Notule

Sojawerkgroepvergadering

gehou om 10h00 op 27 Januarie 2009 in die Raadsaal van die Proteïennavorsingstigting, Rivonia



  1. Opening

    Die vergadering word met gebed geopen deur Mnr G Keun.

  2. Verwelkoming

    Die Voorsitter, Mnr GJH Scholtemeijer, heet almal welkom by die vergadering van die Sojawerkgroep. 'n Besondere woord van verwelkoming word gerig aan Mnr G Bührmann, Mnr Gerhard Roos en Mnr L Büchner van Kanhym Land­goed.

  3. Presensie

    Teenwoordig

    Mnr GJH Scholtemeijer Voorsitter
    Mnr J Botma Produsent: Noord-Vrystaat
    Mnr GW Bührmann GW Bührmann Saad
    Mnr L Büchner Kanhym Landgoed
    Mnr GP de Beer PNS-kontrakteur
    Dr J de Kock PNS
    Dr J Dreyer LNR-IGG
    Mnr CJ du Plessis Produsent: KZN
    Mnr G Farr RNRF
    Dr M Griessel PNS
    Mnr C Havenga PNS
    Mnr S Lamprecht Departement Landbou: Mpuma­langa
    Mnr T Prinsloo LNR-IGG
    Mnr FAS Potgieter PNS / GraanSA
    Mnr G Roos Produsent
    Mnr WF van Wyk PNS-Kontrakteur
    Mnr G Keun Hoof Uitvoerende Beampte
    Me M du Preez Sekretariaat

    Verskonings

    Me R Beukes Nasionale Departement Land­bou
    Mnr P Botha GraanSA
    Me A Enslin SAGIS
    Mnr J Erasmus LNR-IGG
    Dr HD Fourie LNR-IGG
    Mnr J Gordon SACOTA
    Mnr WA Loubser SANSOR
    Mnr JC Lübbe Agriocare
    Mnr E Maree PNS-Kontrakteur
    Me M Scheepers Nasionale Departement Land­bou
    Mnr AJ van Vuuren NWK

  4. Personalia

    Kennis word geneem dat Mnr E Maree ongesteld is en beterskap word hom toegewens. Mnr Lubbe word spoedige beterskap toegewens met sy heupvervanging.

    Mnr Bührmann spreek sy dank en waardering uit teenoor die betrokkenes wat bygedra het tot die sukses van soja­boonteling die afgelope dertig jaar. Hy noem dat dit vir hom 'n voorreg was om saam met persone soos Mnr G Schol­temeijer, Dr Jos de Kock en Dr K Pakendorf te werk.

    Mnr Bührmann meld dat die Sojawerkgroep vergadering opbouend en baie verrykend was, omdat hy 'n deel van sojabone was en bedank die lede van die vergadering vir elkeen se bydrae.

    Die Voorsitter sê dat dit 'n groot voorreg was dat Mnr Bühr­mann deel was van die Werkgroep en wens hom sterkte toe op sy pad vorentoe.

  5. Vasstelling van die sakelys

    Die sakelys word aanvaar, met toevoeging van:

    • Punt 10.7: Duiweskade by opkoms van sojabone;
    • Punt 14.8: Streeksverdeling in Suid-Afrika; en
    • Punt 14.9: Kaart en potensiaalbepaling in Suid-Afrika.
  6. Goedkeuring van notule

    1. Notule van die Sojawerkgroepvergadering van 25 November 2008

      Besluit:

      1. Dat die notule van die vergadering van die Sojawerkgroep gehou op 25 November 2008 goedgekeur word.

      Die Voorsitter bedank Me E Harmse vir 'n puik notule.

  7. Algemene oorsig

    1. Oesskatting

      Kennis word geneem van die oesskattings wat as Bylae B by die sakelys aangeheg is.

      Besluit:

      1. Dat kennis geneem word van die finale oesskatting vir die 2007/08 produksie jaar.

        Lede

    2. Provinsies

      1. KwaZulu-Natal

        Mnr Du Plessis noem dat KZN laat reën gekry het en dit het tot gevolg gehad dat die saaiboere later geplant het, maar dat die sojabone baie mooi lyk. Hy meld verder dat daar 'n droë tyd tydens Desember ervaar is, maar dat die droogte geen skade veroorsaak het nie. Die eerste roes aandui­dings is reeds twee (2) weke terug opgemerk. Alle sojabone is tans in blom en is voorbereidings reeds getref om te begin spuit vir roes.

