Notule

Sojawerkgroepvergadering

gehou om 10h00 op 27 Januarie 2003 in die PNS-Raadsaal te Rivonia


  1. Opening

    Die Voorsitter open die vergadering met gebed.

  2. Verwelkoming

    Die Voorsitter heet almal teenwoordig welkom by die eerste vergadering in 2003. Hy rig 'n spesiale woord van verwelkoming aan Mev Martie van der Walt wat vir baie jare sy persoonlike sekretaresse was en vanaf 1 Januarie 2003 by die PNS aangesluit het. Die Voorsitter rig ook 'n woord van verwelkoming aan dr K de Ronde wat haar eerste Sojawerkgroepvergadering bywoon.

  3. Presensie

    Teenwoordig
    Mnr GJH Scholtemeijer PNS (Voorsitter)
    Dr M Griessel PNS
    Dr J de Kock PNS
    Mnr CJ du Plessis PNS
    Mnr AL Bennet Monsanto
    Mnr E Maree PNS-kontrakteur, Vrystaat
    Mnr JC Lubbe SASS
    Mnr L Killian PNS-kontrakteur, Cedara
    Mnr FAS Potgieter GSA
    Mnr C Havenga Dept Landbou en Omgewing­sake, KwaZulu-Natal
    Mnr TM Ndwandwe Dept Landbou en Omgewing­sake, KwaZulu-Natal
    Dr K de Ronde LNR
    Mnr AJ Pretorius LNR-IGG
    Mnr ID Lamprecht Departement Landbou, Mpuma­langa
    Mnr WF van Wyk PNS-kontrakteur, Limpopo
    Mev M Van der Walt Sekretaresse
    Me M Pretorius Sekretaresse

    Verskonings
    Mnr A van Vuuren Noordwes-Koöperasie
    Mnr N Vermaak GSA
    Mnr GW Bührmann Bührmann Saad
    Mnr GP de Beer LNR-IGG
    Dr J Willemse Proper Groep, Bloemfontein
    Mnr B de Klerk OTK

  4. Personalia

    'n Woord van waardering word gerig tot die Sekretaresse vir 'n volledige notule.

  5. Vasstelling van die sakelys

    Die sakelys word aanvaar met die toevoeging van die volgende besprekingspunte:

    • 9.10.1 – Mnr A Bennet – Monsanto
    • 16.1 – Dr Griessel – Volvet Sojadag
    1. Die Voorsitter versoek die Sekretaresse om in die toekoms 'n besprekingspunt op die sakelys aan te bring vir verslagdoening deur die Suider-Afrikaanse Sojavoedsel­vereniging. Dr Willemse moet paslik hieromtrent ingelig word.

      Die Voorsitter deel die vergadering mee dat die sakelys aangepas is om die notule makliker en ook meer sinvol te laat lees.

      Dit is ook die mening van die Tegnologiekomitee dat die nasionale cultivarproewe tot hier toe effe verwaarloos is en sal in die toekoms dus meer aandag aan hierdie aange­leentheid gegee word.

      Besluit:

      1. Die Voorsitter versoek die Sekretaresse om in die toe­koms 'n besprekingspunt op die sakelys aan te bring vir verslag­doening deur die Suider-Afrikaanse Sojavoedsel­vereniging. Dr Willemse moet paslik hieromtrent ingelig word.

        Sekretaresse

  6. Notule van die vergadering van 3 Desem­ber 2002

    Die notule is goedgekeur.

  7. Algemene oorsig

    1. Provinsies

      1. KwaZulu-Natal

        Mnr du Plessis rapporteer dat heelwat minder aanplantings hierdie jaar in vergelyking met die vorige jaar gemaak is. Mnr du Plessis voel dat die Oesskattings­komitee se syfer wat vanaf 18 000ha na 14 500ha aangepas is, 'n aanvaarbare skatting is. Oor die algemeen lyk die sojabone goed alhoewel dit nog jonk is.

        Mnr Killian rapporteer dat dit noord van Cedara in die Bergville / Winterton area eers in Desember gereën het. Meer sojabone is geplant as verlede jaar en die aanplantings lyk baie mooi. In die Karkloof area en by Cedara was die reënval goed.

        Mnr Havenga rapporteer dat die sojabone en mielies in die gebied mooi lyk en dat die Oesskattingskomitee se syfer redelik is.

        Die algemene gevoel is dat die grootste skade deur hael veroorsaak is maar dat nog reën nodig is.

      2. Mpumalanga

        Mnr Bürhman voel dat die Oesskattingsyfer vir Mpuma­langa wat van 70 000ha na 65 000ha verminder is, realisties is.

        Mnr Lamprecht berig dat toestande in Piet Retief goed is, maar dat as gevolg van baie laat somerreën minder sojabone geplant is in die Amersfoort / Bronkhorst­pruitgebied asook die Noordwestelike gebiede.

        Mnr Van Wyk rapporteer dat daar 400ha sojabone in Kinross deur die hael verwoes is. Hy voel dat die 65 000ha skatting van die Oesskattingskomitee afwaarts aangepas behoort te word. Volgens mnr van Wyk het die boere as gevolg van die laat reën meer droë bone geplant eerder as sojabone.

        Mnr Lubbe berig dat aanplantings grootliks dieselfde is as verlede jaar. Hy noem ook daar ongeveer 600ha organiese sojabone aangeplant is in Amersfoort.

      3. Noordwes

        Mnr Potgieter rapporteer dat daar minder sojabone hierdie jaar geplant is. Mnr Potgieter bevraagteken die beweerde 9 000ha sojabone van Limpopo Provinsie en is van mening dat daar van die Noordwes Provinsie se oppervlakte by die Limpopo Provinsie ingesluit is.

