdering, Barkley-Oos – terugvoering

        Die aangeleentheid is reeds onder item 7.6.1 bespreek.

      3. Oppervlakte

        Die aangeleentheid is reeds onder item 7.6.1 bespreek.

      4. Uitbreidingspotensiaal en aksies

        1. Barkley-Oos, Ugie, McLear, Elliot en Visriveirvallei

          Die aangeleentheid is reeds onder item 7.6.1 bespreek.

    7. Wes-Kaap

      1. Ontkiemingstoets CED6150, Alida, Ronel, Juno en Wonga te Clanwilliam

        Mnr Agenbag berig soos volg:

        • Die aanplantings van lupiene en canola in die Swartland en De Doorns / Swellendam area baie mooi is en op die stadium daar geen antraknose is nie. By die kommersiële aanplantings is nog geen antraknose gerapporteer nie, maar by die cultivarproewe het antraknose in die geval van Astra voorgekom, wat deur bespuiting onder beheer gebring is.
        • In die Nieuwoudtville area is die aanplantings van Alida, Ronel en Juno baie mooi. Daar is ± 3 000ha koring in die gebied en bitterlupiene word gebruik as wisselbou gewas. Van beide lupienes is daar ± 50kg saad geplant. Die aanplantings is baie mooi en baie goeie onkruidbeheer is gekry deur Simazine te gebruik. Daar is veral belangstelling in die aanplanting van soetlupiene.
        • Te Graafwater is ± 500ha soetlupiene geplant te wete, Juno, CED6150, Tanjil, Wonga, Merrit en Eendekuil. Dit is alles strookproewe. Die aanplantings is mooi. Die verlede het bewys dat soetlupiene se opbrengste in die gebied beter is as die opbrengste van bitterlupiene.
        • Te Clanwilliam is 15ha CED6150 en 25ha Wonga geplant onder besproeiing.

        Die Voorsitter verneem of canola geplant kan word in die gemelde gebied, waarop mnr Agenbag meld dat in die Vanrhynsdorp area 20ha canola deur 'n produsent geplant sou word.

      2. Aanplantings te Graafwater

        Die aangeleentheid is reeds onder item 7.7.1 bespreek.

    8. Suidwestelike Distrikte

      Mnr Agenbag meld dat in die gebied tussen 80ha en 100ha CED6150 geplant is. In die Riversdal area is daar ook nou soetlupiene geplant.

      Die Voorsitter meld dat daar ook Wonga geplant is wat afkomstig is vanaf Agricol.

  8. Behoeftes van die mark en produsente

    1. Mark

      1. Markpryse internasionaal en lokaal – in­sluitend Juno

        Dr Griessel meld dat die produksie van canola in die wêreld aansienlik afgeneem het. China het verlede jaar 11,32 miljoen ton canola produseer wat gedaal het na 10,7 miljoen ton in die huidige jaar. In Kanada was die opbrengs 5,06 miljoen ton verlede jaar terwyl dit hierdie jaar slegs 4,2 miljoen ton was. Aanduidings is dat sojaboonpryse besig is om te styg. Verdermeer, het die droë toestande in Indië aanplantings belemmer van grondbone, sojabone en ander oliesade. Indien dit nie reën nie word verwag dat Indië 'n aansienlike hoeveelheid olie moet invoer. In die 2002/2003 seisoen word verwag dat in die Suid-Amerikaanse lande ± 5,2 miljoen ha meer sojabone aangeplant gaan word.

        Die gemiddelde prys vir sojaboon-oliekoek (47% proteïen) vir Augustus 2002 is R2 500/ton.

        Die afgeleide waarde vir lupiene is soos volg:

        L. angustifolious (Merrit) Pluimvee (53%)
        Suiwel (52%)
        R1 325
        R1 300
        L. albus (Esta) Pluimvee (75%)
        Suiwel (80%)
        R1 875
        R2 000
        L. luteus (Juno) Pluimvee (63%)
        Suiwel (73%)
        R1 575
        R1 825
    2. Produsente

      1. Slattery / Harvestech sojastropertafel – toetsing – vordering

        Die Voorsitter meld dat mnr Smit tans besig is om met Harvestech te onderhandel om die tafel kleiner te maak. Harvestech is egter oorgeneem deur 'n ander maatskappy.

