Notule

Canolawerkgroepvergadering

gehou op 7 Augustus 2002 te Elsenburg



  1. Opening en verwelkoming

    Mnr Agenbag open die vergadering met gebed. Die Voor­sitter verwelkom almal teenwoordig by die vergadering.

  2. Presensie

    Teenwoordig

    Mnr GJH Scholtemeijer PNS (Voorsitter)
    Dr M Griessel PNS
    Dr J de Kock PNS
    Mnr H Agenbag PNS (Wes-Kaap)
    Mnr TT de Villiers Departement Landbou Wes-Kaap
    Mnr P Lombard DLWK
    Mnr C van Rooyen DLWK (Caledon)
    Mnr I Slabbert DLWK (Moorreesburg)
    Mnr A Conradie DLWK
    Mnr HA Cerfonteyn DLWK
    Mnr WGJ Voigt DLWK (George)
    Dr M Hardy DLWK
    Dr AB van Jaarsveld DLWK
    Mnr K Schonken GSA / CBK
    Mnr D van Papendorp GSA / CBK
    Mnr N Vermaak GSA
    Mnr L Swartz Murray Voere
    Mnr K van der Linde Agricol
    Mnr R Viljoen Bester Voere
    Mnr J Loubser Bokomo Voere
    Mnr K Becker SOILL
    Mnr CC Cumming AVENTIS / AVCASA
    Mnr PJ Laubscher BNK
    Mnr J Bruwer SSK
    Mnr AF Haasbroek Boland Agri
    Mnr L Robertson Departement Landbou
    Prof GA Agenbag US
    Dr SC Lamprecht LNR – NIPB
    Dr AA Nel LNR – IGG
    Dr N Kotzé Agricol
    Me L van Zyl Agri Wes-Kaap / Sekreta­riaat

    Verskonings

    Mnr J Truter WPK
    Mnr J Lusse CRK
    Mnr D Hanekom DLWK
    Mnr H Kotze Bokomo
    Mnr L Wille Agricol
    Mnr P Fouché Advanta
    Mnr N Murray Murray Voere
    Dr D Crafford DLWK
    Dr L Ekermans US
  3. Personalia

    Geen.

  4. Vasstelling van die sakelys

    Die volgende sake word by die sakelys toegevoeg:

    • 7.1.5Implemente by DLWK
    • 9.2.5Beter vestiging
    • 9.7Opberging by WPK
    • 10.4Verslag – saadbehandeling
    • 11.1Gesamentlike vergaderng vir twee werkgroepe
    • 11.2E-pos insake canola
  5. Notule van die vergadering van 13 Junie 2002

    Die notule van die vergadering gehou op 13 Junie 2002 – soos by die sakelys aangeheg – word as gelese beskou en met wysigings goedgekeur, naamlik:

    • Bladsy 5, Punt 7.1.4 – tweede paragraaf: "Die PNS se dank word aan mnr Hanekom ..." (skrap "die").
    • Bladsy 9, Punt 9.2.2 – tweede laaste sin: "mnr Hoffmann versoek word om die moontlikheid van 'n volledige handleiding vir die gebruik van die model te ondersoek" (Dr Hardy).
    • Bladsy 9, Punt 9.2.2 – skrap derde sin.
    • Bladsy 10, Punt 13 – tweede sin: skrap "sien" en verander na "Aangeheg by notule".
    • Bladsy 12, Punt 10.4 – tweede sin: verander "raaigras­weerstandbiedend" na "onkruiddoder weerstand­biedend".
  6. Algemene oorsig

    1. Winterreënvalstreek

      1. Canola

        Suid-Kaap

        Die streek beleef baie goeie toestande en 'n gemiddelde opbrengs van 1,5 ton/ha kan verwag word. Vestigings­probleme het voorgekom en dit is nie seker of dit aan saad of saaimetodes toegeskryf moet word nie.

        Swartland

        Toestande wissel van redelik tot goed, alhoewel daar by sekere cultivars 'n swakker stand voorkom.