        Mnr Du Plessis meld dat hy bekommerd is dat die aantal hektare soos aangedui deur die oesskattingskomitee nie in totaal aangeplant is nie wat toegeskryf kan word aan die laat reëns wat KZN gehad het.

        Mnr Havenga noem dat die aanplanting in KZN heelwat later aangeplant is as die vorige seisoen as gevolg van die droogte. In November het die produsente in die Bergville omgewing baie reën gekry en het die aanplantings versuip en moes van die produsente oorplant. Hy meld verder dat die droogte in die tweede helfte van Desember nie skade aangerig het nie maar dat dit wel die groei van die sojabone vertraag het. Die goeie reën in Januarie het tot gevolg gehad dat die sojabone goed herstel het van die Desember droogte.

      2. Mpumalanga en Gauteng

        Mnr Lamprecht noem dat daar baie sojabone in Mpuma­langa geplant is en dat die sojabone baie mooi lyk.

        Mnr Van Wyk noem dat hy baie mooi sojabone in Mpu­malanga gesien het, maar dat daar ook nuwe toetreders is wie se sojabone nie so mooi lyk nie en baie onkruid het.

        Mnr Büchner noem dat die sojabone op Kanhym Landgoed uitstekend was, maar dat hulle sowat 'n week gelede hael gehad het en 400ha sojabone beskadig is. Hy meld dat die sojabone reeds 21 Oktober geplant is en dat die mielie- en sojaboon­aanplanting gelyktydig voltooi is hierdie seisoen.

        Mnr Roos noem dat sojabone wat later geplant is nou in blom is, maar daar is genoeg grondvog beskikbaar. Op 'n vraag van Mnr Roos of daar minder sojabone in die Standerton omgewing geplant is antwoord Mnr Lamprecht dat daar 'n probleem was met laat reën en dat daar dus nie geplant kon word nie. Mnr Keun meld dat hy 'n verslag van GSA ontvang het waarin daar bevestig word dat daar probleme met reën was in die Standerton omgewing.

        Op 'n vraag van Dr Dreyer wat die herstel vermoë van sojabone is na haelskade antwoord Mnr Botma dat hy ervaar het dat daar eers tydens strooptyd sekondêre skade opgetel word. Mnr Potgieter noem dat sy ondervinding van die hael is dat die bepaalde groeier groter skade opdoen as 'n onbepaalde groeier en dat die onbepaalde groeier 'n beter herstel vermoë het as die bepaalde groeier.

      3. Noordwes- en Limpopoprovinsie

        Mnr Potgieter noem dat daar heelwat meer sojabone in die Noordwes- en Limpopo Provinsie aangeplant is, dit wil voorkom asof die produsente wat verlede seisoen mielies geplant het besluit het om hierdie seisoen weer sojabone te plant.

        Aan die begin van die plantseisoen in die Noordwes- en Limpopo Provinsie is te nat toestande ervaar en is daar van die produsente wat moes oorplant. Die geweldige droogte in Desember het ook tot gevolg gehad dat die plantestand nie goed was nie en van die produsente tot selfs drie (3) keer moes oorplant.

        Mnr Potgieter meld dat daar wel 'n plantestand probleem ervaar word, maar dat die sojabone baie goed herstel het na die goeie reën in Januarie en daar 'n normale tot 'n bo normale opbrengs in die Noordwesprovinsie verwag word. Hy noem dat volgens produsente die stand van sojabone tans 75-80% is, waar die plantestand gewoonlik tot 400 000 is. Hy voel dat die plantestand nie 'n produsent se hele oes nadelig sal beïnvloed nie.

      4. Vrystaat

        Mnr Prinsloo noem dat die nasionale cultivarproef in Bethlehem heeltemal afgeskryf word as gevolg van swak stand. Die swak stand is as gevolg van die droogte en warm toestande wat ervaar is in die Vrystaat.

        Dr Dreyer meld dat hy met Sentraalwes gepraat het oor hul siening van sojabone in die Vrystaat. Sentraalwes het aan Dr Dreyer genoem dat daar heelwat meer sojabone geplant is, maar baie laat geplant is.

        Mnr Botma rapporteer dat dit 'n baie interessante plant­seisoen was. Hy noem verder dat daar heelwat produsente is wat verlede seisoen mielies geplant het wat hierdie seisoen weer sojabone geplant het. Baie skade is ervaar deur swak opkoms en as gevolg van reën wat kol-kol baie hard geval het. Mnr Botma meld dat die aanplantings wat oorleef het baie mooi lyk, maar dat die stand nie is wat dit veronderstel is om te wees nie as gevolg van die hoë hittetoestande in die Vrystaat. Op Bothaville het die produsente gesukkel om te plant. As dit nie te droog was nie was daar te veel reën by aanplantings wat reeds geplant is.