        Mnr Smit meld dat mnr De Beer van Harvestech hom geskakel het om reëlings te tref vir die bespreking van die wysigings wat aangebring moet word aan die soja­stropertafel.

        Mnr Maree meld dat 'n koringtafel na Odendaalsrus toe gestuur is. Die produsente het 'n Slatterystroper en hulle het onderneem om die tafel werkbaar te maak.

  9. Beskikbaarheid van saad

    1. Winterreënstreek

      Besluit dat die aangeleentheid word as afgehandel beskou.

      Sekretaris

    2. Somerreënstreek

      1. Toets van saad te Skandinaviadrif

        Besluit dat die aangeleentheid word as afgehandel beskou.

        Sekretaris

      2. Opname van cultivars op Tabel 8 – vordering

        Dr Purchase meld dat in 'n skrywe wat uitgestuur is deur SANSOR aan hul lede bevestig word dat die vier cultivars wat ingedien is, wel ingesluit is in Tabel 8. In die geval van Vladimir was planttelersregte ter sprake, maar Pannar het gemeld dat daar nie probleme is met die kommer­sialisering van die cultivar nie.

        'n Afskrif van die gemelde skrywe word by die notule aangeheg.

        Dr Griessel verneem op welke wyse die onwettige vermeerdering van CED6150 voorkom kan word, waarop die Voorsitter meld dat CED6150 'n geregistreerde cultivar is met 'n wettige eienaar.

        Dr Griessel meld dat Astra saad deur Agricol voorsien is vir die cultivarproewe en antraknose ondervind word. Die Voorsitter meld dat Agricol siektevrye saad moet verskaf en aan hom sertifikate voorgelê het dat slegs geser­tifiseerde saad verkoop word.

        Besluit dat kennis geneem word van die omsendskrywe ontvang vanaf SANSOR waarin 'n opsomming gegee word van die plasing van variëteite op Tabel 8.

        Dr Purchase

      3. Vermeerdering van Helderberg saad

        Die Voorsitter meld dat die vermeerdering van Helderberg saad gedoen word vir navorsing. Hy doen aan die hand dat die aangeleentheid van die sakelys geskrap word.

        Besluit dat die item van die sakelys geskrap word.

        Sekretaris

      4. Beskikbaarheid van saad vir komende plant­seisoen – Ronel, Alida, Esta, Vladimir, Merrit, Typ-Top, Tanjil, CED6150 en E16

        Die Voorsitter meld dat dr Purchase reeds bevestig het dat Ronel, Alida, Esta, Vladimir, Merrit, Typ-Top, Tanjil, CED6150 en E16 saad vir die komende plantseisoen beskikbaar sal wees.

    3. Merrit

      1. Spesifieke aandag deur mnr Agenbag – terugvoering

        Die Voorsitter verneem op welke manier daar bepaal kan word of die saad wat geplant is suiwer Merrit saad was, waarop mnr Smit berig dat dit telersaad is wat oorspronklik van Australië kom via Agricol wat in die vorige seisoen in die cultivarproewe geplant en vermeerder is.

        Op 'n vraag van die Voorsitter of die saad voldoende is en of nog suiwer Merrit saad ingevoer moet word, meld dr Purchase dat verkieslik 1-2kg telersaad vanaf Australië ingevoer moet word.

        Mnr Agenbag meld dat sodanige saad slegs deur Stark Ayers of Agricol verkry kan word.

        Besluit dat mnr Agenbag ondersoek doen en aan die werkgroep terugrapporteer op welke wyse ± 10kg suiwer Merrit saad bekom kan word.

        Mnr Agenbag

      2. Gesprek met LNR-IGG

        Die Voorsitter meld dat die gesprek tussen die LNR-IGG en die PNS rakende die hantering van Merrit saad nog nie plaasgevind het nie en doen aan die hand dat die aangeleentheid oorstaan na die volgende vergadering.

        Besluit dat die aangeleentheid oorstaan na 'n volgende vergadering van die werkgroep.

        Sekretaris

    4. Telersaad resultate van ander cultivars en E16 – gesprek Dr Purchase – terugvoering

      1. Saadvermeerdering van Typ-Top – terug­voering

        Die aangeleentheid is nie bespreek nie.