      4. Limpopo

        Mnr Potgieter rapporteer dat dit baie droog is noord van Atlanta tot by Thabazimbi, Koedoesdop en Makoppa. Hierdie gebiede maak grootliks gebruik van besproeiing, maar selfs so sal produksie geknou word as dit nie spoedig reën nie.

      5. Noord-Kaap

        Die voorsitter meld dat PNS net betrokke is by Upington. Hierdie aangeleentheid word nie bespreek nie.

      6. Vrystaat

        Mnr Maree voel dat die afwaartse aanpassing deur die Oesskattingskomitee vanaf 17 000ha na 15 000ha waar­skynlik korrek is. Die baie laat aanplantings wek egter groot kommer. Oor die algemeen het die Vrystaat 'n baie wissellende jaar beleef wat weerstoestande betref.

        Mnr Lubbe voel dat die aanplantings hierdie jaar waarskynlik dieselfde is as die vorige jaar. SA Soy het aansienlike groei ervaar met aanplantings.

        Mnr Lubbe berig verder dat hulle met fisiese opnames vroeg in Februarie sal begin. Hy bevestig dat probleme ervaar word as gevolg van laat aanplantings asook droogte.

        Mnr Maree meld dat Verus Farms, deur die le Roux Broers verlede jaar ongeveer 6 000ha sojabone geplant het, maar dat vanweë weersomstandighede daar hierdie jaar slegs ongeveer 4 500ha geplant is.

        Die Voorsitter bevestig aan mnr Pretorius dat die Oesskat­tingskomitee se syfer redelik is.

      7. Oos-Kaap

        Mnr Killian rapporteer dat in die Gamtoosvallei tussen 20ha en 30ha sojabone geplant is. In die Port Alfred gebied is 'n verdere 30ha geplant.

        Die Voorsitter meld dat die sojabedryf in die Oos-Kaap nog in sy kinderskoene staan.

      8. Suidwestelike Distrikte

        Die Voorsitter meld dat in die George omgewing waar mnr Grimbeek werksaam is, ongeveer 100ha sojabone geplant is.

      9. Gauteng

        Mnr Lubbe voel dat die Oesskattingskomitee se syfer vir Gauteng verhoog kan word. Hy wys egter daarop dat Joubert Park in Johannesburg die droogste November sedert 1900 ervaar het.

        Opsommenderwys spreek die Voorsitter die mening uit dat die syfer van die Oesskattingskomitee waarskynlik betroubaar is. Daar mag egter 'n oorvleueling tussen Limpopo Provinsie en Noordwes wees. Hy versoek mnr Pretorius om 'n kaart beskikbaar te stel aan die werkgroep om duidelikheid te kry oor die verskillende provinsiale grense.

        Besluit:

        1. Mnr Pretorius word versoek om 'n kaart beskikbaar te stel aan die werkgroep om duidelikheid te kry oor die verskillende provinsiale grense.

          Mnr Pretorius

    2. Oesskatting

      Die Voorsitter verwys die vergadering na Bylae B en versoek dr Griessel om die nuutste syfers aan die werkgroep beskikbaar te stel. Die syfers soos deur dr Griessel verskaf, word in die aangehegde bylae weerspiëel.

    3. Mikpunte: 2000, 2010 en 2020

      Dr de Ronde vra wat die totale aanplantings sou gewees het, as dit 'n normale reën jaar was.

      Dr Griessel antwoord dat die Oesskattingskomitee se syfer hierdie jaar 110 000ha, teenoor die vorige jaar se 124 000ha is.

      Die Voorsitter antwoord dat die Oesskattingskomitee se syfer hierdie jaar 110 000ha, teenoor die vorige jaar se 124 000ha is.

      Dr de Kock voel dat sojavoedsel stelselmatig 'n groter effek sal hê op die aanvraag na sojabone, en teen 2010 reeds beduidend behoort te wees.

      Dr de Kock deel die vergadering mee dat hy die kongres vir Gewasproduksie, Grondkunde en Tuinbou in Stellenbosch bygewoon het. 'n Interessante aspek wat uit hierdie kongres na vore gekom het is 'n tegniek wat deur die Universiteit van Vrystaat gebruik word om Flavonoides vinnig te kan bepaal. Flavonoides is 'n antioksidant wat veral belangrik is by hartvatsiektes en ook kanker inheberend is. Sojabone is ryk aan Flavonoides en hierdie aspek kan die menslike gebruik van sojavoedsel dalk stimuleer.

      Dr Griessel wys daarop dat, alhoewel die Vrystaat Universiteit nou eers hieraan aandag gee, die Amerikaners al ongeveer 10 jaar besig is om cultivars te identifiseer wat hoër is in Iso-Flavonoide en gewild is in gesondheids­voedsel. Hy wys ook daarop dat dr Willemse by 'n vorige geleentheid genoem het dat menslike verbruik van sojabone toeneem teen 'n tempo van ongeveer 20% per jaar. Hy voel dat die syfer vir menslike verbruik reeds tussen 30 000 en 40 000 ton per jaar kan wees.

      Die Voorsitter versoek me Pretorius om met dr Willemse te skakel om die werkgroep op die volgende vergadering in te lig oor die gebruik van Iso-Flavonoide en ook ander aspekte van menslike voedsel.

      Die Voorsitter versoek mnr Bennet om meer inligting / literatuur in hierdie verband van kollegas in Monsanto in die VSA te bekom ten opsigte van Flavonoide, cultivars en ander aspekte as ook om vas te stel of daar 'n premie betaal word op sojabone wat hoog is in Flavonoide.

