Notule

Canolawerkgroepvergadering

gehou te Elsenburg op 11 April 2013



  1. Opening en verwelkoming

    Die vergadering word deur mnr Theron met gebed geopen. Die Voorsitter verwelkom almal teenwoordig.

  2. Presensie

    Teenwoordig

    Mnr GJH Scholtemeijer PNS (Voorsitter)
    Dr J de Kock PNS
    Mnr AP Theron PNS
    Mnr JG Loubser PNS
    Mnr D Joubert PNS
    Mnr G Keun PNS
    Mnr C Cumming PNS
    Me M du Preez PNS
    Dr J Strauss DLWK
    Mnr G Conradie DLWK
    Mnr P Lombard DLWK
    Mnr I Slabbert DLWK
    Mnr P Laubscher Overberg Agri
    Mnr P Burger Overberg Agri
    Mnr JWP Bruwer SSK
    Mnr JCG van Niekerk MKB
    Mnr L Coetzee Kaap Agri
    Mnr P Fouche Phyto Energy
    Mnr M Heydorn CBK
    Mnr J Botes Agricol
    Mnr F le Roux SOILL
    Prof A Agenbag US
    Dr S Lamprecht LNR-NIPB
    Me L van Zyl Sekretariaat

    Verskoning vir afwesigheid

    Me A Swanepoel DLWK
    Dr I Trautman DLWK
    Mnr W Jonker PNS
    Mnr K Schonken Produsent
    Mnr H Cerfonteyn DLWK
    Mnr J McDermott Du Pont
    Mnr J Loubser Nova Voere
    Mnr H Kotzé  
    Dr G Tribe Privaat
    Me L Smorenburg DLWK
    Me R Beukes NOK

  3. Personalia

    Geen.

  4. Vasstelling van die sakelys

    Geen nuwe sake.

  5. Notule van die vorige vergadering

    Die notule van die vergadering gehou op 29 November 2012 word as gelese beskou en goedgekeur.

  6. Algemene oorsig

    1. Oesskatting

      Die NOK se tweede produksieskatting vir 2013 (Maart 2013) is ter inligting by die sakelys aangeheg.

    2. Winterreënstreek

      Swartland / Suid-Kaap

      Daar word rapporteer dat dit reeds (alhoewel wisselvallig) in die Swartland begin reën het en dat vooruitsigte vir die planttyd goed lyk. Produsente tref reeds voorbereidings vir planttyd. Daar is 'n groeiende belangstelling in canola en 'n Inligtingsdag vir veral nuwe toetreders is op 9 April op Moorreesburg gehou.

      Die Suid-Kaap het goeie reën gehad (alhoewel wisselvallig) en die grondvog is goed. Sekere areas rondom Bredasdorp is selfs té nat om te bewerk maar in die Heidelberg area is reeds begin om te plant. 'n Redelike toename in aanplantings word verwag, aangesien garsaanplantings en ook haweraanplantings waarskynlik gaan afneem.

    3. Somerreënstreek / Oos-Kaap / Ander

      Mnr Fouché rapporteer dat canola aanplantings buite die winterreënstreek. stadig vorder en daar weens traagheid van die Regering en gebrek aan ander fondse nog nie op grootskaal met aanplantings in die Oos-Kaap begin kon word nie. Die enkele produsente wat reeds canola geplant het, sal daarmee voortgaan (Kokstad, Bergville, Petrus Steyn, Bethlehem). Infrastruktuur vir die hantering van canola soos silo's en perse in die binneland is nog beperk.

      Daar heers egter steeds optimisme oor verdere uitbreiding en daar word ondersoek ingestel na aanplantings in besproeiingsgebiede soos Groblersdal. Mnr Willie Jonker is besig met proewe in die Beestekraal omgewing.