        Algemeen

        Daar word rapporteer dat daar oor die hele produksie gebied gevalle voorkom waar aanplantings van Varola 44 en 50 wat onder dieselfde omstandighede as ander cultivars gesaai is, aansienlik swakker as die ander cultivars vaar.

        Die vergadering bespreek die vestigingsprobleme wat vanjaar ondervind is en die redes wat daarvoor ver­antwoordelik kan wees. Dit gebeur selfs dat sekere gedeeltes van 'n land (gewas sowel as onkruid) "wegraak" nadat dit aanvanklik opgekom het.

        Een moontlikheid is dat verskillende plantestande as gevolg van verskillende saai- en toemaakmetodes kan voorkom. Punt 9.2.5 van hierdie notule verwys.

        'n Verdere moontlikheid is die voorkoms van grond­swamme, veral in die koeler vogtiger dele. Te veel grondvog by opkoms verhoog die moontlikheid dat plantjies deur swamme soos Pythium spp of Rhizoctonia spp aangeval kan word.

        Dr Lamprecht rapporteer dat die proewe insake saad­behandelings teen grondgedraagde siektes (swamme) vanaf die glashuis na veldproewe uitgebrei is en resultate beskikbaar sal raak soos die seisoen vorder.

        Daar bestaan nog onduidelikheid oor met welke middels die saad wat in die proewe gebruik word, reeds behandel is.

        Besluit dat

        • daar amptelike bevestiging van die saadmaatskappye wat saad vir die proewe voorsien, verkry word ten opsigte van die middels waarmee die saak behandel is wanneer dit vir proewe of aan die handel beskikbaar gestel word;
        • saadmaatskappye die inligting op die verpakkings moet aandui.

        Saadmaatskappye
        Dr Lamprecht

        Daar word ook besluit dat die saadmaatskappye moet vasstel wat die internasionale situasie omtrent geregi­streerde saadbehandelingsmiddels is en dienooreen­komstig aan die Werkgroep terugrapporteer.

        Agricol
        Advanta

        'n Ander moontlike rede vir swak vestiging of plantestand is insekte soos die Setona-kewer wat plantjies by opkoms opvreet. Groot hoeveelhede stoppels by minimum of geen bewerkingspraktyke word deur insekte as broeiplek benut. Dit is moeilik om die insekte bedags waar te neem. Daar is ook gevalle van skade deur slakke aangemeld.

        Daar word kennis geneem dat dr Laubscher, insekte­kundige van die Departement Landbou, die voorkoms van insekte op alle departmentele proewe in die Wes-Kaap monitor. Die waarnemings word egter eers later in die seisoen gedoen.

        Die vergadering besluit dat

        • DLWK versoek word dat om die monitering van ondergrondse insekte (voorsaai tot na opkoms van canola) by dr Laubscher se waarnemings in te sluit indien moontlik.
        • die Departement se antwoord by 'n volgende ver­gadering sal terug rapporteer of dit haalbaar is.

          TT de Villiers

        • Dr Lamprecht, LNR-NIPB, versoek word om die moontlikheid van navorsing op saadbehandeling teen insekte met die lopende projek oor saadbehandeling teen swamme gekombineer kan word, te ondersoek en aan die Werkgroep terug rapporteer.
        • Daar moontlik intussen reeds in die glashuis vasgestel moet word of die kombinasie van middels moontlik is (praktiese inligting is by mnr Schonken beskikbaar).

          Dr Lamprecht

        • Waar moontlik alle navorsers wat 'n bydrae kan lewer, moet saamwerk om 'n probleem soos hierdie aan te spreek.
    2. Somerreënvalstreek

      Die aanplantings vertoon goed. Weens die goeie pryse vir die kompeterende gewasse, is daar egter nie baie canola gesaai nie. Kuilvoer canola is ook gesaai.

      LNR-IGG beoog ook someraanplantings (Oktober) by die Brits en Bethlehem proefplase. Daar moet ook vasgestel word watter cultivars die beste onder besproeiing sal aanpas.

