Notule

Sojawerkgroepvergadering

gehou om 10h00 op 27 Januarie 2004 in die PNS-Raadsaal te Rivonia



  1. Opening

    Die vergadering word met gebed geopen deur mnr Maree.

  2. Verwelkoming

    Die Voorsitter, mnr GJH Scholtemeijer, heet almal hartlik welkom.

  3. Presensie

    Teenwoordig

    Mnr GJH Scholtemeijer PNS (Voorsitter)
    Dr J de Kock PNS
    Dr M Griessel PNS
    Mnr CJ du Plessis PNS
    Mnr WF van Wyk PNS-Kontrakteur
    Mnr H Agenbag PNS-Kontrakteur
    Mnr CL Grimbeek PNS-Kontrakteur
    Mnr L Killian PNS-Kontrakteur
    Mnr E Maree PNS-Kontrakteur
    Mnr AJ van Vuuren NWK Beperk
    Mnr AJ Pretorius LNR-IGG
    Mnr GW Bührmann GW Bührmann Saad
    Mnr P Lubbe Agriocare
    Mnr G Keun OPOT
    Mnr N Fouché Sekretariaat

    Verskonings

    Mnr GP de Beer LNR-IGG
    Mnr B de Klerk Afgri
    Mnr FAS Potgieter Graan SA
    Mnr NJ Vermaak Graan SA
    Mnr B Bester Monsanto
    Mnr L Weber MGK
    Mnr ID Lamprecht Departement van Landbou: Mpu­malanga

  4. Personalia

    Die volgende persone word geluk gewens met hulle eers­komende verjaarsdae:

    Mnr Arno van Vuuren 12 Februarie
    Mnr Carel Grimbeek 29 Januarie
    Mnr Eric Maree 3 Februarie

  5. Vasstelling van die sakelys

    Die sakelys word aanvaar, met toevoeging van die volgende besprekingspunte:

    • Item 16.2Webtuiste: kennisgewinge
    • Item 16.3Landbounavorsingsraad
    • Item 16.4GSA Protokol
  6. Notule van die vergadering van 2 Maart 2004

    Die notule is goedgekeur.

  7. Algemene oorsig

    1. Provinsies

      1. KwaZulu-Natal

        Mnr Du Plessis rapporteer dat dit betreklik droog in KwaZulu-Natal is en dat die meeste produsente laat geplant het. Hy sê die jong gesaaides lyk in die algemeen redelik goed, maar die water hou slegs "van dag-tot-dag". Meer hektare is onder sojabone aangeplant as in die vorige seisoen, maar tog is dit minder as die aanvanklike voornemens om te plant. Roes is positief in Karkloof en Cedara geïdentifiseer en in die Piet Retief-omgewing is sommige gesaaides deur hael verniel. Mnr Lubbe beaam mnr Du Plessis se opsomming.

        Mnr Killian noem dat die reënvalsyfer vir November en Desember abnormaal laag was en dat die plante van die soja­boonproewe korter as gewoonlik is. In die Kokstad-omgewing het baie produsente, as gevolg van lae vog, glad nie geplant nie.

      2. Mpumalanga

        Mnr Bührmann meld dat dele van Ermelo en Middelburg erg onder hael deurgeloop het. Aanplantings is nog baie jonk, aangesien die eerste reëns eers vanaf 29 Oktober 2003 begin val het. Hy sê dat sojabone eers gedurende November en Desember aangeplant is. In die Platrand-omgewing het dit vroeër begin reën, met die gevolg dat sojabone dáár baie mooi lyk. Mnr Van Wyk sê in die Ogies / Kendall / Leandra / Kinross / Kriel-gebiede is dit droeër as in die res van die provinsie se hoëveldgebied. Gevolglik het aanplantings baie laat geskied en is die plantestand relatief swak. Omdat dit te laat begin word het om sojabone aan te plant, het baie produsente droëbone aangeplant. Mnr Du Plessis wys daarop dat daar egter nie voldoende droëbonesaad beskikbaar was om meer daarvan te kon plant nie.

      3. Noordwes

        Mnr Van Vuuren rapporteer dat 'n varieerende reënpatroon ook in die Noordwes Provinsie voorgekom het. Oor Kersfees was daar dele waar 150 tot 200mm reën met een bui gemeet is, terwyl daar swak en selfs geen neerslae in ander gebiede voorgekom het nie. Die patroon is herhaal met die vorige week se reën. In die Lichtenburg-omgewing word heelwat mielie­lande nog geplant en is sommige lande selfs nog ongeploeg. In die algemeen is die grondvog baie laag. Hy noem dat nagenoeg 82% van die totale beskikbare grondoppervlakte beplant is.

      4. Limpopo

        Mnr Van Wyk noem dat toestande in die Springbokvlakte gunstig vertoon, maar dat die gebied noord van die Soutpansberg baie droog is. Die Limpoporivier vloei egter nie, wat probleme vir die wintermaande voorspel indien daar nie genoeg reën gedurende hierdie seisoen val nie.

      5. Noord-Kaap

        Aangesien geen eerstehandse inligting oor dié gebied beskikbaar is nie, staan die aangeleentheid oor.

      6. Vrystaat

        Mnr Maree meld dat sommige dele soos Aberfeldy, Warden en Afrikaskop reeds sedert Oktober 2003 goeie reën gekry het en daar gevolglik sonneblom is wat binne twee weke gestroop kan word. Hy noem dat die Bethlehem-distrik nie te sleg lyk nie. Die sojaboonaanplantings wat hy besoek het in die gebied tot by Warden lyk besonder mooi. Hy meld dat reënvalneerslae besonder baie varieer. Die Senekal- en Marquard-omgewing het eers gedurende die afgelope twee weke reën gekry. Die Voorsitter noem dat die landskap in die Kroonstad / Steynsrus gebied met die winter vergelyk.