      Besluite:

      1. Me Pretorius word versoek om met dr Willemse te skakel om die werkgroep op die volgende vergadering in te lig oor die gebruik van Iso-Flavonoide en ook ander aspekte van menslike voedsel.

        Me Pretorius

      2. Mnr Bennet word versoek om meer inligting / literatuur in hierdie verband van kollegas in Monsanto in die VSA te bekom ten opsigte van Flavonoide, cultivars en ander aspekte as ook om vas te stel of daar 'n premie betaal word op sojabone wat hoog is in Flavonoide.

        Mnr Bennet

  8. Markaangeleenthede

    1. Huidige prys van sojabone – internasionaal en plaaslik

      Dr Griessel meld dat China, wat verlede jaar ongeveer 10.4 miljoen ton sojabone, ingevoer het, Augustus hierdie jaar sowat 15.2 miljoen ton ingevoer het. As hul eie produksie van ongeveer 16 miljoen ton in aggeneem word, beteken dit dat China tans 31 miljoen ton sojaboontjies per jaar verbruik. Hy wys verder daarop dat toenemende hoe­veelhede sojabone gepers moet word om die normale oliesade te vervang in 'n poging om te voldoen in die vraag na olie. Omdat sojabone slegs 18% olie bevat, teenoor die hoër olie inhoud van ander oliesade soos sonneblom en raapsaad, beteken dit dat baie meer sojaboon-oliekoek beskikbaar kom en is dit die rede waarom laer pryse tans vir oliekoek betaal word.

      Ander syfers ten opsigte van sojaproduksie is soos volg:

      Brazilië, wat verlede jaar 43 miljoen ton sojabone ge­produseer het, gaan hierdie jaar ongeveer 48 miljoen ton produseer.

      Amerika se produksie is aansienlik af vanaf 78 miljoen ton tot 74 miljoen ton. Argentinië se syfer is 33.8 miljoen ton teenoor 30.2 miljoen ton van verlede jaar en China sal waarskynlik ongeveer 1 miljoen ton meer produseer as die vorige jaar. Omdat meer sojabone gepers moet word om steeds aan die olie aanvraag te voel, beteken dit dat eindvoorrade hierdie jaar van ongeveer 40 miljoen ton tot 37 miljoen ton sal verminder. Dr Griessel voel dat pryse tans op 'n laagte punt is, en eersdaags sal begin styg.

      Die Voorsitter beklemtoon dat die huidige pryse van sojabone nie 'n ware aanduiding is van die werklike waarde van sojabone onder normale omstandighede nie. Hy bedank dr Griessel vir sy interessante insette.

      Waarde van sojabone afgelei van sojaboon-oliekoek (47% proteïen) geland Durban
      Verskeping: R2 183   |   Wisselkoers: R8.77/US$
      Geland Durban 47% proteïen oliekoek 2 183.00
      Spoorvrag na Randfontein 150.00
      2 333.00
      Waarde van volvetsoja 110% R2 566.00
      Prys aan produsent vir sojabone 2 013.00
      – Vervoerkoste na volvet-aanleg 70.00
      – Stoorkoste 60.00
      – Rente 16% (6 maande) 171.00
      – Ekstrusiekoste 130.00
      – 5% ekstrusieverlies 122.00
      Afgeleide produsenteprys vir sojabone – R/ton R2 566.00

    2. SAFEX

      Mnr du Plessis deel die vergadering mee dat die prys op SAFEX tans R2 480 is. Sojabone word aangebied maar daar is baie min verhandelinge. Hy meld verder dat die pryse in die veld tans so laag soos R1 800 tot R1 900 per ton is.

      Dr Griessel se berekeninge toon dat sojabone tans teen ongeveer R2 000 per ton behoort te verhandel en voel dat hierdie laer prys 'n tydelike verskynsel is.

      Op die Voorsitter se vraag berig mnr Lubbe dat hulle reeds geruime tyd gelede pryse vasgemaak het. 'n Premie word betaal vir vol kwota asook vir spesifieke cultivars. Hulle het ook hierdie jaar begin om 'n premie te betaal vir 'n proteïen inhoud bo 36%. Hulle model begin met 'n minimum prys van R2 350.

      Volgens mnr Potgieter is hulle produsente bereid om te verkoop teen 'n prys van R2 400 maar kan tans nie die prys kry nie. Hy voel ook dat dit 'n realiteit is dat die prys afwaarts beweeg.

      Mnr du Plessis vra aan mnr Lubbe of daar aanduidings is van 'n premie vir GMO-vry sojabone. Mnr Lubbe noem dat dit beslis sal kom. Waar al die ander onkruiddoders hierdie jaar gefaal het, het Roundup Ready baie goed gedoen, en was hierdie jaar inderdaad 'n pragtige advertensie vir Roundup Ready. Hy maak die afleiding dat daar in die toekoms dus meer Roundup Ready sojabone geproduseer sal word wat 'n premie vir GMO-vry sojabone tot gevolg sal hê.

    3. Verwerkingskapasiteit – staan oor

      Die Voorsitter versoek dat die Verwerkingskapasiteit gelaat word aangesien dr Willemse nie by die vergadering teenwoordig is nie.

    4. Sojavoedsel Vereniging – Dr Willemse

      Staan oor tot 'n volgende keer wanneer dr Willemse sal toelig oor hulle kapasiteit en waar hulle op pad heen is.

  9. Produsente-aangeleenthede

    Die Voorsitter versoek dat daar net op kompetisies en strookproewe gefokus moet word nie en nie cultivarproewe nie.

    1. KwaZulu-Natal

      1. Super Sojakompetisie

        Mnr Havenga rapporteer dat hulle tot op datum in die Noordelike gebied 33 inskrywings het waarvan 6 nuwe deelnemers is teenoor die totale aantal deelnemers wat verlede jaar 38 was. Daar is nog 'n paar dae oor voor die sluitingsdatum en dit behoort baie na aan verlede jaar se syfer te wees.