      'n Boeredag word vir 16 Oktober deur MGK (Brits) beplan.

      Besluit dat die saadmaatskappye versoek word om die beskikbaarheid van cultivars wat sonder besproeiing in die somer­reënvalstreke sal aanpas, te ondersoek en aan die vergadering terug te rapporteer.

      Dr Nel
      Agricol
      Advanta

    3. Oesskatting

      Inligting vanaf die Nasionale Oesskattingskomitee is by die sakelys aangeheg.

      Die volgende aanplantings word deur lede aangemeld:

      MKB 3 300 ha
      Boland Agri 1 000
      WPK 4 900
      Agri Tuinroete 1 000
      BMK 5 100
      SSK 8 300
      CRK 8 700 (70% toename)
      Somerreënvalgebied 500
      32 800 ha

      Daar word verder kennis geneem van (kuilvoer) aan­plantings in die Visrivier en Gamtoosvalleie in die Oos-Kaap.

      Die vergadering besluit dat die Voorsitter en mnr Cer­fonteyn (via die Oos-Kaap verteenwoordiger op die Oesskattingskomitee) sal probeer vasstel watter opper­vlakte die canola aanplantings in die Oos-Kaap beslaan.

      H Cerfonteyn / Voorsitter

    4. Prysvooruitskatting en internasionale mark­inligting

      Dr Griessel rapporteer dat daar op die oomblik 'n balans tussen die internasionale vraag en aanbod van soja bestaan en dat die invoerprys van soja oliekoek op R2 500 per ton bereken word.

      Die relatiewe waarde vir volvet canola is dus soos volg:

      Pluimvee (94%) R2 350
      Varke (100%) R2 500
      Suiwel (58%) R1 450

      Die relatiewe waarde van canola oliekoek is soos volg:

      Pluimvee (53%) R1 325
      Varke (65%) R1 625
      Suiwel (60%) R1 500

      Plaaslike pryse wissel op die oomblik tussen R2 325 tot R2 400 per ton.

  7. Nasionale cultivarproewe

    1. Resultate 2000 en 2001

      Die vergadering neem kennis dat die olie- en proteïen­inhoud van cultivars in die jongste Canolafokus publiseer is en die saak as afgehandel beskou word.

      1. Proewe in verband met plante met hoër olie-inhoud

        Neem kennis en besluit dat vordering na oestyd rapporteer sal kan word.

        D Hanekom

      2. Beskikbaarheid van saad

        Geen verdere inligting kan vir die huidige seisoen rapporteer word nie.

      3. Inligting in verband met saadbehandeling vanaf LNR-NIPB

        Dr Lamprecht rapporteer dat die proewe met saad­behandelings teen grongedraagde siektes (swamme) vanaf die glashuis na veldproewe uitgebrei is. Resultate word afgewag en sal rapporteer word.

        Volgens die besluit by Punt 6.1.1 moet daar weer by die saadmaatskappye wie se saad in die proewe gebruik word, vasgestel word waarmee en waarvoor die saad reeds behandel is voordat dit vir navorsing beskikbaar gestel word.

        Die saad wat vir die cultivarevaleueringsproewe gebruik word, is nie met insekdoder behandel nie, maar die plante word na opkoms met insekdoder gespuit.

      4. Terugvoering 2002 proefaanplantings

        Die proefaanplantings lyk op hierdie stadium goed. Besluit dat volledige terugvoering tydens die PNS besigtigings­besoeke gedurende September gegee sal word.

        D Hanekom / H Agenbag

      5. Implemente: Departement Landbou Wes-Kaap

        Neem kennis dat fondse vir die aankoop van die nodige implemente deur die Departement Landbou toegedeel is en die aankoop van die toerusting in proses is.

    2. Strookproewe in WPK-gebied

      Daar word kennis geneem dat:

      • die strookproewe op mnr Lesch se plaas op die oomblik baie kaal kolle vertoon, waarskynlik as gevolg van die insekprobleem;
      • die saad vir die proewe nie met insekdoder behandel was nie en insekte weens die weersomstandighede ook nie betyds beheer kon word nie;
      • die saad wat vir die cultivarproewe gebruik word, nie met 'n insekdoder behandel word nie, maar dat daar na opkoms daarvoor gespuit word.