      5. Oos-Kaap, Noord-Kaap en Suidwestelike Dis­trik­te

        "Mr Gary Farr mentions that they are doing one or two trials only for readings. The major problems especially with new farmers are compacted layers of soils. These compacted layers need to be sorted out before they start planting especially when one wants to go on to zero till. He mentioned further that they are looking at lands where there is a variation in soil."

    3. Weer- en klimaatsvooruitskouing

      Kennis word geneem dat goeie tot bo normale reënval in Januarie en Februarie voorspel word.

    4. Mikpunte: 2010 en 2020

      1. Drie-jaar vooruitskatting

        Hierdie aangeleentheid word nie bespreek en staan oor.

    5. SAGIS

      Daar word kennis geneem van die SAGIS markinlig­tingsdokument gedateer 27 Januarie 2009, die SAGIS Weeklikse Bulletin gedateer 13 Januarie, en die SAGIS Maandelikse Bulletin gedateer 23 Desember.

  8. Markaangeleenthede

    1. Huidige prys van sojabone – internasionaal en plaaslik

      (Besluit 8.1.1 van die Sojawerkgroepnotule van 29 Julie 2008)

      Kennis word geneem van die prysinligting wat as Bylae D by die sakelys aangeheg is.

      Dr Griessel rapporteer oor die huidige internasionale situasie ten opsigte van sojabone en meld dat volgens Oil World die kanse groter is dat sojabone se pryse sal styg eerder as wat dit sal daal. Die rede is dat die produksie alreeds sowat 10 miljoen ton minder sal wees in Suid Amerika as wat oorspronklik geskat is. Die redes vir hierdie verlaagde produksie is droogte en hitte, minder aan­plantings en verlaagde kunsmis toediening.

      Skatting was (miljoen ton) Skatting nou (miljoen ton)
      Brasilië 60,0 57,50
      Argentinië 50,0 44,00
      Paraguay 6,0 4,50
      Uruguay 1,0 0,88
      Bolivia 1,2 1,15
      118,2 108,0

      Dr Griessel rapporteer dat 'n herhaling van die stakings in Argentinië weer verwag word. Daar is 'n toenemende risiko dat produsente vanaf 10 Februarie weer met hul protes optogte sal begin en ophou om sojabone te bemark as die regering nie bevredigend reageer op hulle eise nie.

      Die eise aan President Christina Kirchner is die volgende:

      • Gebiede wat erg beïnvloed is met die droogte as nood- en ramp gebiede verklaar word;
      • Kontant bystand aan veeboere wat geforseer is om meer voer aan te koop vir hul vee; en
      • Aansienlike verlaging van uitvoerbelasting op sojabone en sojaboon-produkte, sonneblom en sonneblom-produkte asook ander grane.
      Waarde van sojabone afgelei van sojaboon-oliekoek (47% proteïen) geland Durban soos op 26 Januarie 2009
      Verskeping: R4 420   |   Wisselkoers: R10.19/US$
      Geland Durban 47% proteïen oliekoek 4 420.00
      Vervoer na Randfontein (per ton) 200.00
      Rente 2 weke 15% 25.00
      0,5% hanteringsverlies 22.00
      Gelande prys 4 727.00
      Waarde van volvetsoja 110% R5 200.00
      Min koste om sojabone na volvetsojabone te verwerk 1 124.00
      – Vervoerkoste na volvet-aanleg 150.00
      – Stoorkoste 115.00
      – Rente 15% (6 maande) 326.00
      – Ekstrusiekoste 285.00
      – 5% ekstrusieverlies 248.00
      Afgeleide produsenteprys vir sojabone (op plaas) – R/ton R4 076.00

    2. SAFEX

      (Besluit 8.2.1 van Sojawerkgroep van 29 Julie 2008)

      Kennis word geneem van die SAFEX-termynprys van soja­bone soos op 7 Januarie 2009 en as Bylae E by die sakelys aangeheg is.

      Mnr Potgieter noem dat die SAFEX-termynprys vir Fe­bruarie R3 730 beloop soos op 26 Januarie 2009.

      Na bespreking van die SAFEX-termynprys besluit die werkgroep dat daar met die Johannesburgse Effektebeurs (JSE) gesprek gevoer moet word om die sojaboonprys ook op TV beskikbaar te stel saam met die ander gewasse soos sonneblom, koring en mielies.