      Dr Lamprecht rapporteer dat positiewe resultate met canola as winterwisselbougewas in die Natalse proewe verkry word. Die voordeel van canola in die stelsel is hoofsaaklik dat dit die siektes in die opvolggewas beperk (byvoorbeeld vrotpootjie) en dat koring as opvolggewas in meeste gevalle 'n hoër opbrengs realiseer. Canola verbreek die siekte-siklus omdat dit nie vatbaar is vir alle siektes waarvoor graan/grasgewasse vatbaar is nie. Canola is onder andere nie vatbaar vir Fusarium wat in mielies voorkom nie.

      Daar word weer oor die stelling dat canola in een seisoen bewei en ge-oes kan word, besin. Die vergadering het begrip, maar is van mening dat aangesien die droëland omstandighede/reënval/klimaat meer wisselvallig as in die binneland is, canola in die Wes-Kaap vir óf oes óf weiding aangeplant moet word ('n hoër opbrengs word verkies bo weidings-voordele). Volgens mnr Fouché is dit belangrik dat wanneer daar gewei en ge-oes moet word, aanplantings vroeg in die seisoen moet geskied en vroeg bewei moet word sodat daar na weiding genoeg tyd is vir plante om te herstel/weer uit te loop en voor oestyd gereed te wees.

      Dr Strauss (DLWK) beplan 'n demonstrasie proef vir 2013 om die verskil tussen canola wat vir oes geplant word of bewei word, te illustreer.

      1. Glukosinolate en effek op diere

        Prof Agenbag rapporteer dat volgens die beskikbare literatuur dit bekend is dat glukosinolate in plante nadelig vir diereproduksie (byvoorbeeld groei van diere) kan wees. Glukosinolate in die plantwortels is hoog, maar dis nog onseker wat die konsentrasie in die groeipunte van plante is. Slegs 'n sekere persentasie canolasaad mag in diere-voeding ingesluit word. Volgens SOILL se ontledings is die glukosinolate in canolasaad baie laag.

        Mnr Fouché sê dat die produsente wat wel canola laat bewei nog nie negatiewe resultate ten opsigte van diereproduksie ervaar het nie.

    4. SAGIS Inligting

      Daar word besluit dat die jongste inligting (Maart 2013) soos deur SAGIS verskaf, aanvaar word, naamlik:

      • canola supply and demand table based on SAGIS' info;
      • die jongste markinligting;
      • die weeklikse bulletin;
      • die maandelikse bulletin
    5. Weervooruitskatting

      Neem kennis dat volgens voorspellings daar geen El Nino of La Nina voorsien word nie. Daar is wel 'n kans vir bo-gemiddelde reënval vir die graanproduserende streke in die Wes-Kaap.

      Mnr Cerfonteyn

    6. Produksie en perskapasiteit 2015

      Daar is kennis geneem dat daar volgens SAGIS 79 000 ton canola die afgelope seisoen gelewer is en dat daar volgens voorlopige skattings ongeveer 60 000 ha die komende seisoen geplant sal word. Die vraag word gevra wat word vir 2015 voorsien. Die verga­dering is van mening dat die aanplantings van canola in 'n wisselboustelsel gekoppel bly aan die situasie van die ander gewasse in die stelsel. Die keuse van cultivars (veral swartstam weerstandbiedendheid) reënval, klimaat en temperatuur in veral blomtyd speel ook altyd 'n beduidende rol in die oesopbrengs. Cultivars het die afgelope jare verbeter, produsente se kennis en vernuf verbeter, bewerk­ingspraktyke het verbeter, maar die gevoel is dat die opbrengs per hektaar nog nie voldoende toegeneem het nie (nog steeds rondom 1,3 ton/ha).

      Die stelling word gemaak dat as daar nie op 1,3 ton/ha gemiddeld verbeter word nie "ons nie ons werk doen nie"; en dat hoër opbrengs (verkieslik 2 ton/ha) moontlik is, maar van goeie bestuurspraktyke afhanklik sal wees!

      Die vergadering is van mening dat indien alle faktore per seisoen saamspeel die mikpunt van 1,4 tot dalk later op 1,8 ton/ha vir die Wes-Kaap gestel kan word.