      Daar word ook kennis geneem dat die stand van die canola-proewe vir die SKOG-dag goed vertoon.

      H Agenbag

  8. Inligtingspamflet / nuusbrief

    1. Volgende nuusbrief

      Neem kennis dat die volgende nuusbrief tydens die Skog-Dag in September beskikbaar sal wees en dat alle artikels direk elektronies vir die SA Graan beskikbaar gestel word.

      Die vergadering besluit dat:

      • dit in die nuusbrief aangedui word dat die Werkgroep bewus is van en aandag gee aan die swakker stand wat sekere cultivars realiseer het;
      • mnr Becker (SOILL) 'n artikel sal voorberei om aan te toon wat met die plaaslike canola oes gebeur;
      • daar ook aan die volgende aspekte aandag gegee word:
        • die nadele verbonde aan die gebruik van onge­sertifiseerde saad;
        • beskikbare opbergfasiliteite;
        • ligting en foto's van swartstam op canola;
      • die nuusbriewe ook op die GSA webwerf beskikbaar gestel moet word.

      Redaksie
      N Vermaak

  9. Behoeftes van

    1. Mark

      1. Doelwitte vir die jaar 2005, 2010 en 2020

        Neem kennis dat die pryse van die ander kompeterende graangewasse die uitbreiding van canola aanplantings sal bepaal en besluit dat daar by die vorige vergadering se inligting, naamlik 'n oes van 50 000 tot 60 000ha teen 2005, volstaan word.

      2. Betrokkenheid van Agri Inspec

        Neem kennis dat Agri Inspec voortgaan met die ondersoek na beweerde onreëlmatighede in die bedryf en dat wanneer daar resultate is, dit dadelik bekend gemaak sal word.

        Voorsitter

      3. GMO canolasaad

        Besluit dat die saak voorlopig as afgehandel beskou word.

    2. Produsente

      1. Pes- en plaagbeheer

        1. Monitering van canolasiektes in die Wes-Kaap (Swartstam ingesluit)

          Dr van Jaarsveld rapporteer dat die proewe vir Swartstam by drie lokaliteite aangeplant is, en dat daar slegs by George 'n geringe voorkoms van die siekte waargeneem word. By die ander areas word die siekte nog deur die koue onderdruk.

          Daar is wel ander, moontlike klimaatgebonde blaarsiektes, waargeneem soos poeieragtige meeldoue en donsige meeldoue.

          Swartstaminfeksies op peule is saad-oordraagbaar en die vergadering besluit dat inligting omtrent die siekte via die Canolafokus onder produsente se aandag gebring moet word (foto's ingesluit).

          Redaksie

          Die vergadering besluit dat die Swartstamprojek wat deur Departement Landbou oorgeneem is, uitgebrei word om ook ander siektes te monitor.

          Dr Van Jaarsveld

          Die doel van die Swartstamprojek is om die chemiese middels teen die siekte, met die oog op moontlike registrasie, te evalueer. Daar word besluit dat dr De Kock namens die PNS dit met die chemiese maatskappye sal opvolg, die noodsaaklikheid van geregistreerde middels sal beklemtoon en aanbied dat die resultate uit die proewe verkry tot hulle beskikking sal wees.

          Dr De Kock

      2. Wisselboustelsels, ekonomiese data

        1. Bestuursopsomming

          Die vorige besluit word bevestig naamlik dat die bestuursopsomming met die ekonomiese data uit die wisselbouprojek verkry, ter inligting by die notule aangeheg moet word.***

          PNS Kantoor

        2. Handleiding

          Die vergadering besluit dat dr Hardy die Werkgroep se versoek vir die oorweging van 'n volledige handleiding vir die gebruik van die "ekonomiese" model met mnr Hoff­mann sal opvolg en by 'n latere geleentheid terugvoering sal gee.