      7. Oos-Kaap

        Mnr Killian noem dat dit baie droog in die Oos-Kaap is, hoewel 'n bietjie reën gedurende Januarie geval het. Mnr Grimbeek sê in die Gamtoosvallei is dit baie droog, maar dat goeie reëns onlangs daar geval het.

      8. Suidwestelike Distrikte

        Mnr Grimbeek rapporteer dat dit baie droog in die SWD-gebied is en dat slegs 'n paar produsente bokant die "lope" nog kan besproei. Produsente onderkant die "lope" se spilpunte staan. Hy sê dat die toestande aldaar kritiek is.

      9. Gauteng

        Mnr Van Wyk noem dat die Bronkhorstspruitdam tans die leegste is sedert dit gebou is en dat waterbeperkings al lankal in dié dam se bedieningsgebied ingestel is. Dr De Kock sê die algemene publiek is onder die indruk dat dit goed gereën het. Hy doen aan die hand dat 'n artikel in die SA Graan tydskrif gepubliseer word, om die situasie in perspektief te stel.

        Mnr Du Plessis sê dat die Landbousektor die laagste prioriteit in die waterketting by die Regering het. Hy noem dat die Regering dit van platforms af gestel het, dat dit makliker is om kos in te voer as water. Hy wys daarop dat die Departement van Waterwese tans besig is om die wettigheid al dan nie van besproeiingstelsels na te gaan. In die Bronkhorstspruit-area mag daar gladnie meer besproei word nie. Pypleidings word tans vanaf die Pretoria-gebied aangelê.

        Mnr Du Plessis meld verder dat besproeiingsprodusente so gou as moontlik by hulle besproeiingskemas moet ver­neem wat die kritieke vlakke van die damme is. Hy noem dat produsente wat tot en met 1998 besproei het, dit tans wettig doen en dat daar dus nou baie produsente is wat tans onwettig besproei. Die Departement van Water­wese, is vir die produsente se rekenings, in Camperdown besig om damme wat in opvanggebiede is, te breek. Hy sê dat daar gedurende die vorige jaar spilpunte vir ongeveer 2 500 ha, slegs in die Dundee-omgewing geïnstalleer is.

    2. Oesskatting

      Mnr Pretorius noem dat die Oesskattingskonsortium, bestaande uit LNR-institute en ander privaatorganisasies, deur die Nasionale Departement van Landbou gekon­trakteer is om oppervlakte- en potensiaalskattings van mielies en sonneblom in Noordwes, Mpumalanga en die Vrystaat te behartig. Die oppervlak skattings word tans gedoen. Hy sê hoewel die Konsortium slegs vir genoemde twee gewasse gekontrakteer is, inligting ten opsigte van ander gewasse ook ingesamel en verwerk sal word. Die eerste oppervlakinligting sal saam met die Februarie-oesskattings beskikbaar gestel word.

      Mnr Pretorius noem verder dat die Konsortium se syfers aangewend sal word om die voorlopige oesskattings na amptelike oesskattingsyfers aan te pas. Die Konsortium sal slegs die opbrengste van mielies en sonneblom bepaal, waarvan die eerste syfers in Maart beskikbaar sal wees. Hy sê dat 'n persverklaring oor die konsortium se werk­saamhede ook uitgereik is.

      Dr Griessel noem dat die voorlopige sojaboonopper­vlakskatting vanaf 100 130ha na 121 050ha toegeneem het sedert die vorige seisoen, met 'n toename van ongeveer 10 000ha in Mpumalanga alleen. Mnr Du Plessis wys daarop dat dié syfers slegs "voornemens om te plant" verteenwoordig en dat hierdie syfer heel moontlik afwaarts aangepas sal word.

      Mnr Bührmann sê dat produsente meer sojabone geplant het, aangesien mieliepryse aan die begin van die plant­seisoen rondom R800 / ton tot R900 / ton was.

      Dr Griessel sê hy sou graag wou verneem in watter dele van die Noordwes Provinsie daar meer sojabone aange­plant is, aangesien die oppervlakskatting aldaar vanaf 2 050ha, na 5 000ha toegeneem het. Mnr Van Vuuren sê hy vermoed dat daar meer sojabone in die omgewing van Brits en Makoppa aangeplant is.

      Mnr Lubbe merk op dat daar oral toenames in aanplantings was, behalwe in die Thabazimbi / Koedoeskop-areas as gevolg van min besproeiingswater. Hy noem dat daar baie uitbreidings in die Viljoenskroon / Bothaville-areas en die Vrede / Ascent-areas voorgekom het, hoewel dit baie droog is.

      Die Voorsitter verwys na die vorige notule waar mnr Bester aangehaal is, naamlik dat 10 000 sakkies saad deur Monsanto in die Noord-Kaap bemark is. Mnr Lubbe sê hy dra nie kennis van die Monsanto-aanplantings nie. Hy sê dat aanplantings weerskante van die rivier in die Van der Kloof-besproeiingsgebied gedoen word, wat beteken dat aanplantings in die Noord-Kaap sowel as die Vrystaat geskied.