      SOILL het reeds begin om perskapasiteit uit te brei sodat die potensiële opbrengs van 90 000 ton hanteer kan word.

  7. Navorsing

    1. Nasionale Cultivarproewe

      1. Resultate 2012

        Neem kennis dat die samevatting van die canola cultivarevaluasie vir die Wes- en Suid-Kaap 2012 in die Februarie 2013 Canolafokus gepubliseer is.

        "Gevolgtrekking: die 2012 seisoen was 'n baie gunstige seisoen vir gewasverbouing. Alle kultivars is bevoordeel deur die lang groeiseisoen en tog het groot verskille tussen kultivars voorgekom. Uit die resultate is dit duidelik dat die kultivarkeuse 'n groot invloed op die uiteindelike opbrengs en dus ook op die wins-gewendheid van canola mag hê. Produsente moet seker maak dat hulle die beste kultivar vir hulle spesifieke produksie-area aanplant." Die gunstige temperatuur veral in September 2012 en die verlengde korrelvulstadium (plus genoeg vog) het baie bygedra tot hoër opbrengs.

        Monola cultivars word nog nie in die proewe getoets nie – die saadmaatskappye het dit nog nie in die proewe "ingeskryf" nie.

        Mnr Lombard

      2. Aanplantings 2013

        Proefpersele vir 2013 is identifiseer (Witsand weer ingesluit en Darling word ook oorweeg). Al die saad vir die aanplantings is nog nie deur saadmaatskappye beskikbaar gestel nie. Aanplantings sal gedurende April gedoen word.

        Identifikasie van streekspesifieke cultivars om opbrengs per streek te verbeter, sal mettertyd gedoen word.

        Mnr Lombard

    2. Bemesting – handleiding

      Na konsultasie met kunsmismaatskappye en ander rolspelers is enkele wysigings aan die bemestingsriglyne in die Canola Handleiding aangebring.

    3. Pes- en plaagbeheer

      Geen verdere inligting word rapporteer nie.

      Die vergadering neem kennis dat dr Tribe aangedui het dat hy beskikbaar is om vergaderings by te woon en terugvoering te gee soos en wanneer nodig.

      Daar word besluit dat dr G Tribe wel na die volgende Werkgroepvergadering genooi moet word.

      Sekretariaat

    4. Aansoek om befondsing van nuwe en bestaande projekte

      Neem kennis dat die jongste lys van goedgekeurde navorsingsprojekte by die volgende sakelys aangeheg sal word.

      Sekretariaat

    5. Wetenskaplike antwoorde ten opsigte van saadbehandeling

      Besluit dat die saak onder punt 10.2. van hierdie notule behandel word.

  8. Tegnologie oordrag

    1. Canolafokus

      Die jongste uitgawe van die Canolafokus is ter inligting by die sakelys aangeheg.

    2. Inligtingsdae 2013


      Proefbesoek Suid-Kaap 20 Augustus
      (Canolawerkgroep vergadering 21 Augustus)
      SKOG 22 Augustus
      Proefbesoek Swartland 28 Augustus
      Roodebloem 29 Augustus
      Riversdal 4 September

      Almal

    3. Verslag van Australiese Toer

      Die verslag van mnr Joubert en dr De Kock se toer na Australië sal by die volgende vergadering voorgelê word.

      Dr de Kock
      Mnr Joubert

  9. Behoeftes van

    1. Mark – canola

      1. Generiese reklame

        Daar word gerapporteer dat PNS voortgaan met generiese reklame (hele waardeketting).

        Inligtingsakke met alle nodige inligtingsdokumente sal by NAMPO, Agri Mega asook by Prof Agenbag beskikbaar wees.

        Besluit dat organiseerders van alle inligtingsdae, asook SOILL van die sakke kan aanvra en ook hulle pamflette / dokumentasie beskikbaar kan stel sodat dit in die sakke ingevoeg kan word.