    5. Saadvermeerdering van CED6150

      1. Basissaad

        Mnr Killian meld dat geen aanplanting te Makatini gedoen is nie. Hy meld dat bittersade met die hand uitgesoek is en 0,4ha telersaad van CED6150 geplant is te Cedara. Na toetsing sal die saad as basissaad gedurende die volgende winter te Winterton geplant word.

        Dr De Kock meld dat dr Aucamp bevestig het dat die saadvermeerdering, versorging van die saad, sertifisering, die oes en verpakking deur hulle behartig kan word. Melding word gemaak van 5ha grond wat moontlik beskikbaar gestel sal word deur dr Louw andersins sal daar betaal moet word vir die grond wat beskikbaar gestel kan word deur dr Aucamp. 'n Volledige kwotasie sal teen die einde van Augustus 2002 beskikbaar gestel word deur dr Aucamp.

        Die Voorsitter doen aan die hand dat dr De Kock voortgaan met die onderhandelinge met dr Aucamp rakende die aangeleentheid. Hy wys daarop dat die aangeleentheid redelik duur kan wees en verneem of dit nodig is vir 5ha grond. Mnr Killian meld dat dit minder ook kan wees, waarop die Voorsitter meld dat die aangeleentheid weer oorweeg sal word.

        Mnr Agenbag verneem of die CED6150 wat geplant is te Clanwilliam as moontlike bron vir die produsente in die Wes-Kaap gebruik kan word. Die Voorsitter antwoord dat dit wel 'n bron kan wees, maar dat mnr Agenbag eers moet kyk hoe die aanplanting ontwikkel en die saak dan weer in oorweging geneem word. Dr De Kock meld dat indien daaraan gedink word om dit as saad aan produsente te verkoop die saad skoon moet wees.

        Mnr Killian meld dat die saad wat te Clanwilliam geplant is, CED6150 saad is wat oor 'n termyn van 10 jaar kom en die bitterheid redelik hoog is, waarop mnr Agenbag meld dat dit deel was van die monsters wat dr Brand weggestuur het na Australië toe vir toetsing en onder die 0,03 getoets het.

        Besluit dat

        • Dr De Kock voortgaan met die onderhandelinge met dr Aucamp rakende die saadvermeerdering van CED6150.

          Dr De Kock

        • Dat daar oorweging geskenk word of 5ha grond benodig word vir die aangeleentheid.

          Dr De Kock
          Mnr Killian

        • Dat na gelang van die ontwikkeling van die aanplanting van CED6150 te Clanwilliam daaraan oorweging geskenk word om die saad as bron te gebruik vir produsente in die Wes-Kaap.

          Mnr Agenbag
          Mnr Killian

    6. Telersaad op Makatini

      Die aangeleentheid is reeds onder item 9.2.2 bespreek.

  10. Siektes

    1. Antraknose

      1. Teellyne te Roodebloem

        Mnr Smit berig dat die teellyne te Roodebloem goed lyk, maar dat die teellyne te Langgewens hier en daar antraknose wys.

        Dr Purchase meld dat hy die proef besigtig het te Roodebloem en dat dit skoon lyk, maar dit dalk nog te vroeg is om enige waarnemings te doen.

        Mnr Agenbag bevestig dat die mededelings deur dr Purchase en mnr Smit rakende die teellyne te Roodebloem en Langgewens korrek is en meld dat die proef aanplantings teen die einde September 2002 'n besoek regverdig om waarnemings te doen.

      2. Ander antraknose navorsing

        Dr Griessel meld dat op 19 Julie 2002 'n vergadering gehou is met die betrokke navorsers van die LNR-IGG, LNR-Roodeplaat en die WNNR. Hy verduidelik die proses wat gevolg is deur die navorsers. Tydens die vergadering het die betrokke navorsers bevestig dat die PGIP-geen nie in die plante aanwesig was toe die PCR en Southern Blot toetse gedoen is nie. Daar is toe 'n versoek gerig deur die navorsers dat die PNS ondersoek doen na die moontlikheid om die kundigheid wat in Australië bestaan om gene suksesvol oor te dra te gebruik. Daar word ook gekyk na moontlike redes hoekom sukses behaal is met die oordra van die droogte weerstandbiedende geen by sojabone en daar nie sukses behaal word by lupiene nie. Prof Berger sal ook voortgaan om inligting te bekom vanaf Australië.