      Mnr Keun rapporteer dat volgens mnr Bester van Mon­santo, genoemde saad vanaf Luckhoff tot Prieska, oftewel die Oranje-besproeiingsgebied, bemark is. Die Voorsitter sê dat hy en mnr Lubbe saam met 'n LNR-navorser, binnekort 'n besoek in die betrokke gebiede sal aflê. Mnr Pretorius noem dat die oppervlak- en oesskattings streng volgens provinsiale grense hanteer word.

      1. Oes- en oppervlakteskatting ten opsigte van Limpopo en Noordwes Provinsie

        Die Voorsitter versoek dat mnr Potgieter se mening gevra moet word oor die oppervlakte van sojabone in die MGK-gebied.

        Besluit:

        1. Dat mnr FAS Potgieter versoek moet word om sy mening ten opsigte van sojaboonoppervlaktes in die MGK-gebied aan die PNS te verskaf.

          Mnr Keun

      2. Weer- en klimaatsvooruitskouing vanaf GSA

        Die Voorsitter sê dat die weer- en klimaatsvooruitskattings wat mnr Du Plessis elektronies aan die kantoor verskaf, waardevol is. Hy verwys ook na die "Mielievisie" inligtingstuk wat by die sakelys ingebind is, wat intussen met 'n jonger uitgawe opgevolg is.

        Mnr Du Plessis sê dat die potensiaal om 'n gemiddelde reënval vir die volgende drie maande te hê, volgens alle aanduidings, goed is. Die Voorsitter reël dat almal wat belangstel om die "Mielievisie" elektronies te ontvang, hulle e-pos adresse aan mnr Keun beskikbaar stel.

        Besluit:

        1. Dat lede wat belangstel om die "Mielievisie" elektronies te ontvang, hulle e-pos adresse aan mnr Keun verstrek.
    3. Mikpunte: 2005, 2010 en 2020

      1. Drie-jaar vooruitskatting

        Hierdie item staan oor.

  8. Markaangeleenthede

    1. Huidige prys van sojabone – internasionaal en plaaslik

      Dr Griessel hou die jongste markinligting en afgeleide pryse aan die vergadering voor. Die gelande prys en wisselkoers is soos op 23 Januarie 2004.

      Waarde van sojabone afgelei van sojaboon-oliekoek (47% proteïen) geland Durban
      Verskeping: R2 590   |   Wisselkoers: R7.11/US$
      Geland Durban 47% proteïen oliekoek 2 590.00
      Spoorvrag na Randfontein 150.00
      2 740.00
      Waarde van volvetsoja 110% R3 014.00
      Prys aan produsent vir boontjies 2 420.00
      – Vervoerkoste na volvet-aanleg 70.00
      – Stoorkoste 60.00
      – Rente 15% (6 maande) 191.00
      – Ekstrusiekoste 130.00
      – 5% ekstrusieverlies 143.00
      Afgeleide produsenteprys vir sojabone – R/ton R3 014.00

      Dr Griessel noem dat sojaboonpryse die afgelope tien dae, as gevolg van laer opbrengste in die VSA, die hoogte ingeskiet het. Die USDA se verslag op 12 Januarie 2004 dui aan dat die sojaboon-oesskatting vir 2003/2004 65,8 miljoen ton is, teenoor verlede jaar (2002/2003) se 74,82 miljoen ton. Dit verteenwoordig 'n daling van 9,02 miljoen ton.

      Hy sê hoewel Argentinië meer hektare sojabone vestig, daar 'n bekommernis is dat die opbrengs per hektaar laer as in vorige jare sal wees, as gevolg van later aanplantings. Alhoewel daar ook meer hektare in Brasilië gevestig is, is daar onsekerheid oor die invloed van die wydverspreide voorkoms van die Asiese roesfungus. Die oesskattings van genoemde twee lande is as volg:

      Argentinië Brasilië
      2004 36,50 miljoen ton 58,65 miljoen ton
      2003 34,80 miljoen ton 51,60 miljoen ton
        1,70 miljoen ton   7,05 miljoen ton

      Daar word dus verwag dat die twee lande gesamentlik 8,75 miljoen ton sojabone meer as in die vorige seisoen sal produseer.

      Dr Griessel noem dat die reënval in Argentinië gedurende die eerste drie weke van Januarie, ondernormaal was. 'n Verdere rede vir die skerp styging in sojaboon-pryse, is 'n hernude spekulasie dat die Amerikaanse owerhede die verbod op die verbruik van karkas- en beenmeel kan verleng. Dit sal dus die verbruik van soja-oliekoek verder verhoog.

    2. SAFEX

      Mnr Keun noem dat die Sojaboonwerkgroep se aanbe­velings ten opsigte van addisionele SAFEX-leweringspunte, saam met Graan SA se inligting aan SAFEX gekom­munikeer is.

      Mnr Du Plessis sê dat produsente die vorige dag nie bereid was om R2 661 vir hulle sojabone via SAFEX te aanvaar nie. Hy sê dat verhandelings op SAFEX nie baie lewendig is nie, maar dat SAFEX die verhandelingspunte wil uitbrei. Hy noem dat die Sojawerkgroep, Graan SA asook Silo-eienaars se voorstelle vir addisionele SAFEX-leweringspunte as 'n gekombineerde voorlegging by SAFEX ingedien is.

      Dr Griessel wys daarop dat mieliepryse tans vir meer as R1 400 / ton op SAFEX verhandel. Die mielie-oordragvoorraad is bykans 2,5 miljoen ton, wat die totale verwagte voorraad vir die 2004/2005 bemarkingsjaar op sowat 9 miljoen ton te staan sal bring. Tans word mielies in die Kaap teen baie laer pryse as R1 400 / ton geland. Hy sê dat die huidige SAFEX-pryse vir mielies dus nie sin maak nie.