      Besluit:

      1. Dat daar met die Johannesburgse Effektebeurs (JSE) ge­sprek gevoer moet word om die sojaboonprys ook op TV beskikbaar te stel saam met die ander gewasse soos sonneblom, koring en mielies.

        Voorsitter
        Mnr Keun

  9. Produsente-aangeleenthede

    1. KwaZulu-Natal

      1. Super Sojakompetisie – terugvoering

        (Besluite 9.1.1.1, 9.1.1.2 en 9.2.1.2 van die Sojawerk­groepnotule van 25/11/08)

        Mnr Du Plessis rapporteer dat die gesprek met Mnr Joubert insake die berekeninge van sekere koste items met betrekking tot die Super Sojakompetisie, met die oog daarop om dit in lyn te bring met Mnr Joubert se meto­dologie, nog nie plaasgevind het nie en vra dat die aangeleentheid oorstaan vir bespreking tydens 'n volgende vergadering.

        Mnr Havenga meld dat die gegewens van drie (3) van die deelnemers wat oor die loop van 'n aantal jare deelgeneem het aan die Super Sojakompetisie, en wat aanvanklik gewone bewerkingspraktyke gevolg het, maar later oor­geslaan het na minimum­bewerking, nog nie hanteer is nie en vra dat die aangeleentheid oorstaan vir bespreking tydens 'n volgende vergadering.

        Mnre Du Plessis en Havenga word versoek om die name van sojaboonprodusente in KwaZulu-Natal wat betrek kan word by die strookdemonstrasieproewe-inisiatief deur te gee aan Dr De Kock.

        Besluite:

        1. Dat die gesprek met Mnr Joubert insake die berekeninge van sekere koste items met betrekking tot die Supersoja­kompetisie, met die oog daarop om dit in lyn te bring met Mnr Joubert se metodologie, nog nie plaasgevind het nie en dat die aangeleentheid oorstaan vir bespreking tydens 'n volgende vergadering.

          Mnr Du Plessis
          Mnr Havenga

        2. Dat die gegewens van drie (3) van die deelnemers wat oor die loop van 'n aantal jare deelgeneem het aan die Super­sojakompetisie, en wat aanvanklik gewone bewerkings­praktyke gevolg het, maar later oorgeslaan het na minimum­bewerking, nog nie hanteer is nie en dat die aangeleentheid oorstaan vir bespreking tydens 'n volgende vergadering.

          Mnr Havenga

        3. Dat die name van sojaboonprodusente in KwaZulu-Natal wat betrek kan word by die strookdemonstrasieproewe-inisiatief deurgegee word aan Dr De Kock.

          Mnr Du Plessis
          Mnr Havenga

      2. Navorsing

        Geen verslaggewing.

    2. Mpumalanga en Gauteng

      1. Navorsing

        Geen verslaggewing.

      2. Bespreking van individuele strookdemonstra­sieproewe

        (Besluit 9.2.1.1 van Sojawerkgroep notule van 25/11/08)

        Die Voorsitter gee kortliks die agtergrond van die ontstaan van die sojaboonstrookdemonstrasieproewe. Hy noem dat daar by 'n paar leidende produsente kers opgesteek is oor hul behoeftes in hul omgewing. Die PNS wil produsente uit die belangrikste sojaboonproduserende gebiede betrek, maar ook die dele wat potensiaal het. Op sterkte van die inligting wat op die manier bekom word sal 'n bemark­ingsveldtog van sojabone begin kan word. Die PNS het ook besluit dat daar hierdie jaar nog 'n generiese bemark­ingsveldtog van sojabone geloods gaan word om in 'n toenemende mate sojabone onder die aandag van die produsente te bring.

        Die Voorsitter noem dat die doel van die vergadering is dat Mnr Van Wyk 'n kort oorsig sal gee oor wat by elke produsent gedoen word, waarna elke produsent 'n kans sal kry om self oor sy voorkeure van sy demonstrasieproewe kommentaar te lewer. Daarna sal elke proef oopgestel word vir algemene bespreking.

        Mnr Van Wyk noem dat daar by ses (6) produsente soja­boondemonstrasieproewe geplant is naamlik vyf (5) produsente in Mpumalanga en een (1) produsent in die Vrystaat.

        Dries Cronje

        • Geen bewerking versus konvensionele bewerking

        Mnr Van Wyk meld dat die konvensionele bewerkings­proewe beter lyk as by die proewe waar daar geen bewerking toegepas is. Kennis word ook geneem dat Dr Driekie Fourie van LNR-IGG betrek sal word by hierdie proewe om die aalwurmlesings te neem. Ander lesings sal ook op hierdie proewe gedoen word.