  11. Navorsing

    1. Chemiese onkruidbeheer

      1. Resultate van navorsing na Chempack stuur

        Mnr Smit meld dat 'n artikel geskryf is deur dr Saayman-Du Toit wat in die Augustus 2002 uitgawe van SA Graan sal verskyn.

        Dr Griessel meld dat hy in mnr Maree se verslag opgemerk het dat probleme steeds ondervind word met die chemiese onkruidbeheer, waarop mnr Maree meld dat van die onkruiddoders wat op die tabelle verskyn glad nie beskik­baar is nie of slegs in beperkte hoeveelhede beskikbaar is. Hy meld verder dat die probleem veral ondervind word met onkruidbeheer na opkoms.

        Die Voorsitter doen aan die hand dat ten einde 'n oplossing vir die probleem van mnr Maree te kry, mnr Smit die aangeleentheid aan dr Saayman-Du Toit verduidelik en moontlike oplossings dan na mnr Maree gekommunikeer word.

        Besluit dat die aangeleentheid aan dr Saayman-Du Toit verduidelik word met die oog daarop om sekere oplossings aan mnr Maree te verskaf.

        Mnr Smit
        Dr Saayman-Du Toit

      2. Betrokkenheid van Chempack by verdere navorsing van Diuron

        Mnr Smit meld dat alles volgens plan verloop.

        Mnr Killian meld dat alhoewel Diuron goed werk dit baie duur is, waarop die Voorsitter vra dat dr Saayman-Du Toit dienooreenkomstig ingelig moet word.

    2. Uintjies – Eptam registreer op breëblaar cultivars – beskikbaarheid

      Aangesien daar geen verdere inligting beskikbaar is nie, staan die item oor na die volgende vergadering.

    3. Dosis van Roundup op uintjies

      Aangesien daar geen verdere inligting beskikbaar is nie, staan die item oor na die volgende vergadering.

  12. Alternatiewe gewasse

    1. Fababone

      Mnr Agenbag berig dat hy kontak gemaak het met dr J Paul wat Fababone teel. Dr Paul wou 'n aanduiding hê van die cultivars sowel as die hoeveelheid saad wat benodig word. Daar is ook kontak gemaak met die kiemplasmabank in Sirië en terugvoering word afgewag. Die inligting is ook gegee aan mnr Berry om ondersoek te doen na cultivars in Soedan. Mnr Agenbag meld verder dat in Sirië daar 'n verbod is op die kommersialisering van sekere cultivars, maar dat die nodige inligting bekom sal word.

      Op 'n vraag van mnr Agenbag rakende 'n kontrak van die LNR met Icarda, meld dr Purchase dat hy die aange­leentheid sal opvolg.

      Besluit dat

      • Kennis geneem word dat mnr Agenbag kontak gemaak het met 'n teler, dr Paul, die kiemplasmabank in Sirië en mnr Berry ondersoek sal doen na cultivars in Soedan.

        Mnr Agenbag

      • Dat dr Purchase vasstel of die LNR nog 'n kontrak het met Icarda.

        Dr Purchase

    2. Salicornia

      Die Voorsitter meld dat daar nog geen vordering gemaak is nie.

    3. Akkerbone

      Dr De Kock meld dat tydens die bespreking van die aangeleentheid deur die Tegnologiekomitee van die PNS, dr Griessel die komitee daarop gewys het dat die waarde van akkerbone verhoudings gewys tot die van sojaboon-oliekoek ongeveer 50% is. As gevolg van die inligting is daar besluit dat daar nie verder deur die PNS aandag gegee gaan word aan akkerbone nie.

      Dr Purchase meld dat daar 'n werkswinkel gereël is vir 6 Augustus 2002 waartydens akkerbone bespreek sal word met die doel om 'n projekvoorstel op te stel vir voorlegging aan befondsers van die Regering.