      Die Voorsitter stel die vraag of R2 661 / ton dan nie 'n redelike produsenteprys is nie. Hy vra vir mnr Bührmann, watter prys vir die produsente aanvaarbaar sou wees, sodat hulle die volgende jaar weer sojabone wil plant. Mnr Bührmann sê dat baie produsente hulle vingers met SAFEX verbrand het. Hy sê wanneer goeie SAFEX-pryse gebied word, produsente hulle voorrade terughou in afwagting op nog hoër pryse – net om te ervaar dat die aanbodpryse kort daarna aansienlik daal.

      Mnr Du Plessis sê dat produsente SAFEX slegs as 'n verskansingsmeganisme behoort te gebruik, in stede van 'n spekulasie­meganisme.

      Mnr Lubbe sê dat bepaalde groot kopers voorplant­kontrakte teen relatiewe hoë pryse beskikbaar stel, sodat die produsente kan beplan en begroot. Hy noem dat produsente in verlede seisoen selfs teen R2 350 nie wou lewer nie. Hy wys op 'n geval waar 'n sekere groot koper sy kontrakprys in reaksie daarop by twee geleenthede aansienlik verlaag het, waarop 'n hele aantal produsente telkens geteken het.

    3. Voorlegging - Mnr R Armour

      'n Opsomming van prof MF Viljoen en mnr RJ Armour se finale addisionele verslag vir die Proteïennavorsingstigting getiteld "Financial Interpretation of long-term soybean / maize crop rotation systems" is vir kennisname by die sakelys ingebind.

  9. Produsente-aangeleenthede

    1. KwaZulu-Natal

      1. Super Sojakompetisie – terugvoering

        Artikels oor die resultate van die Super Sojakompetisie wat in Landbouweekblad en die Farmer's Weekly verskyn het, is by die sakelys ingebind.

        Mnr Du Plessis noem dat reëlings ten opsigte van die volgende kompetisie op dreef is in die Suidelike dele van KwaZulu-Natal. Aangesien die koördineerder vir die Noordelike dele van die provinsie met verlof was, kon reëlings nie na wense vorder nie. Heelwat werk in dié verband moet nog in die Winterton / Bergville / Dundee-areas gedoen word. Mnr Havenga se dienste word ook ingespan om die reëlings te laat vlot. Hy noem dat daar tot dusvêr agtien inskrywings vir die kompetisie is.

      2. Voorlegging – mnr B Birch

        Mnr Brian Birch se Bestuursopsomming van die projek­voorlegging wat daarop gemik is om sojaboonproduksie in KwaZulu-Natal te verhoog, is vir kennisname by die sakelys ingebind. Sodra die finale voorlegging beskikbaar is, sal dit in harde kopie sowel as elektronies beskikbaar gestel kan word. Die lede sal in kennis gestel word sodra dit ontvang is.

        Mnr Du Plessis sê hy is bekommerd oor die feit dat opkomende landbou nie deur mnr Birch se voorlegging aangespreek word nie, veral in die lig van die Departement van Landbou se begeerte om hierdie landbousektor op te hef.

        Besluit:

        1. Dat die lede van die Sojawerkgroep in kennis gestel word sodra die finale verslag van mnr Birch beskikbaar is.

          Mnr Keun

      3. Griekwaland-Oos – Gesprek dr Kars: terug­voering

        Die Voorsitter meld dat hy nog nie met dr Kars in gesprek was nie. Mnr Killian sê dat daar 'n voorligter in Griekwaland-Oos (Kokstad-omgewing) aangestel is. Die aangeleentheid word dus as afgehandel beskou.

        Besluit:

        1. Dat die aangeleentheid as afgehandel beskou word.

          Mnr Keun

    2. Mpumalanga

      1. Verskillende proefaanplantings – terugvoering

        Mnr Van Wyk noem dat die proewe te Kinross mooi lyk en dat dié in Groblersdal ook mooi vertoon, ten spyte daarvan dat dit eers in Desember geplant is en uintjieprobleme ondervind is. Bemestingsproewe (50% van die proewe het geen bemesting ontvang nie en 50% slegs gewone toedienings) word tans by Kanhym gedoen. Dit lyk op die oomblik nie of daar enige verskille tussen die proef en kontrole is nie.

      2. Redes vir laer mielie-opbrengste na soja­verbouing in Mpumalanga – artikel

        Die Voorsitter noem dat inligting oor die swakker prestasie van mielies na sojaboonverbouing aan mnr Vermaak voorsien is vir publikasie in SA Graan.

      3. Produksiekostevergelyking tussen droëland mielies en sojabone

        Produksiekostevergelykings tussen droëlandmielies, soja­bone en ander gewasse is van Afgri, NWK Beperk en Obaro (MGK) ontvang. Mnr Van Vuuren wys daarop dat die samestelling van die drie instansies se kostes van mekaar verskil. Hy sê volgens die syfers voor hande en 'n redelike marge bo bedryfskoste, 'n produsente prys van rondom R2 380 behaal behoort te word. Hy noem dat dit goed met die syfers korelleer wat dr Griessel voorgehou het.

        Die Voorsitter beklemtoon dat die doel nie is om die drie landboumaatskappye se syfers met mekaar te vergelyk nie, maar om te kan sien hoe produksiekostes vir mielies en sojabone met mekaar vergelyk in elke gebied.