        Kanhym

        • Skoffelbewerkings
        • Geen skoffel
        • 1x Skoffel
        • 2x Skoffel
        • 3x Skoffel

        Die proewe by Kanhym is om vas te stel of daar enige verskil in opbrengs is tussen die verskillende skoffel­bewerkings.

        Die Voorsitter vra aan Mnr L Büchner wat die doel is met die skoffelbewerkingsproewe by Kanhym. Mnr Büchner antwoord dat hy probeer vasstel of dit noodsaaklik is om sojabone drie (3) keer te skoffel. Hy meld dat produsente maksimum opbrengs wil kry teen 'n minimum koste. Nog 'n rede is dat die wisselbou-program van Kanhym baie belangrik is en altoos gepoog word om dit steeds te verbeter. Kanhym het ook al begin om minimum bewerking toe te pas op die sojaboon lande om vas te stel hoe dit die opbrengs beïnvloed. Mnr Büchner is van mening dat dit belangrik is dat die grond waarin 'n gewas geplant word reg bewerk moet word. Mnr Büchner noem aan die Voorsitter dat daar grond beskikbaar is by Kanhym wat nie tans gebruik word nie, indien enige iemand sou belangstel om proewe daar te doen.

        Dr Griessel vra aan Mnr Büchner of die proewe te Kanhym statisties verifieerbaar is. Hy antwoord dat Mnr Van Wyk se hulp ingeroep sal word om die inligting statisties te verifieer.

        Dr De Kock verneem van Mnr Büchner of die skoffelproewe te Kanhym herhaal sal word al dan nie en of daar later oorgeskakel sal word na bewaringsboerdery. Mnr Büchner bevestig dat die proewe herhaal sal word en beklemtoon weer dat daar 10ha grond beskikbaar is vir ander proewe indien daar iemand is wat sou belangstel.

        Mnr Prinsloo doen navraag op watter stadiums daar geskoffel word, aangesien die skoffel moontlik wortel­skade kan aanrig. Mnr Büchner antwoord dat daar met 'n piesangskaar geskoffel word om wortelskade te voorkom.

        Op 'n vraag van Mnr Botma aangaande die 24ha sojabone of dit gewissel word met mielies antwoord Mnr Büchner dat die 24ha deurentyd met sojabone en mielies gewissel word.

        Die Voorsitter verneem van Mnr Büchner of daar enige verdere behoeftes is wat hy dink aan aandag gegee moet word, waarop Mnr Büchner antwoord dat hy voel dat daar ook gekyk moet word na 'n proef van verskillende ent­stowwe van verskillende maatskappye, aangesien daar onsekerheid is by produsente van watter entstof die beste werk.

        Gert Roos

        • Kultivars (ultra-vroeg LS6162R, vroeg PAN535RR, medium LS6150R en laat PAN737RR)
        • Blaarvoedingsproef:
        • Spoor en Boor, Groenwoema, 7:2:5(35.5) + TE en 2:1:7(48) and tripoli-chelaat.

        Die proewe by Mnr Roos is cultivarproewe met verskillende cultivars asook 'n blaarvoedingsproef.

        Die Voorsitter vra aan Mnr Roos wat die doel is met die cultivar- en blaarvoedingsproewe op sy plaas te Wonder­fontein. Mnr Roos noem dat die cultivarproef gedoen word vir praktiese redes en ook om risiko probleme te verprei. Hy meld verder dat dit nie nodig is om die proewe te herhaal nie; sodra die resultate bekom is kan dit vorentoe aan mede-produsente oorgedra word.

        Dr De Kock noem dat die laat cultivar PAN737RR in Mnr Roos se proewe ingesluit is as demonstrasie, en nadat die resultate beskikbaar is daar met sekerheid aanbeveel kan word of die cultivar PAN737RR in die Wonderfontein omgewing geskik is al dan nie.

        Dr Griessel vra Mnr Roos of dit nie moontlik is om 'n plantdatum proef ook op sy plaas te doen nie. Mnr Roos antwoord dat dit baie goed sal wees indien daar 'n plantdatum proef ook gedoen kan word, aangesien daar van die produsente in Mpumalanga is wat eers aan die einde van November plant en dit dan reeds al baie laat is om sojabone te plant. Laat aanplantings van sojabone het definitief 'n nadelige invloed op die opbrengs van sojabone in die Wonderfontein omgewing.