        Mnr Havenga wys verder daarop dat hy gedurende hierdie jaar uit diens tree en dat die Departement van Landbou, KZN tans personeel probleme ervaar en hulpverlening dus 'n probleem is. Daar is net een wyksvoorligter op hierdie stadium. Mnr Havenga wys verder daarop dat daar heelwat boere onttrek het as gevolg van laat aanplantings.

        Mnr du Plessis wys daarop dat daar verlede jaar deelnemers was wat twee blokke ingeskryf het maar as gevolg van die weersomstandighede, hierdie jaar slegs een blok inskryf.

        Mnr du Plessis bevestig dat die Super Sojakompetisie sal voortgaan na die aftrede van mnr Havenga aangesien inligting steeds aan die produsente deurgegee moet word.

        Op 'n vraag van die Voorsitter sê mnr Havenga dat daar aan die begin van die kompetisie gereeld besoeke van boere aan die aanplantings van elke deelnemer was. Vanweë personeel probleme is groepbesoeke nie onlangs gedoen nie, maar hulle beplan om dit weer hierdie jaar te begin.

        Op 'n vraag van dr de Kock wys mnr du Plessis daarop dat daar wel studiegroepe in sekere dele van Natal is deur wie onderlinge besoeke gereël word. Hy berig dat dit veral in Suid-Natal is dat deelnemers spesifiek van boer tot boer gaan. Dieselfde groep boere was ook met die Roesdag van mnr Killian op Cedara teenwoordig.

        In die Noordelike deel is daar egter nie 'n toer deur 'n studiegroep gereël nie.

        Mnr du Plessis berig dat hulle 'n vergadering beplan vir die begin van Februarie en dan die saak van meer inligtingsdae sal aanspreek.

        Die Voorsitter meld dat, met sy onlangse besoek aan Natal, dr Louw genoem het dat 'n hele aantal poste geadverteer is, onderhoude is gehou en sal die poste waarskynlik eersdaags gevul word. Hoewel die Voorsitter nie gesprek met dr Kars gevoer het nie wil hy aanvaar dat dieselfde situasie sal geld vir die voorligtingsafdeling. Die vergadering besluit dat die Voorsitter en mnr du Plessis met dr Kars gesprek sal voer oor die aangeleentheid van meer personeel op grondvlak.

        Besluite:

        1. Mnr du Plessis berig dat hulle 'n vergadering beplan vir die begin van Februarie en die saak van meer inlig­tingsdae sal aanspreek.

          Mnr du Plessis

        2. Die vergadering besluit dat die Voorsitter en mnr du Plessis met dr Kars gesprek sal voer oor die aange­leentheid van meer personeel op grondvlak.

          Voorsitter
          Mnr du Plessis

      2. Uitbreidingspotensiaal en beplanning Soja­bedryf – tender Departement van Landbou, KZN

        Die Tender van die Departement van Landbou, KZN om die potensiaal van sojabone in die Provinsie te bepaal, is aan mnr B Birch toegeken.

        Mnr Pretorius berig dat hy 'n paar dae voor die vergadering met mnr Birch gesprek gevoer het waartydens mnr Birch bevestig het dat hy en mnr Barry Smith hierdie taak gaan aanpak.

        Die Voorsitter versoek mnre du Plessis en Havenga om reëlings te tref met mnr Birch om op PNS onkoste 'n voorlegging by die volgende vergadering te doen oor presies wat hy veronderstel is om te doen en hoe hy die taak gaan aanpak.

        Besluit:

        1. Mnre du Plessis en Havenga word versoek om reëlings te tref met mnr Birch om op PNS onkoste 'n voorlegging by die volgende vergadering te doen oor presies wat hy veronderstel is om te doen en hoe hy die taak gaan aanpak.

          Mnr du Plessis
          Mnr Havenga

      3. Natal strookproewe – projek LNR-IGG

        Die Voorsitter verneem na die aanplant van strookproewe deur die LNR in KwaZulu-Natal.

        Mnr Pretorius verduidelik dat die strookproef in Bergville geplant sou word, maar dat die produsent omgeskakel het na geen bewerking. Aangesien die LNR se toerusting nie geskik is vir geen bewerking gronde nie, is daar besluit om die strookproef na Dundee te verskuif.

        Mnr Havenga gee besonderhede aangaande die proewe wat geplant is op Dundee.

        Die Voorsitter versoek mnr Killian om homself te vergewis van feite aangaande hierdie proef in samewerking met mnr de Beer. Hy beklemtoon dat mnre Havenga en Killian met mekaar moet kommunikeer oor die navorsing wat gedoen word.

        Op 'n vraag van mnr Killian bevestig mnr Havenga dat daar 'n inligtingsdag gehou sal word by hierdie aanplantings.

        Die Voorsitter versoek mnr du Plessis om in samewerking met die betrokke partye 'n datum te bepaal vir so 'n inligtingsdag.

        Besluit:

        1. Mnr du Plessis word versoek om in samewerking met die betrokke partye 'n datum te bepaal vir so 'n inligtingsdag.

          Mnr du Plessis

    2. Mpumalanga

      1. Vordering van proewe te Loskopnavorsing­stasie

        Mnr van Wyk meld dat hy op Loskop 'n rywydte proef het met 8 verskillende cultivars. By hierdie strookdemon­strasie proewe te Loskop word 'n boeredag in samewerking met LNR-IGG gehou op die 5de Maart 2003.