      Die Voorsitter meld dat die PNS uitsluitlik werk met proteïene wat vir diere verbruik aangewend kan word. Die Voorsitter doen aan die hand dat indien daar addisionele inligting bekom word rakende akkerbone deur die LNR-IGG, sodanige inligting aan die PNS beskikbaar gestel word.

      Besluit dat indien enige addisionele inligting rakende akkerbone deur die LNR-IGG bekom word sodanige inligting aan die PNS beskikbaar gestel word.

      Dr Purchase

    4. Ander gewasse

      Mnr Killian meld dat die weidingsgewasse waarna hy verwys het is Sein Foin en Birdfoots Trevoil. Beide die gewasse is stikstofbindend, kan uiterste koue weerstaan en droogte hanteer. Dit is nie graan gewasse nie, maar indien dit aangeplant is, het jy nie ingevoerde proteïene nodig nie. Die proteïen-inhoud is ongeveer 28%.

  13. Ander sake

    1. Inligtingsdae 2002

      Kennis word geneem van die volgende inligtingsdae:

      • Oos-Kaap – Mnr Killian meld dat 'n inligtingsdag op 25 September 2002 in die Port Alfred area gehou word, waartydens sojabone en lupiene bespreek sal word.
      • Wes-Kaap – Mnr Agenbag meld soos volg:
        • SKOG-dag op 11 September 2002;
        • CRK-dag op 12 September 2002;
        • Gedurende September 2002 word daar by ses (6) studiegroepe inligtingsessies gehou;
        • Te Graafwater sal daar weer 'n inligtingsdag gehou word; en
        • Te Nieuwoudtville sal daar ook 'n inligtingsdag gereël word.

      Mnr Smit meld soos volg:

      • Die Lichtenburg studiegroep op 13 Augustus 2002 besoek word, waartydens canola en lupiene bespreek sal word;
      • Dr Nel tesame met mnr Havenga besoek aflê in KZN by mnr Van Aardwerk op 28 en 29 Augustus; en
      • Op 16 Oktober 2002 is 'n boeredag te Koedoeskop, waartydens canola, lupiene en koring bespreek sal word.

      Mnr Maree meld dat inligtingsdae in die proses is om gereël te word te Bloemfontein, Odendaalsrus en by Glen. Die Voorsitter meld dat inligtingsdae in die Oos-Vrystaat gereël moet word.

      Dr De Kock meld dat 'n peulgewas inligtingsdag te Upington gehou word gedurende Maart 2003.

    2. Lupino – terugvoering

      Die aangeleentheid is nie bespreek nie.

  14. Canola-aangeleenthede

    1. Aanplantings te Vaalharts

      Mnr Smit meld dat die aanplantings te Vaalharts nog baie klein is maar 'n verskil ten opsigte van opkoms tussen die cultivars van Advanta en Agricol opgemerk kan word. Daar is ook begin met verskillende peile van stikstof toediening te Vaalharts, Rustenburg, Koedoeskop en Potchefstroom. Daar sal steeds 'n somer-aanplanting te Brits gedoen word. Kennis moet ook geneem word van die wisselbouprojek tesame met die LNR-Kleingraan Instituut wat gedurende die lente/somer sal geskied.

      Mnr Smit meld dat daar Franse lyne vanaf Agricol verkry is en op Koedoeskop en Potchefstroom geplant is wat goed lyk. Hy meld verder dat daar op Vaalharts en Potchef­stroom 'n plantdatum – proef gedoen word en aanplant­ings te Potchefstroom elke 2 weke en te Vaalharts elke 3 weke gedoen word.

    2. Projek – lente-aanplanting

      1. Wisselbou – vordering

        Mnr Smit meld dat op Brits en Bethlehem daar 'n lente-aanplanting projek is. In Brits sal daar gedurende Desember / Januarie geplant word en in Bethlehem gedurende September / Oktober.

      2. Wortelsiektes by koring – vordering

        Mnr Smit meld dat die invloed van canola op wortelsiektes by koring deel is van die goedgekeurde projek. Te Bethlehem word daar waarnemings in dié verband gedoen.

    3. Cultivar- en strookproewe

      Die Voorsitter meld dat mnr Fouché gaan poog om sekere cultivars in die somerreënvalstreek gedurende die winter te plant.