        Die Voorsitter meld dat die PNS al in die verlede aan maatskappye wat blaarvoedingmiddels bekend stel die aanbod gemaak dat die PNS die proef sal befonds, indien die maatskappy die middels voorsien sodat dit weten­skaplik getoets kan word. Die Voorsitter verneem van Mnr Roos of die maatskappy wat die blaarvoedingmiddels beskikbaar gestel het bewus is daarvan dat die middels wetenskaplik getoets gaan word en dat die resultate beskikbaar gestel sal word aan produsente en dat indien die nodige herhalings gedoen moet word die maatskappy steeds bereid sal wees om die middel beskikbaar te stel. Mnr Roos bevestig dat die maatskappy bewus is van die proewe op sy plaas en bereid is om die middels beskikbaar te stel vir herhalings.

        Mnr Roos noem dat hy tot die gevolgtrekking gekom het dat spoor en boor 'n belangrike rol speel by die verbouing van sojabone. Hy noem verder dat die middel nie net getoets word ten opsigte van blaarvoeding nie, maar om vas te stel of die blaarvoeding ook opbrengs kan verhoog.

        Mnr Botma is die mening toegedaan dat blaarvoeding wel 'n positiewe uitwerking gehad het op sonneblom en dat daar 'n merkbare opbrengsverskil was. Mnr Botma meld verder dat hy blaarvoedingsproewe gedoen het op sy plaas uit en uit om opbrengs te verhoog. Dr De Kock bevestig dat die resultate van die sojaboonstrookdemonstrasieproewe van alle produsente ook ekonomies verifieer sal word.

        Die Voorsitter rig 'n versoek tot Dr De Kock dat daar 'n websoektog geloods word om vas te stel of daar suk­sesvolle blaarvoedingmiddels in Noord- en Suid-Amerika beskikbaar is.

        Dr Griessel versoek dat daar ook blaarontledings gedoen word op die blaarvoedingsproewe, sodat daar vasgestel kan word, indien daar wel 'n verskil in opbrengs is hoekom daar 'n verskil is en of die blaarvoeding wel 'n invloed gehad het al dan nie.

        Die Voorsitter versoek Mnr Van Wyk om te verseker dat, indien die blaarvoedingsproewe herhaal word, dieselfde middels weer vir herhalings beskikbaar moet wees en daar nie verskillende middels in herhalings gebruik moet word nie.

        Mnr Roos noem dat Roundup Ready 'n negatiewe invloed het op sojabone die eerste week nadat dit gespuit is. Hy vra of dit moontlik is dat Mnr Van Wyk volgende seisoen 'n Roundup Ready proef kan doen op sy plaas om vas te stel of die negatiewe invloed wat dit op die sojabone het ook 'n invloed op die opbrengs het. Die Voorsitter noem dat Monsanto wel 'n tweede generasie Roundup Ready vrygestel het en versoek dat, indien die proewe gedoen word, dit op die tweede generasie Roundup Ready gedoen word.

        Mnr Roos vra verder of daar 'n moontlikheid bestaan om 'n implemente maatskappy te nader om produsente te help met planters, aangesien dit nie prakties is om 'n planter van R300 000 te koop om net 2ha sojabone te plant nie. Die Voorsitter antwoord dat dit waarskynlik die grootste probleem is by sojaboonprodusente en dat elke produsent maar aanpas by sy spesifieke omstandighede. Die Voor­sitter reël dat die aangeleentheid na die Tegnologiekomitee verwys word vir verdere bespreking.

        Schalk Stapelberg

        • Sclerotinia – proewe
        • ECO-T
        • ECO-77
        • LS6162R
        • Benlate
        • Sclerostop
        • Opera
        • Abacus
        • Bellis
        • Sumislex
        • Agrisil K50

        Die proewe by Schalk Stapelberg is uit en uit gebaseer op sclerotinia, aangesien Mnr Stapelberg se plaas bekend is vir sclerotinia. Mnr Stapelberg is geleë op die grens van Piet Retief en die Klein Vrystaat. Mnr Van Wyk meld dat daar tien (10) sclerotinia behandelings gedoen word. Twee (2) lewendige organismes naamlik ECO-T en ECO-77. Die ECO-T word voor die tyd gespuit en ingewerk, terwyl die ECO-77 op R1 en op R3 gespuit is.

        Mnr Van Wyk noem verder dat daar 'n ultra-vroeg cultivar geplant is naamlik LS6162R wat blyk of die blaredak nie heeltemal gaan toemaak nie. Belangrik egter is dat die cultivar so vroeg is dat die cultivar sclerotinia kan ontwyk deurdat ontwikkeling reeds baie ver gevorder het teen die tyd wat sclerotinia uitbreek. Benlate, Sclerostop, Opera, Abacus en Bellis is middels vanaf BASF wat getoets word. Agrisil K50 is een (1) van die nuwe silikon produkte wat tydens die Silikon Kongres in Oktober 2008 verkry is. Mnr Van Wyk meld dat daar baie behandelings getoets word en dit ses (6) keer herhaal word.