        Mnr van Wyk berig verder dat hy 'n redelike groot proef by Kinross het in samewerking met LNR-IGG. Twee plant­datums en twee cultivars is hier ter sprake. Daar is ook 'n onkruiddoder proef aangeplant. Alhoewel daar probleme ervaar is, word 'n boeredag beplan vir die 19de Maart 2003.

        Die Bronkhorstspruit aanplantings is baie vroeg gedoen aangesien dit reeds gedurende Oktober gereën het. Die bemestingsproef is gedoen na samesprekings met dr M Farina. Mnr van Wyk bevestig dat hy hier met bemesting en verskillende kalk toedienings proewe gedoen het. Verskillende cultivars waaronder Roundup Ready cultivars, is aangeplant.

        Die treinspoor tegniek is weer hierdie jaar soos die geval was verlede jaar, aangewend.

        Bronkhorstspruit (Kwa-Mahlanga). 'n Boeredag word op 12 Februarie 2003 al hier gehou en 'n Oesdag op die 6de Mei.

        Mnr van Wyk meld dat die teikengroep in Bronkhorstspruit inderdaad die beginner swart boere is.

        Die Voorsitter wys weereens daarop dat die PNS besluit het dat geen inligtingsdae gereël sal word as kennis­gewings nie 'n maand voor die tyd uitgestuur kan word nie. GSA het aangedui dat hulle, hulle inligtingsbronne beskikbaar sal stel vir die reël van sulke inligtingsdae.

        Mnr van Wyk noem dat verdere werk ook in samewerking met die mnre Lamprecht en Olivier van die Departement van Landbou gedoen word. Strookproewe is by Kanhym geplant, maar vanweë 'n stand probleem is dit nog onseker of 'n inligtingsdag daar gehou sal kan word. Die ander strook is by Balmoral waar die aanplantings baie mooi vertoon. 'n Moontlike datum vir hierdie aanplanting sal nog bepaal word.

        Die Voorsitter bedank mnr van Wyk vir die omvattende inligting verskaf.

    3. Noordwes provinsie

      1. Verskillende aanplantings

        Mnr Potgieter rapporteer dat strookproewe vir demon­strasiedoeleindes op die plaas Rietgat, Lichtenburg geplant is. Hy sê verder dat daar in samewerking met NWK 'n gewasboeredag op die plaas gereël word waarby GSA gewoonlik inskakel. 'n Datum is nog nie op hierdie stadium beskikbaar nie.

        Op 'n vraag van mnr Potgieter berig mnr Pretorius dat daar hierdie jaar geen aanplantings in samewerking met MGK, hetsy by Brits of Koedoeskop gedoen is nie.

    4. Limpopo

      1. Springbokvlakte

        Mnr van Wyk rapporteer dat hy met mnr Chris Sonnekus geskakel het op Towoomba, maar dat daar net cultivarproewe vir IGG aldaar geplant is. Mnr Chris Sonnekus is nie bewus van boere wat sojabone op die vlakte gaan plant nie. Die meeste boere beskik oor besproeïng en plant hoofsaaklik mielies.

        Die Voorsitter versoek mnr Pretorius om dit te oorweeg om moontlik aanstaande jaar 'n strook demonstrasieproef op die Springbokvlakte aan te plant.

        Dr de Kock sê dat daar wel 'n proef op Palala geplant word.

        Mnr van Wyk wys daarop dat twee tipes gronde die Springbokvlakte oorheers en dat dit verkieslik is dat proewe op albei tipes gronde aangeplant moet word.

        Die Voorsitter versoek die LNR-IGG om mnr van Wyk te betrek indien hulle wel werk in hierdie gebied sal beplan.

        Mnr van Wyk deel die vergadering mee dat hy slegs eenkeer die aanplanting te Weipe besoek het. Hierdie aanplanting is tussen 16 en 25 Desember gedoen. Dit is egter ontsettend droog in hierdie gebied en die boere sukkel selfs met besproeiingswater. Indien die aanplanting wel suksesvol is, is dit steeds die moeite werd om 'n inligtingsdag te hou al is daar slegs 'n beperkte aantal boere teenwoordig. Mnr van Wyk sal by 'n volgende vergadering hieromtrent terugvoering gee.

        Mnr van Wyk wys verder daarop dat die Boeredag te Loskop op die 5de Maart 2003 is en op Palala die 6de Maart 2003.

        Besluite:

        1. Mnr Pretorius word versoek om dit te oorweeg om moontlik aanstaande jaar 'n strook demonstrasieproef op die Spring-bokvlakte aan te plant.

          LNR-IGG
          Mnr Pretorius

        2. Die LNR-IGG word versoek om mnr van Wyk te betrek indien hulle wel werk in hierdie gebied sal beplan.

          Mnr Pretorius
          Mnr van Wyk

    5. Vrystaat

      1. Oos-Vrystaat

        Mnr Maree berig dat 'n rywydteproef in die Warden distrik geplant is. Hy bevestig dat hulle 'n inligtingsdag aldaar beplan, maar nog nie oor 'n datum beskik nie.

        Mnr Maree berig verder dat hy tevrede is met die aanplantings te Glen, Bloemfontein. Hulle het grootliks Roundup Ready saad geplant op vyf kontoere. 'n Soja inligtingsdag word beplan vir 18 Maart 2003.

        By die le Roux broers word rywydte strookproewe gedoen deur die le Roux's in samewerking met Verus Farms. Daar is ook ander aanplantings en mnr Maree sal die ver­gadering op hoogte hou met datums van Inligtingsdae.

        Die Voorsitter verwys na die opdrag aan mnr Maree dat hy moet saamwerk met VKB. Mnr Maree antwoord dat slegs 'n enkele boer sojabone geplant het. Mnr Maree sal met VKB skakel om vas te stel of daar wel iets in hulle gebied gereël kan word in die vorm van 'n Inligtingsdag.