        Dr De Kock noem dat NWK se syfers vir droëbone ook handig is, as gevolg van die feit dat droëbone soms bo sojabone verkies word. Hy doen aan die hand dat produksiekostes vir droëbone ook ten opsigte van ander relevante gebiede bekom word, soos Delmas, Oos-Vrystaat en KwaZulu-Natal.

        Die Voorsitter versoek mnr Keun om die produksie­kostevergelykings wat deur die Landboumaatskappye / Koöperasies verskaf is, saam met die notule op die webwerf te voeg, nadat toestemming van die betrokke instansies verkry is.

        Besluite:

        1. Dat produksiekostes vir droëbone van Landbou­maatskappye / Koöperasies aangevra sal word, ten opsigte van gebiede waar droëbone as alternatiewe gewas vir sojabone oorweeg kan word.

          Mnr Keun

        2. Dat die produksiekostevergelykings wat deur die land­boumaatskappye verskaf is, saam met die notule op die webwerf gevoeg moet word, nadat toestemming van hierdie instansies verkry is.

          Mnr Keun

    3. Noordwes provinsie

      1. Verskillende proefaanplantings – terugvoering

        Mnr Pretorius noem dat MGK een proef te Brits geplant het en dat die LNR-IGG self ook 'n proefaanplanting by die LNR-Industriële Gewasse se proefplaas in dieselfde omge­wing het. Proewe is ook in Lichtenburg en Potchefstroom aangeplant. Mnr De Beer (LNR-IGG) sal eersdaags die proewe saam met die kontrakteurs in die Noordwes Provinsie besoek. Mnr Van Vuuren sê dat die droëland proewe te Rietgat redelik goed vertoon.

      2. Sojafabriek – Potchefstroom

        Aangesien daar geen nuwe inligting oor die toekoms van die sojafabriek in Potchefstroom is nie, staan die aangeleentheid oor.

    4. Limpopo

      1. Springbokvlakte

        1. Opgaaf van onderskeie provinsies se voorligters in 'n poging om te bepaal wie die PNS behulpsaam kan wees

          Die aangeleentheid staan oor.

        2. Verskillende proefaanplantings

          Mnr Van Wyk noem dat alles gereël was vir 'n proef­aanplanting in die Springbok-vlakte, maar dat dit as gevolg van die droogte gekanselleer moes word. Die gewone cultivarproef te Warmbad is wel aangeplant. Onder­handelings word met die Departement van Landbou gevoer, om 'n boeredag by Towoomba te hou. 'n Boeredag word ook vir 3 Maart in Limpopo (Pontdriftboere by Weipe) gereël. Hy noem dat die aanplantings baie mooi lyk, hoewel dit nie baie hoogte gekry het nie. Cultivar- en rywydte­proewe is ook te Palala geplant.

    5. Vrystaat

      Mnr Maree sê die cultivarproef in Ficksburg is besonder mooi, veral omdat die lande baie nat is. Die cultivarproewe te Reitz en Frankfort is ook mooi. Hy noem dat die proef te Reitz in koringrye geplant is. Die LNR se proef op die LNR-KGI se proefplaas in Bethlehem is egter baie droog. Hy sê dat daar beplan was vir 'n 1000ha sojabone tussen Ficksburg en Ladybrand, maar dat dit as gevolg van die droogte nie kon realiseer nie.

      Hy noem dat Pannar 'n cultivarproef te Harrismith het en dat Verus 'n paar rywydte-strookproewe en cultivarproewe by Kestell het. Hy sê hy sal die PNS-kantoor betyds inlig van inligtingsdae wat deur hierdie instansies gehou sal word.

      1. Proefaanplantings en samewerking tussen mnr Bramley en Pannar

        Mnr Killian sê dat mnr Bramley hom meegedeel het dat Pannar 'n proefplaas buite Bloemfontein het, waar hy met Pannar in terme van onder andere proefwerk en strookdemonstrasies sou wou saamwerk. Hy sê volgens mnr Bramley sou hy verskillende rywydtes met sy planter daar demonstreer, sou daar belangstelling wees. Mnr Maree sê dat hy van geen samewerking tussen mnr Bramley en Pannar bewus is nie.

        Dr De Kock sê dat mnr Bramley vermoedelik bloot die inligting vir mnr Maree se kennisname aan mnr Killian verskaf het, naamlik dat Pannar proefpersele aldaar het. Hy sê die aanbod van mnr Bramley om aanplantings daar te doen, is 'n aparte aangeleentheid. Die Voorsitter versoek mnr Pretorius om met mnr Jarvie van Pannar te skakel, om te verneem of Pannar 'n proefplaas in die Bloemfontein-omgewing het. Hy sê dat hy te gelegener tyd by mnr Bram­ley self sal verneem wat die aard van enige samewerking met Pannar sou wees.

        Mnr Maree noem dat daar twee tipes Bramley-planters is, waarvan mnr Killian moet kennis neem indien 'n planter aangekoop word.

        Besluite:

        1. Dat mnr Pretorius met mnr Jarvie van Pannar moet skakel, om te verneem of Pannar 'n proefplaas in die Bloemfontein-omgewing het.

          Mnr Pretorius

        2. Dat die Voorsitter te gelegener tyd by mnr Bramley sal verneem wat die aard van enige samewerking met Pannar sou wees.

          Voorsitter

      2. Oos-Vrystaat

        1. Rywydte proef

          Hierdie aangeleentheid is onder item 9.5 bespreek.

      3. Noordwes-Vrystaat

        1. Algemeen

          Hierdie aangeleentheid is onder item 9.5 bespreek.