      Mnr Smit meld dat mnr Fouché wel met dr Nel oor die aangeleentheid gepraat het, maar dat die reëlings nog nie gefinaliseer is nie.

      Die Voorsitter meld dat dit dalk al te laat geword het vir die aanplantings, waarop dr De Kock meld dat die aanplantings te Bethlehem gedoen word, onderworpe daaraan dat die aanplanting aan die begin Junie gedoen word. 'n Aanplanting te Hebron kan ook oorweeg word en sodanige aanplanting moet reeds aan die begin van Mei gedoen word.

    4. Winteraanplantings van canola in somerreën­valstreek

      Mnr Smit meld dat geen cultivarproewe geplant is deur die LNR-IGG nie. Daar is wel 'n cultivarproef aangeplant deur MGK te Koedoeskop en twintig (20) cultivars is geplant.

      Die Voorsitter verneem hoe belangrik dit is om 'n cultivarproef in die somerreënvalstreek te begin, waarop mnr Smit meld dat daar nie sekerheid is oor watter cultivar goed doen in watter area nie en daarom is daar meriete in die saak.

      Die Voorsitter doen aan die hand dat die LNR-IGG selektief te werk moet gaan by die oorweging van cultivarproewe in die somerreënvalstreek, waarop mnr Smit meld dat daar beoog word om sodanige proewe te plant op Vaalharts en Potchefstroom. Mnr Smit meld dat daar op Sandvet ook strookproewe geplant is en wel vier (4) cultivars.

      Besluit dat die LNR-IGG versoek word om selektief te werk te gaan by die oorweging van die aanplanting van cultivarproewe in die somerreënvalstreek.

      Mnr Smit

    5. Beskikbaarheid van saad

      Die Voorsitter doen aan die hand dat die item oorstaan, aangesien dit nie nou ter sprake is nie.

  15. Toevoegings tot sakelys

    1. Toekomstige vergaderings

      Die Voorsitter meld dat daaroor besin moet word of dit enigsins sinvol is dat die vergadering voortgaan in die huidige formaat en of dit voortaan slegs 'n vergadering sal wees tussen die PNS-kontrakteurs. Hy meld verder dat sojabone noodwendig deel sal word van die besprekings by die werkgroep sonder om die besprekings van die Sojawerkgroep te herhaal.

      Tydens die bespreking van die saak is die volgende aangeleenthede gemeld:

      • Die PNS sal voortgaan met die vergadering, aangesien daar 'n behoefte is om met die kontrakteurs aangeleenthede te bespreek;
      • Die huidige strukturering van die vergadering is sinvol, aangesien dit koördinering van prosesse teweegbring;
      • Indien die boodskap wat na buite gedra word dieselfde boodskap is van al die instansies wat teenwoordig is by die vergadering geloofwaardigheid gewen sal word by die produsente;
      • Daar gekyk word na die moontlikheid dat die PNS-kontrakteurs puntsgewys 'n verslag indien voor die vergadering oor die stand van sake in die gebied waarvoor hulle verantwoordelik is;
      • Die samewerking en kennis wat opgedoen word tydens die vergadering waardevol is en gebruik word in die veld;
      • Sojabone selektief betrek word by die vergadering en die sakelys sodoende herstruktureer word;
      • Die betrokke vergadering is die enigste tyd waartydens die tegniese personeel bymekaarkom en genoegsame tyd word nie spandeer aan die uitruil van tegniese inligting nie; en
      • Minder algemene inligting bekend gemaak word en van tyd-tot-tyd dalk 'n projek in detail bespreek word.

      Die Voorsitter doen aan die hand dat die vergadering in die huidige formaat behoue bly, mnr Grimbeek betrek word, die sakelys aangepas word en daar aan die einde van die jaar herbesin word oor die aangeleentheid.

      Besluit dat die huidige formaat van die vergadering behoue bly, mnr Grimbeek betrek word, die sakelys aangepas word en die aangeleentheid aan die einde van die jaar herbesin word.

      Voorsitter

  16. Datum van volgende vergadering

    Die datum van die volgende vergadering is 9 Oktober 2002.

  17. Afsluiting

    Die Voorsitter bedank almal vir hul teenwoordigheid en verdaag die vergadering om 14:25.