        Die Voorsitter verneem van mnr Lubbe of daar enige inligtingsdae deur hulle beplan word aangesien hulle 'n groot teenwoordigheid in die Oos-Vrystaat handhaaf. Mnr Lubbe deel die vergadering mee dat hulle wel cultivar­ontwikkeling bestudeer, onder andere in Memel met sy uiterste klimaatsomstandighede, maar dat hulle nie Inligtingsdae hou nie.

        Die Voorsitter bespreek die konsep wat mnr Lubbe tans suksesvol met ontwikkelende produsente implementeer. Hy wys daarop dat daar baie grond braak lê in die Vrystaat en dat dit wenslik is om met mnr Oëlrich, Minister van Landbou van die Vrystaat hieromtrent gesprek te voer.

        Die Voorsitter versoek mnr Maree om te verseker dat mnr Oëlrich 'n uitnodiging na die inligtingsdag te Glen kry.

        Mnr Lubbe berig verder dat die Landbank geïnteresseerd is in hulle nuwe projek en onderneem om die Voorsitter op hoogte te hou van enige verwikkelinge.

        Besluit:

        1. Mnr Maree word versoek om te verseker dat mnr Oëlrich 'n uitnodiging na die inligtingsdag te Glen kry.

          Mnr Maree

    6. Oos-Kaap

      1. Alexandria en Port Alfred

        Tydens 'n besoek van die PNS Raad aan die aanplantings te Alexandria is blaarmonsters geneem van 'n kol waar duidelike gebreke teenwoordig was.

        Dr de Kock deel die vergadering mee dat die blaarmonsters deur die LNR-IGKW ontleed word. Daar is aanduidings van hoë vlakke van 'n aluminium toksisiteit. Dr de Kock wys daarop dat grondmonsters te alle tye geneem behoort te word alvorens aanplantings gedoen is.

        Mnr Killian bevestig dat geen grondmonsters geneem is nie, maar wys daarop dat dit baie raar is om lae ph gronde in daardie area te vind.

        Na bespreking van die probleem bevestig die Voorsitter weereens dat geen aanplantings gedoen behoort te word alvorens daar nie grondmonsters geneem is nie.

        Die Voorsitter verneem van mnr Killian welke inligtings­aksies gedoen gaan word met die aanplantings van Chicory SA.

        Mnr Killian bevestig dat hulle wel besig is om 'n inligtingsdag te reël maar dat hulle nog nie oor 'n datum beskik nie. Daar is wel 'n groot sigorei-dag aan die begin van Maart, maar dit sal nodig wees om 'n afsonderlike Soja- inligtingsdag te reël.

        Die Voorsitter gee opdrag dat sodanige inligtingsdag deur mnr Killian slegs in samewerking met mnr Luckman gereël mag word, aangesien dit steeds onder beheer van Chicory SA val.

        Mnr Killian wys daarop dat mnr Luckman weereens daarop gewys het dat hulle 'n stroper probleem het.

        Die Voorsitter bevestig dat sy vorige opdrag aan mnr Maree om te verseker dat die Slattery stropers wat ook kan sojabone stroop, gereed gemaak sal word sodat dit op kort kennisgewing gebruik kan word.

        Mnr Maree bevestig dat sodanige Slattery stropers met koringkoppe gereed sal wees om sojabone te stroop.

        Die Voorsitter gee mnr Killian opdrag om volle verant­woordelikheid te aanvaar dat daar 'n werkende Slattery stroper betyds beskikbaar sal wees om die sojabone in die Oos-Kaap te stroop.

        Mnr Killian versoek die Voorsitter om self met mnr Luck­man te skakel om 'n inligtingsdag vir sojabone te reël.

        Besluite:

        1. Dat mnr Killian volle verantwoordelikheid aanvaar dat daar 'n werkende Slattery stroper betyds beskikbaar sal wees om die sojabone in die Oos-Kaap te stroop.

          Mnr Killian

        2. Dat geen aanplantings gedoen behoort te word alvorens daar nie grondmonsters geneem is nie.

          Mnr Killian

        3. Die Voorsitter sal met mnr Luckman skakel om 'n inligtingsdag vir sojabone te reël.

          Voorsitter

      2. Mnr Lubbe – terugvoering ten opsigte van 70ha sojabone by Lusikisiki

        Mnr Lubbe rapporteer dat daar tans nie veel by Lusikisiki gebeur nie.

      3. Terugvoering mnr Killian – terugvoering ten opsigte van 30ha sojabone by Butterworth

        Die Voorsitter verneem van mnr Killian ten opsigte van die 30ha sojabone wat by Butterworth aangeplant is.

        Mnr Killian bevestig dat hy aan hulle raad gegee het, maar dat hy skakeling met hulle verloor het en nie kan rapporteer hieromtrent nie. Mnr Killian sal met die volgende vergadering verslag doen hieromtrent.

    7. Suidwestelike Distrikte

      1. George omgewing

        Die Voorsitter berig dat die Suid-Kaap min reën ontvang het en dat daar slegs ongeveer 100ha sojabone aangeplant is.

    8. Noord-Kaap

      1. Proewe te Upington

        Mnr Van Wyk berig dat die proef aangeplant is, maar fisies dood gebrand het. Dit is sedertdien uitgeploeg en geen inligtingsdag sal aangebied kan word nie.

        Die hele aangeleentheid van Upington word na die PNS Tegnologiekomitee terugverwys.