        Almal

    2. Produsente – canola

      1. Canola oesverliese

        Geen nuwe inligting is beskikbaar nie.

      2. Pryse

        Daar word kennis geneem dat SOILL na afhandeling van die oes 'n agterskot aan produsente uitbetaal gedurende Maart en weer in September. Daar is gedurende Maart 'n agterskot van R250 per ton uitbetaal.

        Daar word versoek dat SOILL terugvoering oor die finale bedrag wat vir die 2011 en 2012 seisoene uitbetaal is, sal gee.

        Mnr Le Roux

      3. Super canolakompetisie

        Die verslag van die Suid-Kaap kompetisie is ter inligting by die sakelys aangeheg. Die verslag van die Swartland kompetisie sal by die volgende sakelys aangeheg word.

        Die vergadering se gelukwense word aan die volgende wenners oorgedra:

        Suid-Kaap
        Hoogste opbrengs per hektaar Agri Dwala
        Beste bruto marge Agri Dwala
        Hoogste opbrengs (kg per mm reënval) Agri Dwala

        Swartland
        Hoogste opbrengs per hektaar AJ Louw
        Beste bruto marge AJ Louw
        Hoogste opbrengs (kg per mm reënval) I Smit

        J Loubser
        I Slabbert

      4. Relatiewe winsgewendheid van basiese wisselboustelsels in die Swartland

        Die verslag van die ondersoek na die relatiewe winsgewendheid van basiese wisselboustelsels wat op versoek van die PNS gedoen is, is ter inligting by die sakelys aangeheg. Volgens kundiges is die grootste uitbreidingspotensiaal vir canola in die Swartland waar verskeie produsente nog die koringmonokultuurproduksiestelsel toepas. Die doel van die ondersoek was om die relatiewe winsgewendheid van die verskillende wisselboustelsels te bepaal en dit op te weeg teenoor die winsgewend­heid van 'n koringmonokultuurstelsel. Produsente sal alleenlik oorweeg om weg te beweeg van 'n monokultuurstelsel indien die ander opsies ekonomies / finansieel meer mededingend is.

        Mnr K van Tonder is in die proses om 'n artikel oor die verslag vir die Landbouweekblad voor te berei.

        Prof Agenbag

  10. Saad

    1. Beskikbaarheid van saad

      Alhoewel die proses van saadbestelling en lewering reeds verbeter het, is dit volgens die bedryf nog nie vaartbelyn genoeg nie. Daar kon tot op datum nog nie aan al die landboubesighede se saadbestellings vir 2013 voldoen word nie. Saadmaatskappye gee die versekering dat alles moontlik gedoen word om genoeg saad betyds voor planttyd beskikbaar te hê.

      Volgens inligting het Agricol, Pioneer en SSK (ekstra) voorraad van sekere cultivars beskikbaar. Die PNS sal help om die inligting van beskikbare saad aan MKB en Kaap Agri deur te gee sodat hulle kan reël om voor planttyd van die saad in die hande te kry. Daar moet veral moeite gedoen word dat nuwe toetreders tot die bedyf nie afgeskrik word deur 'n tekort aan die verlangde saad of die risiko indien die "verkeerde" saad vir die spesifieke area voorsien word, en dit dan nie suksesvol is nie.

      Mnr Keun

      Saadbestellings vir 2014 kan nog ingedien word.

      Daar word besluit dat die bestelling en beskikbaarheid van saad tussen die saadmaatskappye en landboubesighede aangespreek sal word.

      Saadmaatskappye
      Landboubesighede

      Mnr Heydorn doen navraag omtrent die onrealistiese hoë prys vir saad (saad-aankope per ton teenoor die prys wat die produsent vir sy oes realiseer per ton) en op watter basis dit bereken word.

      Daar word aanbeveel dat die CBK die saak met die saadmaatskappye sal opvolg en vir 'n verduideliking moet vra.