        Vosstoffel Boerdery

        • Kultivar-evaluasie proef
        • Roesvangerproef
        • Plantdatum x kultivarproef
        • 1ste aanplanting – 19 NOV
        • 2de aanplanting – 17 DES
        • Kultivars: Ultra-vroeg PAN1454RR, Vroeg LS6050R, Medium LS6161R en Laat PAN737RR

        asook

        • Sclerotinia–proewe
        • ECO-T
        • ECO-77
        • LS6162R
        • Benlate
        • Sclerostop
        • Opera
        • Abacus
        • Bellis
        • Sumislex
        • Agrisil K50

        Mnr Van Wyk meld dat die proewe baie vuil en vol onkruid is, maar dat hulle binnekort Roundup Ready sal spuit vir onkruidbeheer. Die tweede aanplanting het swak opgekom as gevolg van verspoelings, terwyl die cultivarproef baie mooi lyk. Kennis word geneem dat dieselfde sclerotinia-proef soos wat by Mnr Stapelberg gedoen word, ook hier uitgevoer word.

        Jannie Botma

        • Kultivarproef: PAN535RR(Vroeg), LS6150R(Medium vroeg), LS6161R(Medium laat) en PAN737RR(Laat)
        • Blaarvoedingsproef:
        • Spoor en Boor, Groenwoema, 7:2:5(35.5) + TE en 2:1:7(48) and tripoli-chelaat
        • Aalwurmproef:
        • Mukwa, Egret, Mukwa + karbofuran en Egret + karbofuran.

        Kennis word geneem dat 'n cultivarproef, blaarvoed­ingsproef en 'n aalwurmproef op Jannie Botma se plaas gedoen word. Die blaarvoedingsproef is dieselfde proef met dieselfde toediening soos wat by Mnr Roos gedoen word.

        Mnr Botma meld dat die hoofdoel van die proewe is om die opbrengs van sojabone te verhoog. Die tweede rede is om die regte cultivar te kry wat in die Vrystaat (Bothaville omgewing) geplant kan word en ook om risiko te versprei. Mnr Botma meld verder dat dit jammer is dat die droogtebestande cultivars in Amerika nie bekom kan word vir die cultivarproewe op sy plaas nie, aangesien daar 'n reënval beperking in die gebied is. Hy sê ook dat ander proewe soos die blaarvoedingsproef kan bydra tot die verhoging van opbrengs in sy omgewing, aangesien die reënval so verskil en 'n ekstra toediening van blaarvoeding 'n belangrike rol kan speel.

        Mnr Botma meld dat die aalwurmproef gedoen word om vas te stel of die aalwurm probleem 'n invloed op die opbrengs het al dan nie. Rhizobium proewe word ook by Mnr Botma gedoen om te verseker dat daar genoeg stikstof in die grond beskikbaar gestel word.

        Die Voorsitter rapporteer dat daar reeds aalwurmbestande cultivars in Brasilië beskikbaar is en dat die PNS tans besig is met onderhandelinge om van die cultivars in Suid-Afrika in die komende cultivarproewe in te sluit en te toets.

        Die Voorsitter noem verder dat die PNS-Raad besluit het dat minimum bewerking 'n hoë prioriteit is en dat daar baie dringend aandag gegee sal word om gestruktureer na die aangeleentheid te kyk.

        Mnr Van Wyk noem dat hy by Universiteit van Pretoria proewe doen met rywydtes, wisselbou en skoffel­bewerking. Mnr Van Wyk noem verder dat dit die finale jaar is wat die rywydteproef gedoen word en daar 'n finale verslag beskikbaar gestel sal word sodra die seisoen verby is. Hy meld ook dat hy hierdie seisoen begin het met 'n wisselbouproef en 'n bewerkingsproef. Die wisselbouproef bestaan uit drie (3) verskillende wisselbou tipes.

        Mnr Van Wyk rapporteer vervolgens dat die koms van Roundup Ready baie dinge verander het en hy voel dat dit nodig is om 'n rywydteproef te doen. Dr De Kock rapporteer dat Mnr Van Wyk ook 'n onkruiddoderproef gedoen het wat saam met die rywydteproef hierdie jaar afgehandel word. Hy is tans ook besig met 'n bemestigsproef wat baie belangrik is in die Mpumalanga omgewing.