          Neem kennis van dr Hardy se navraag omtrent die "verwagte" opbrengste vir opvolggewasse in 'n wissel­boustelsel in die Middel Swartland onderskeidelik vir goeie, gemiddelde en swak jare.

          Dit word besluit dat die inligting by die betrokke land­boubesighede aangevra kan word en die tabel daarvolgens aangepas moet word.

          Dr Hardy

      3. Webtuiste

        Neem kennis dat GSA se webtuiste waaronder canola ook akkommodeer word, met ingang van 6 Augustus 2002 in werking is.

        Daar word besluit dat die inligting van die Canolafokus asook die Bestuursopsommings van die navorsings­projekte (met besonderhede van die betrokke navorsings­instansies vir veredere navraag) ter inligting op die webtuiste beskikbaar moet wees.

        N Vermaak

      4. Die invloed wat weersomstandighede op siektes kan hê

        Die beoogde projek kan weens die gebrek aan outomatiese weerstasies in die graangebiede nie behoorlik vorder nie.

        Die weerstasies in die PNS se besit is ook nie meer bruikbaar nie.

        Die vergadering besluit op aanbeveling van dr Van Jaarsveld dat die proses voorlopig gestaak word.

      5. Plantmetodes vir beter vestiging van canola­plante

        Prof Agenbag gee kortliks terugvoering oor die resultate na aanleiding van die proef oor saaidigtheid en rywydtes en watter voordeel dit vir beter vestigingspersentasie by canola kan inhou. Volgens sy proewe is die beste resultate met planters behaal. Daar sal nou verder op die verskil­lende cultivars se reaksie teenoor rywydtes konsentreer word. Daar word nie vir die voorkoms en/of voorkoming van insekte voorsiening gemaak nie.

        Besluit dat vordering afgewag word, en navraag intussen gedoen word of prof Agenbag sal kan aandui wanneer en watter hoeveelheid stoppels op lande die mees effektiewe uitwerking op die vestigingspersentasie en gehalte van 'n oes sal hê.

        Voorsitter
        Prof Agenbag

    3. Saad

      Die bewerings dat saad van cultivars wat nog nie in die kultiwarproewe getoets is kommersieel aangebied is, deur PNS opgevolg is en bevredigend afgehandel is.

      Die bedryf se bekommernis dat sekere aanplantings van Advanta se Varola 44 en 50 in die huidige seisoen onder dieselfde omstandighede sigbaar swakker as ander cultivars gevaar het, is aan die maatskappy bestuur oorgedra. Die maatskappy het aangedui dat die probleem reeds met die betrokke produsente opgevolg word.

      Die vergadering besluit dat terugvoering tydens die volgende vergadering gegee sal word.

      Werkgroeplede

    4. Inligtingsdae 2002

      Neem kennis van die volgende datums:

      4 en 5 September 2002 Werkgroep besigtingsdae
      (Reëlings vir die besoeke word deur mnr Agenbag met die lede van die Werkgroep getref.)
      10 September 2002 SKOG-dag
      12 September 2002 CRK Boeredag
      20 en 21 Augustus 2002 BNK Megadag
      26 September 2002 BNK Inligtingsdag
    5. 2002 Super Canolakompetisie

      Neem kennis dat daar 15 inskrywings in die Swartland ontvang is. In die Suid-Kaap is daar 21 deelnemers. Besluit dat vordering rapporteer sal word soos die seisoen vorder.

      I Slabbert
      C van Rooyen

    6. Weervooruitskattings

      Die klimaatvooruitsigte vir die Wes-Kaap soos dit gedurende Mei daar uitgesien het (verskaf deur mnr Van den Berg, Enviro Vision, en Departement Landbou Wes-Kaap) is by die sakelys aangeheg.