      Saadmaatskappye
      CBK

    2. Saadbehandeling op canola

      Die vergadering bespreek die saadbehandeling van canola. Tans is Cruiser OSR die enigste saadbehandelingsmiddel in die RSA wat op canola geregistreer is. Dit is geregistreer op Pythium spp., Fusarium spp. en Rhizoctonia spp. asook om plantluise te beheer.

      Inligting omtrent twee middels wat tans in Suid-Afrika gebruik word, is by die sakelys aangeheg. Gaucho word teen rooibeensandmyt en blou-hawerplantluis gebruik en gee ook goeie beheer van vroeë besmetting van plantluise. Jockey Stayer word teen swartstam en phoma gebruik en het ook 'n effek op Rhizoctonia.

      Verskillende saadmaatskappye se saad word met verskillende saad-behandelingsmiddels behandel voordat dit na Suid-Afrika uitgevoer word. Kliënte / landboubesighede kan nie voorskriftelik wees oor waarmee saad behandel moet wees nie, en moet dit aanvaar soos dit voorsien word. Saad wat in die cultivarproewe gebruik word, moet gebruik word soos dit deur die saadverskaffer voorsien word en mag nie met ander middels behandel word nie. Kommer word uitgespreek omdat sekere cultivars (behandelde saad) in die cultivarproewe dus bo ander (nie-behandelde saad) bevoordeel kan word.

      Dit is belangrik dat die effek van behandeling van canola saad met beide Jockey en Cruiser OSR ondersoek word. Dit is ook nodig dat meer middels in Suid-Afrika registreer moet word. GSA is ook in onderhandeling met die Registrateur van Wet 36 insake die registrasie van chemiese middels vir gebruik op canola.

      Besluit dat

      • Mnr Lombard versoek word om vir die Werkgroep aan te dui watter cultivars wat in die proewe gebruik word met watter middels behandel is sodat 'n regverdige vergelyking van die cultivars se prestasies getref kan word;

        Mnr Lombard

      • Mnr Cumming die effek van die gebruik van Cruiser op saad wat reeds met Jockey behandel is, sal vasstel en aan die bedryf terugvoering gee.

        Mnr Cumming

  11. Ander sake

    1. Nuusbrokkies

      Neem kennis dat afskrifte van interessante nuusbrokkies ter inligting by die sakelys aangeheg is.

    2. Canola Tydskrifartikels

      Neem kennis dat afskrifte van enkele artikels ter inligting by die sakelys aangeheg is.

    3. Sprekers wat oorweeg kan word vir toekomstige Canolawerkgroepvergaderings

      Neem kennis en besluit dat lede voorstelle van moontlike sprekers / onderwerpe vir toekomstige Werkgroepvergaderings aan die kantoor of prof Agenbag kan deurgee. Saadmaatskappye sal by 27 November se vergadering 'n spreekbeurt kry.

      Almal

    4. FEDIOL

      Internasionale markinligting soos verskaf deur Fediol is ter inligting by die sakelys aangeheg. Fediol is "the federation representing the European vegetable oil and proteinmeal industry in Europe ... the members of Fediol, the oilseed and oil processors are represented through their respective national associations".

    5. Verslag: "South Africa – Canola Production"

      Die verslag, A review and assessment of SA canola production potential, wat dr Phil Thomas namens BrassicaCorp. Ltd na sy besoek aan Suid-Afrika opgestel het, was ter inligting by die sakelys aangeheg.

      Conclusions: A major increase in canola production in South Africa will be achieved not only through genetics and increased acreage but through improved agronomic production practices. Visual evaluations of sites visited showed that an area with average to above average growing season rainfall has a high yield potentail (1,8 to 2,5 tonnes/ha) under very good to excellent agronomic management.

  12. Datums van volgende vergaderings

    • 12 Junie 2013;
    • 21 Augustus 2013; en
    • 27 November 2013.
  13. Afsluiting

    Die vergadering word na 'n woord van dank afgesluit en verdaag.