      4. Suidoos-Vrystaat

        1. Algemeen

          Hierdie aangeleentheid is onder item 9.5 bespreek.

      5. Sentraal Vrystaat

        1. Terugvoering ten opsigte van aanplantings te Glen

          Mnr Maree noem dat die cultivarproewe te Glen waarvan een onder besproeiing en die ander op droëland geplant is, goed lyk. Hy sê dat die droëland-strookproef daar ook goed vertoon.

    6. Oos-Kaap

      Mnr Grimbeek sê dat daar in die Gamtoosvallei kom­mersiële proewe en twee cultivars in 'n strookproef by 'n produsent aangeplant is. Alles is in nou rye aangeplant en die proewe vertoon tans baie goed.

      Mnr Killian noem dat die 5ha kommersiële aanplanting te Bathurst, weens die droogte, vir die tweede agtereen­volgende jaar nie goed vertoon nie.

      Mnr Du Plessis meld dat daar 3ha in Cradock vir proefwerk in die volgende plantseisoen beskikbaar is. Die Voorsitter noem dat mnr Killian nou sy intrek in die Oos-Kaap geneem het en dat hy dus ook die Visriviervallei gaan bedien, waar hy van die genoemde 3ha gebruik kan maak.

      1. Alexandria en Port Alfred

        Hierdie aangeleentheid staan oor.

      2. Droging van Sojabone – verdere gesprek

        Mnr Grimbeek noem dat al die reëlings vir die droging van sojabone by die Humansdorp Koöperasie getref is.

      3. Slattery stroper – vordering

        Mnr Du Plessis rapporteer dat die Slattery-stroper nou in 'n werkende toestand is. Hy noem dat die stroper op lupiene te Bathurst getoets is en daar gevind is dat dit nie wil werk nie as gevolg van baie onkruid in die land.

        Mnr Killian bevestig dat 'n stroper tot sy beskikking is om klein persele te kan stroop en dat die nodige maatreëls getref sal word om die persele skoon te hou. Die Voorsitter versoek mnr Maree om mnr Maree van Odendaalsrus vir sy moeite te bedank met die herbou van die stroper.

        Besluit:

        1. Dat mnr Maree vir mnr Maree van Odendaalsrus vir sy moeite moet bedank met die herbou van die Slattery-stroper.

          Mnr Maree

      4. Projekaansoek – aankoop van planter

        Die Voorsitter noem dat mnr Killian se projekaansoek ten opsigte van die planter op die PNS-Tegnologiekomitee se sakelys geplaas is.

    7. Suidwestelike Distrikte

      1. George omgewing

        Mnr Grimbeek rapporteer dat water oor groot dele van die George-omgewing opgedroog en besproeiing tot stilstand gekom het, met die gevolg dat sojaboon aanplantings tot niet gegaan het. 'n Cultivarproef, besproeiingsproef, droë­land proef en plantdatumproewe is op die proefplaas buite George aangeplant. Ten spyte van tarentaalskade wat die stand beïnvloed het, lyk die proewe oor die algemeen goed.

    8. Gauteng

      1. Aanplantings

        Mnr Van Wyk sê dat toestande in Gauteng min of meer ooreenstem met dié in Mpumalanga. Hy noem dat die klein­perseelproewe naby Hammanskraal baie mooi lyk. Een groep is met die entstof van verskillende maatskappye asook blaarbespuitings behandel. Hy sê dat hy ook gips- en onkruiddoderproewe daar hanteer. Aangesien die plaaslike waterbron intussen opgedroog het, moes hy 'n boorgat toerus. Hy nooi die lede uit om die proewe te gaan besigtig.

        Hy meld dat die proewe te Bronkhorstspruit gedurende November en Desember baie droog was en gevolglik swak gegroei het. Sekere onkruiddoders was dus ook aanvanklik nie effektief nie, maar die proewe is met Roundup Ready skoon gekry. Hy noem dat ongeveer 50 opkomende boere wat spesifiek in sojaboonproduksie belangstel, verlede jaar se boeredag bygewoon het. Die redes blyk te wees dat sojabone nie soos ander gewasse gesteel word nie en stropers gehuur kan word. Hy noem dat die meeste van die strookproewe tans met Classic behandel word.

        Die Voorsitter doen aan die hand dat personeel van die LNR-IGG en Graan SA wat met opkomende boere gemoeid is, in kontak met mnr Van Wyk gebring word, ten einde die potensiaal vir 'n opkomende boer-projek in die Bronkhorstspruit-gebied te bepaal. Mnr Lubbe noem dat 'n sekere koöperasie met behulp van die Staat, eenhede van 30ha besproeiingsgrond in die Brits-omgewing aankoop vir die vestiging van opkomende boere. Die gekonsolideerde eenheid, wat ongeveer 300ha sal beslaan, sal ideaal wees om ekonomies te bewerk en te stroop. Hy noem dat hy 'n projek soos dié wat in Bronkhorstspruit kan ontwikkel, in terme van kontrakte wil ondersteun.

        Besluit:

        1. Dat personeel van die LNR-IGG en Graan SA wat met opkomende boere gemoeid is, in kontak met mnr Van Wyk gebring word, ten einde die potensiaal vir 'n opkomende boer-projek in die Bronkhorstspruit-gebied te bepaal.