        Besluit:

        1. Die hele aangeleentheid van Upington word na die PNS Tegnologiekomitee terugverwys.

          Tegnologiekomitee

    9. Gauteng

      1. Aanplantings – Mnr Lubbe

        Mnr Lubbe berig dat die aanplanting naby Soweto gedoen is, maar dat dit van wee weersomstandighede nie so suksesvol gaan wees as wat hulle gehoop het nie. Geen demonstrasie word alhier beplan nie.

        Mnr van Wyk wys daarop dat Bronkhorstspruit in Gauteng is en dat daar dus wel 'n demonstrasiedag in Gauteng gehou sal word.

    10. Algemeen

      1. Monsanto

        Mnr Bennet rapporteer dat hulle inligtingsdae meer op mielies baseer word. Daar is altyd 'n sojaboon komponent by. Daar word hierdie jaar baie noukeurig gekyk na Roundup Ready sojabone en die minimum bewerking of geen bewerking. Hy verwys na 'n sogenaamde "Centre of Excellence" by boere wat ingestem het om die werk te doen en inligtingsdae daar te hou sodat ander boere dit kan bywoon, baie dieselfde as die Super Sojadae. Hulle beplan om 'n reeks dae te hou wat uitgesprei oor die land sal wees, waarvan die eerste einde Februarie / begin Maart gehou sal word. Die inligting en datums sal deurgestuur word. Almal is baie welkom om die dae by te woon.

  10. Nasionale cultivarproewe

    1. Algemene oorsig

      Die Voorsitter vra of die medewerkers op hoogte is met die aanplantings in die onderskeie gebiede en hoe gereeld dit besoek word en wat se nut daaruit gekry kan word. Die Voorsitter meld dat dit baie belangrik is om op hoogte te bly van waar die aanplantings is.

      Mnr Pretorius rapporteer dat hy 'n opgedateerde lys aan die PNS sal deurstuur. Op hierdie stadium lyk dit asof 34 uit die 42 proewe wat uitgestuur is, suksesvol sal wees.

      Mnr de Beer het aangedui dat hy tans besig is om die proewe te besoek en tevrede is met aanplantings wat hy gesien het. Mnr de Beer sal 'n opgedateerde lys van suksesvolle proewe by die volgende vergadering beskik­baar hê.

      Die Voorsitter rig 'n uitnodiging aan almal om wel proewe in hulle onmiddellike omgewing te besoek en terugvoering te gee by die volgende vergadering.

      Mnr Pretorius wys daarop dat die volgende Nasionale Cultivarevaluasiekomitee vergadering op 9 September 2003 te Potchefstroom plaasvind. Hy sal toesien dat die notule van die vorige vergadering en die sakelys beskik­baar is om by die notule van hierdie vergadering aan te heg.

      Mnr Bennet rapporteer dat hulle inligtingsdae meer op mielies baseer word. Daar is altyd 'n sojaboon komponent by. Daar word hierdie jaar baie noukeurig gekyk na Roundup Ready sojabone en die minimum bewerking of geen bewerking. Hy verwys na 'n sogenaamde "Centre of Excellence" by boere wat ingestem het om die werk te doen en inligtingsdae daar te hou sodat ander boere dit kan bywoon, baie dieselfde as die Super Sojadae. Hulle beplan om 'n reeks dae te hou wat uitgesprei oor die land sal wees, waarvan die eerste einde Februarie / begin Maart gehou sal word. Die inligting en datums sal deurgestuur word. Almal is baie welkom om die dae by te woon.

      Besluit:

      1. Dat die notule van die vergadering van die Nasionale Cultivarevaluasiekomitee gehou op 10 September 2002 by hierdie notule aangeheg word.

        Sekretaresse

  11. Saad

    1. Teelprogram

      Volgens 'n verslag van dr Liebenberg is die program aangepas en sal deurgegee word vir kennisname. Hierdie aangeleentheid word na die Tegnologiekomitee verwys.

      Die vergadering neem kennis dat twee nuwe cultivars naamlik Egret en Stork onder kontrak aan SA Soy Supply gelewer is.

      Besluite:

      1. Kennis word geneem dat die teelprogram aangepas is en beskikbaar gestel sal word.

        Dr Liebenberg

      2. Die aangeleentheid na die PNS Tegnolokomitee verwys word.

        Tegnologiekomitee

    2. Roundup Ready saad en ander

      Kennis word geneem dat vier cultivars ingesluit is in die Nasionale Cultivarproewe. Mnr Bennet sal by die volgende vergadering meer inligting verskaf.

      Op 'n vraag of Carnia 5550 van die mark gaan verdwyn, bevestig mnr Bennet dat sodanige gerugte onwaar is. Op 'n vraag van mnr du Plessis wys mnr Bennet daarop dat daar wel met PANNAR onderhandel word, maar dat die ooreenkoms nog nie gefinaliseer is nie. Mnr Bennet sal by die volgende vergadering verslag doen.

  12. NAMPO Oesdag

    Die NAMPO Oesdag vind plaas vanaf 13 tot 16 Mei 2003. Enige insette wat van belang mag wees moet so spoedig moontlik aan dr de Kock deurgegee word.

  13. Navorsing

    1. Roes

      1. Roes Taakspan – terugvoering en beplanning

        Mnr Pretorius rapporteer dat daar geen verdere nuus is na die persverklaring oor roes op Cedara nie.

        Dr McLaren voel dat die gewas oor die algemeen later as ander jare geplant is en die siekte dus ook later sal intree. Enige verdere waarneming sal so spoedig moontlik gerapporteer word deur dr Purchase.

        Die Voorsitter het gesprek gevoer met mnr R Tattersfield, een van die bekendste telers in die sojaboonbedryf. Hy verhuis eersdaags op 'n semi-permanente basis na die Kaap. Daar word kennis geneem dat mnr Tattersfield moontlik betrek kan word in die toekoms.