      Mnr Cerfonteyn verskaf die jongste vooruitsigte tot Januarie 2003, tydens die vergadering. Dokumentasie word by die notule aangeheg. ***

      Mnr Cerfonteyn verduidelik dat die klimaatvoorspellings aan die hand van die El Nino en La Nina verskynsels en die seetemperatuur in die Stille Oseaan baseer word. Aanpassings moet dan daarvolgens gemaak word wat teweegbring dat vooruitsigte vir dieselfde tydperk ook aangepas moet word.

      H Cerfonteyn

    7. Opbergingsfasiliteite by WPK

      Besluit dat terugvoering oor beskikbare opbergings­fasiliteite by WPK gemaak sal word sodra die saak opgevolg is.

      Voorsitter

  10. Navorsingsbeplanning

    1. Platsny en doodspuit

      Besluit dat vordering met die projek na afloop van die seisoen rapporteer moet word.

      D Hanekom

    2. Residuele effek van sulfoniel ureum in die grond op canola

      Neem kennis dat die inligting omtrent die SU-inhoud van grond via die pers aan produsente oorgedra is en dat daar geen SU-inhoud in die gronde waar canolaplante vroeër die seisoen gevrek het, opgespoor kon word nie.;

      1. Minimum en geen bewerking – oordragings­effek van onkruiddoders

        Neem kennis dat minimum en geen bewerkingspraktyke nie 'n nadelige invloed op die oordragingseffek van onkruiddoders, behoort te hê nie.

        Dit bly egter belangrik dat die etiketspesifikasies van middels getrou gevolg word.

        Daar word besluit dat AVCASA enige verdere inligting ten opsigte van die residuele effek van sulfoniel ureum in die grond aan die Werkgroep sal rapporteer.

        AVCASA

    3. Raaigras

      Besluit dat by die vorige besprekings van die saak volstaan word.

    4. Saadbehandeling

      Punt 6.1.1 ("algemeen") van hierdie notule verwys.

      Die vergadering neem kennis van die terugvoering oor saadbehandeling teen swamme wat deur dr Lamprecht verskaf word.

      Die vergadering word ook deur die bedryf op die dringendheid van geregistreerde middels in Suid-Afrika teen grongedraagde siektes by canola gewys. Die beskikbare middels is vir ander gewasse, maar nog nie vir canola geregistreer nie. Volgens Wet 36 van 1947 kan daar wel vir noodregistrasie aansoek gedoen word, indien die aansoeker onderneem om die evaluasie op/navorsing van 'n produk te voltooi.

      Die vergadering besluit dat die PNS die probleem rondom vestiging van canola aan die chemiese maatskappye wie se middels op die oomlik in die proewe evalueer word, moet verduidelik en oor die moontlikheid van 'n noodregistrasie van die middels vir die gebruik op canola, navraag moet doen.

      Voorsitter

  11. Ander sake

    1. Gesamentlike vergadering vir twee werkgroepe

      Die vergadering oorweeg die PNS se versoek en besluit dat die Canola en Lupien Werkgroepvergaderings voortaan as 'n gekombineerde vergadering gehou moet word.

      Voorsitter

    2. E-pos oor canola

      Daar word kennis geneem dat daar weer 'n e-pos van onbekende oorsprong met negatiewe inligting oor die gebruik van canola versprei word. Die vergadering oorweeg optrede daarteen en besluit dat:

      • die Voorsitter by die kundiges van rekenaarstelsels sal vasstel hoe die verspreiding en die negatiewe effek van die onwelkome e-posse, verhoed of getroef kan word;
      • daar vasgestel moet word hoe dr C Albrecht van die Kankervereniging se positiewe wetenskaplike bewyse van canola se voordele vir menslike en dierlike gebruik, wat tans net op hulle webwerf beskikbaar is, wyer bekend gestel kan word.

      Voorsitter

  12. Datum van volgende vergadering

    Besluit dat die volgende gesamentlike vergadering van die Canola en Lupien werkgroepe op 5 Desember van 09h00 tot maksimum 14h00 te Elsenburg gehou sal word.

  13. Afsluiting

    Die vergadering word na 'n woord van dank vir elkeen se bydrae afgesluit en verdaag.