          Mnr Vermaak
          Mnr Potgieter
          Mnr Van Wyk

    9. Noord-Kaap

      1. Navraag by Monsanto ten opsigte van 10 000 sakkies saad in die Noord-Kaap

        Mnr Lubbe sê sy betrokkenheid in die Noord-Kaap was om kommersiële verbouings per private kontrak te behartig. 'n Sekere produsent het 260 ha met verskeie cultivars aangeplant, wat op 'n vroeë stadium aalwurmbesmetting opgedoen het. Dit het toe geblyk asof 'n spesifieke cultivar weerstandbiedend teen aalwurm toon. Mnr Alwyn de Lange (LNR-IGG) het bevestig dat dié cultivar onder gereguleerde toestande by Potchefstroom, aalwurmweerstandbiedend gereageer het. Hy sê dat mnr De Lange, dr Driekie Fourie en mnr Carel Havenga versoek is om die aanplanting in die praktyk te gaan besoek.

        Hy noem dat mnr Havenga die perseel gaan besoek het en beïndruk was met die mooi toestand van die sojabone. Indien 'n opbrengs van 3 ton/ha behaal word soos daar verwag word, sal produsente in die omgewing dit hopelik sinvol vind om sojabone as 'n alternatief vir mielies in die somer te verbou. Hy sê dat daar 'n redelike bestendige voorsiening van water in die gebied is. Hy sê daar is versoek dat die cultivar met oënskynlike aalwurm­weerstandbiedendheid, ook in dié lande waar ernstige aalwurmskade voorgekom het, aangeplant word.

        Dr De Kock noem dat hierdie inligting reeds voorheen uit die cultivarproewe beskikbaar gekom het. 'n Lys van cultivars met 'n redelike weerstand teen aalwurm, het ook by 'n Sojawerkgroepvergadering gedien. Mnr Pretorius noem dat cultivars met weerstand teen aalwurm, in die LNR-IGG se bundel en bladskrif ten opsigte van die cultivarproewe gelys is. Dr De Kock wys daarop dat Rietrivier en Douglas reeds op die lokaliteitslys vir 2003/2004 verskyn en dit dus debateerbaar is of Luckhoff bygevoeg behoort te word.

        Die Voorsitter versoek mnr Pretorius om kennis te neem van die geval waar aalwurmweerstand by 'n cultivar in Luckhoff ondervind is en met inagneming van reeds-bekende inligting, te oorweeg of daar 'n nasionale cultivarproef gevestig behoort te word.

        Besluit:

        1. Dat mnr Pretorius kennis moet neem van die geval waar aalwurmweerstand by 'n cultivar in Luckhoff ondervind is en met inagneming van reeds-bekende inligting, oor­weging moet skenk of 'n nasionale cultivarproef daar gevestig behoort te word.

          Mnr Pretorius

    10. Algemeen

      1. Bespreking van sojaboonhandleiding – terug­voering vanaf Tegnologiekomitee

        Mnr Killian noem dat hy bepaalde kommentaar oor die LNR-IGG se handleiding getiteld "Jou gids tot Nasionale Sojaboon­produksie" te lewer het, maar nie sy aantekeninge byderhand het nie. Die Voorsitter versoek mnr Killian en ander lede wat enige kommentaar ten opsigte van die handleiding het, om hul kommentaar met bladsy­ver­wysings, binne sewe dae tot die PNS-Tegnologiekomitee se beskikking te stel.

        Besluit:

        1. Dat lede wat enige kommentaar ten opsigte van die LNR-IGG se sojaboonhandleiding het, hul kommentaar met bladsy-verwysings, binne sewe dae tot die Tegnologie­komitee se beskikking sal stel.
      2. Biodiesel – terugvoering

        Mnr Lubbe lig die vergadering in dat die projekvoorlegging by Sasol se direksie gedien het, en dat dit onder oorweging is.

  10. Nasionale cultivarproewe

    1. Cultivarevaluasiekomiteevergadering – kontrolelys vir proefaanplantings

      Die vergadering neem kennis van die lokaliteitslys vir 2003/2004 van die Nasionale sojabooncultivarproewe soos by die sakelys ingebind.

    2. GSA-protokol: evaluasie van nuwe cultivars

      Mnr Du Plessis sê dat die konsep-protokol vir cultivar­evaluasie soos voorgestel deur GSA nie deur die bedryf aanvaar is nie. Daar is wel ooreengekom dat die LNR-IGG op die cultivarlys sal aandui dat, indien 'n cultivar nie op die nasionale cultivarlys verskyn nie, dit nie geëvalueer is nie. 'n Artikel van Graan SA in dié verband, word tydens die vergadering uitgehandig.

  11. Saad

    Hierdie aangeleentheid staan oor.

  12. NAMPO-Oesdag

    Hierdie aangeleentheid staan oor.

  13. Navorsing

    1. Roes

      Die Voorsitter noem dat mnr Killian hom ingelig het, dat roes slegs in die eerste plantdatumproef te Cedara verskyn het. Daar­benewens het die Pannarproewe te Karkloof roes opgedoen. Mnr Killian vul hierby aan, dat die eerste plantdatum 17 September 2003 was en dat daar vir elke drie weke daarna proewe geplant is, totdat sewe plant­datumproewe bereik is. Hy sê dat die tweede plant­datumproewe nog geen roes getoon het nie, maar dat proewe in Karkloof wat op 8 Oktober 2003 geplant is, roes opgedoen het. Hy noem dat die cultivar- en rywydteproewe te Cedara nie tekens van roes toon nie. Dr De Kock sê dat Graan SA, aldus dr Purchase, vanoggend die probleem tydens 'n radio-onderhoud bekend gemaak het en dat verskeie persberigte daaroor uitgestuur is. Graan SA het verder al die roestaakspanlede per e-pos ingelig.