        Mnr Killian deel die vergadering mee dat daar op die proefplaas van die Universiteit van Natal groot aan­plantings in samewerking met Amerika gedoen word.

        Die Voorsitter versoek dr de Kock om te poog om op hoogte te kom met die detail van hierdie werk wat in samewerking met die Universiteit gedoen word.

        Die Voorsitter wys verder daarop dat dit waarskynlik geregverdig sal wees dat dr de Kock en/of mnr McLaren dit moet oorweeg om 'n besoek aan mnr Tattersfield te bring alvorens hy Zimbabwe verlaat.

    2. Sclerotinia

      1. Notule van 15 Oktober 2002

        Staan oor.

      2. Proefwerk – Dr McLaren en mnr Killian – terugvoering

        Daar word kennis geneem van werk wat die privaatsektor op sojabone doen. Die Tegnologiekomitee sal hierdie aangeleentheid opvolg.

        Die aanplantings by mnr Stan Bosch word gespuit met Benlate, Amistar, Sumisclex en Score. Daar is geen sclerotinia op hierdie stadium nie en die sojabone lyk goed.

        Bespreking volg oor die moontlikheid om saad wat met Rhizobium behandel is te spuit met Benlate. Hoewel mnr Killian sulke werk doen, vra hy of dit moontlik is dat die LNR- NIPB (Nasionale Instituut vir Plantbeskerming), hierdie aspek moontlik in die glashuis kan toets.

        Dr Griessel voel dat so 'n proef wel gedoen kan word en dat dr Staphorst genader moet word om 'n kwotasie.

        Hierdie saak word na die Tegnologiekomitee verwys vir spoedige hantering.

        Mnr Bennet rapporteer dat terugvoering ontvang is dat Roundup Ready sojabone geen weerstand bied as sulks teen sclerotinia nie.

        Besluite:

        1. Kennis word geneem van werk wat die privaatsektor op sojabone doen en dat die Tegnologiekomitee hierdie aangeleentheid sal opvolg.

          Tegnologiekomitee

        2. Dat die aangeleentheid rakende proefwerk in die glashuis na die Tegnologiekomitee verwys word vir spoedige hantering.

          Tegnologiekomitee

  14. Sojaboonforum

    1. Terugvoering van vergadering van Sonneblom- en Sojaboonforum – Bylae D

      Notule was as Bylae D aangeheg. Kennis geneem.

    2. Sake om na die volgende Forum te verwys

      Daar moet nog besin word oor die verwerkingskapasiteit van sojabone in Suid-Afrika. Die roes, sclerotinia en die inligtingsdae moet na die Forum verwys word sodat kennis daarvan geneem kan word.

  15. Ander sake

    1. Inligtingsdae

      Mnr Killian – datums reeds ontvang:

      Cedara Expo 12-13 Februarie 2003
      Kokstad 12 Maart 2003
      Roesdag eerste helfte van Maart sal datum vasstel en aan die PNS kantoor deurgee
      NAMPO Oessdag 13-16 Mei 2003

      Mnr du Plessis rapporteer

      26 Augustus 2003 Super Sojakompetisie, Cedara
      27 Augustus 2003 Super Sojakompetisie, Dundee

  16. Toevoegings tot die sakelys

    1. Volvet sojadag

      'n Volvet Sojadag is etlike jare deur die LNR te Irene gehou. Tydens hierdie byeenkoms het dit geblyk dat daar probleme ondervind word met die korrekte hitte wat benodig word vir volvet sojabone. Die PNS finansier tans 'n projek by Irene en die werk word deur dr Palic gedoen.

      Dr Griessel gee kortliks 'n uiteensetting van die werk wat daar gedoen word. Die moontlikheid van 'n Volvet Sojadag gedurende 2003 na afhandeling van die projek van dr Palic, word in die vooruitsig gestel. Hierdie saak word terugverwys na die Tegnologiekomitee.

      Besluit:

      1. Dat die aangeleentheid rakende 'n Volvet Sojadag na die tegnologiekomitee verwys word vir bespreking.

        Tegnologiekomitee

    2. Me L Terblanche

      Die Voorsitter deel die vergadering kortliks mee dat me Terblanche, sedert sy verlede jaar met vervroegde pen­sioen by die LNR uitgetree het, deur die PNS gekontrakteer was. Sy het in Desember 2002 aangedui dat sy nie haar kontrak wil hernu nie. Enige skakeling met die PNS moet met mev Irna du Toit en Mev Martie van der Walt gedoen word.

  17. Datum van volgende vergadering

    Na aanleiding van navorsingswerk wat mnr Killian tans op Cedara doen, 'n verskeidenheid ander navorsing wat aldaar gedoen word, sowel as die sclerotinia werk in Bergville, word besluit dat die volgende Sojawerkgroepvergadering sal plaasvind op 11 Maart 2003 en nie op 12 Maart 2003 nie. Hierdie vergadering sal te Cedara plaasvind en mnr Killian word versoek om 'n lokaal te reël vir sodanige vergadering.

    Die vergadering sal om 10:00 begin en sal waarskynlik teen middagete afgehandel wees. Na middagete sal reëlings getref word vir besigtiging van alle proewe op Cedara. Op die 12de Maart 2003 sal daar besoek gebring word aan die sclerotinia proewe op pad terug vanaf Natal.

    Besluit:

    1. Dat die vergadering van die Sojawerkgroep te Cedara plaasvind en mnr Killian versoek word om 'n lokaal te reël vir sodanige vergadering.

      Mnr Killian

  18. Afsluiting

    Aangesien daar geen verdere sake vir bespreking is nie, verdaag die Voorsitter die vergadering om 13:30 en wens almal 'n voorspoedige reis terug.