      Mnr Pretorius noem dat die LNR-IGG se roesproewe te Cedara goed vertoon. Hy voeg by dat die cultivarproef te Cedara nie as normale cultivarproef geag kan word nie, maar nou 'n siekteproef is, omdat die verskillende herhalings op verskillende plantdatums geplant is om die ontwikkeling van roes op cultivars met verskillende groeiseisoenlengtes te monitor. Hy noem dat die LNR-IGG se proef­aanplantings nou begin blom en goed vertoon. Hy sê dat dr McLaren weer 'n aantal indikator proewe in Natal en Mpumalanga aangeplant het.

      Mnr Killian noem dat Bainesfield Estates twee weke gelede roes te Bainesfield opgedoen het en daarvoor begin spuit het.

    2. Sclerotinia

      1. Notule van die vergadering van 23 September 2003

        Die vergadering neem kennis van die notule van die Sclerotiniawerkgroepvergadering van 23 September 2003, soos by die sakelys ingebind.

      2. Proefwerk – Dr McLaren en mnr Killian: terugvoering, vergadering van 23 September 2003

        Mnr Killian doen aan die hand dat die vorige jaar se proefverslag ten opsigte van Sclerotinia, waar die ver­skillende spuitmiddels te Bergville toegedien is, by die volgende vergadering bespreek word. Die Voorsitter versoek mnr Killian om die relevante dokumentasie aan mnr Keun te verskaf, om as 'n bylae vir bespreking by die volgende sakelys ingesluit te word.

        Besluit:

        1. Dat mnr Killian die relevante dokumentasie ten opsigte van 2003 se proefwerk op Sclerotinia te Bergville aan mnr Keun moet verskaf, om as 'n bylae vir bespreking by die volgende sakelys in te bind.

          Mnr Killian

      3. Geregistreerde onkruiddoders vir sojabone – acetochlor

        Hierdie item word van die sakelys verwyder.

  14. Sojaforum

    1. Terugvoering van vergadering van Sonneblom- en Sojaboonforum gehou op 4 November 2003

      Geen sake is deur die Sonneblom- en Sojaboonforum na die Sojawerkgroep verwys nie.

    2. Sake om na die volgende Forum te verwys

      Die Voorsitter meld dat die Sonneblom- en Sojaboon­forumvergadering wat vir 16 Februarie 2004 geskeduleer was, afgestel is. Hy versoek mnr Keun om in die omsend­skrywe aan Forumlede, melding te maak van die roesvoorvalle en stappe wat geneem word.

      Besluit:

      1. Dat mnr Keun in die omsendskrywe aan Forumlede, melding moet maak van die roesvoorvalle in KwaZulu-Natal en stappe wat in dié verband geneem word.

        Mnr Keun

  15. Ander sake

    1. Inligtingsdae 2004 – terugvoering

      Die volgende datums word gemeld.

      Besluite:

      1. Dat kennis geneem word van inligtingsdae wat op 3 en 4 Maart 2004 onderskeidelik te Pontdrift en Weipe gehou sal word.
      2. Dat kennis geneem word van die LNR-IGG se inligtings­dag op 26 Februarie 2004 te Potchefstroom.
      3. Dat kennis geneem word van die Supersojakompetisie wat vir 14 en 15 September 2004 geskeduleer is.
      4. Dat kennis geneem word van die NAMPO-Oesdag wat vanaf 18 tot 21 Mei 2004 in Bothaville sal plaasvind.
      5. Dat die kontrakteurs en medewerkers alle toepaslike uitstaande datums so gou doenlik aan mnr Keun moet verskaf.
      6. Dat mnr Du Plessis van me Eve Du Preez moet verneem vir watter datum die roesdag te Cedara beplan word.

  16. Toevoegings tot sakelys

    1. Kleurfoto's vir PNS webtuiste

      Die Voorsitter versoek die lede om kleurfoto's van toepassing op sojabone wat vir die webtuiste gebruik kan word, tot mnr Keun se beskikking te stel.

      Besluit:

      1. Dat lede versoek word om kleurfoto's oor enige aspek van sojabone en wat vir die PNS se webwerf gebruik kan word, tot mnr Keun se beskikking te stel.
    2. Webtuiste: kennisgewing

      Mnr Keun noem dat die PNS-webblad sodanig gestruk­tureer is dat aansoekvorms vir navorsingsprojekte en beurse van die webwerf bekom, asook elektronies voltooi en ingedien sal kan word. Die Voorsitter noem dat die PNS se notules ook op die webblad geplaas word.

    3. Landbounavorsingsraad

      Mnr Van Wyk bedank die LNR-IGG, by name mnre Pretorius en De Beer, wat hom in sy gebied met navorsingswerk ondersteun. Hy sê dat hy nie die gehalte werk sou kon lewer sonder hulle hulp nie. Die Voorsitter versoek dr De Kock om die PNS se waardering jeens die LNR-IGG se dienste, aan dr Dreyer oor te dra.

      Besluit:

      1. Dat die PNS groot waardering vir die LNR-IGG se diens-lewering aan die sojaboonbedryf het en dat dr De Kock dit so aan dr Dreyer moet oordra.

        Dr De Kock

    4. GSA-protokol

      Hierdie aangeleentheid is onder Item 10.2 hanteer.

  17. Datum van volgende vergadering

    Die volgende Sojawerkgroepvergadering is vir 2 Maart 2004 geskeduleer.

  18. Afsluiting

    Die Voorsitter bedank die lede vir hulle teenwoordigheid en bydraes en verdaag die vergadering om 13:15.