        Die Voorsitter bedank almal vir hul insette en werk wat gedoen word rondom die sojaboonstrookdemonstrasie­proewe. Die Voorsitter voel dat die aangeleentheid reg hanteer word en wens almal sterkte toe vir die res van die sojaboon-seisoen.

        Besluite:

        1. Dat daar 'n web soektog geloods word om vas te stel of daar suksesvolle blaarvoedingmiddels in Noord- en Suid-Amerika beskikbaar is.

          Dr De Kock

        2. Dat die moontlikheid om 'n implemente maatskappy te nader om produsente te help met planters na die Tegnologiekomitee verwys word vir verdere bespreking.

          Tegnologiekomitee

    3. Noordwes- en Limpopoprovinsie

      1. Navorsing

        Geen verslaggewing ten opsigte van hierdie gebied.

      2. Ander

        Geen verslaglewering.

    4. Vrystaat

      1. Navorsing

        Hierdie item is reeds onder item 9.2.2 bespreek.

      2. Ander

        Geen verslaggewing.

    5. Oos-Kaap, Noord-Kaap en Suidwestelike Dis­trik­te

      1. Navorsing

        Geen verslaggewing ten opsigte van hierdie gebied.

      2. Ander

        Geen verslaglewering.

    6. Algemeen

      Geen rapportering onder die besprekingspunt "Algemeen".

  10. Navorsing

    1. Nasionale cultivarproewe

      1. Nasionale cultivarproewe 2008-2009

        Kennis word geneem van die lys van proeflokaliteite en medewerkers ten opsigte van die nasionale cultivarproewe wat as Bylae F by die sakelys aangeheg is.

        Mnr Prinsloo meld dat alle proewe tot op datum geplant is. Twee (2) van die lokaliteite naamlik Bethlehem en Bothaville sal afgeskryf word weens swak opkoms. Meeste van die proewe is die afgelope seisoen laat geplant, vanweë droogtetoestande wat geheers het. Bo-en-behalwe die omstandighede lyk die proewe baie mooi en sal goeie resultate verkry word.

        Mnr Van Wyk noem dat die cultivarproewe by Link Seed, PANNAR en Kinross baie mooi lyk.

        Mnr De Beer bevestig dat hy saam met Mnr Van Wyk die gemelde proewe besoek het en dat daar tans geen probleme is nie.

        Dr Dreyer rapporteer dat die cultivarproewe wat op LNR-IGG se proefplaas geplant is baie mooi lyk.

        Mnr Havenga meld dat hy cultivarproewe besoek het by Normandien, Vryheid en Departement Landbou se proef­plaas. Hy meld verder dat hyself onkruidbeheer toegepas het by Vryheid.

        Mnr Roos noem dat die cultivarproef te Wonderfontein deur PANNAR geplant is, maar probleme met onkruid ervaar is. Tydens die beheer van onkruid is van die plante seergemaak en kan dit die sukses van die proef beïnvloed.

        Mnr Farr rapporteer dat daar slegs een cultivarproef te Kingwilliamstown geplant is, wat eenvormig voorkom, hoewel die proef nie baie goed lyk nie. Mnr Potgieter meld dat die cultivarproewe te Brits en Koedoeskop wel geplant is, hoewel dit laat geplant is. Hy sê verder dat hy self nie na die proewe gekyk het nie, maar verneem dat dit baie mooi lyk.

    2. Roes

      1. Inligting vanaf Sojaboonroeswerkgroep

        Kennis word geneem dat roes reeds uitgebreek het by Cedara, Greytown en Merrivale. Die Voorsitter rig 'n versoek tot die lede wat nie roesinligting via SMS ontvang nie om hul selfoon nommer aan Me Du Preez beskikbaar te stel vir plasing op die verspreidingslys.

        Besluit:

        1. Dat die lede wat nie roesinligting via SMS ontvang nie hul selfoon nommer aan Me Du Preez beskikbaar stel vir plasing op die verspreidingslys.

          Lede

      2. P01/13/116/08 "Establishment of an early warning system for soybean rust" (M141/62), Dr M Craven, LNR-IGG

        Geen verslaggewing.

    3. Sclerotinia

      1. Proefwerk – terugvoering Sclerotinia­werkgroep­vergadering

        Kennis word geneem van die notule van die vergadering van die Sclerotiniawerkgroep, wat op 23 Julie 2008 gehou is en as Bylae G by die sakelys aangeheg is.

        Dr De Kock word versoek om tydens die Sclerotinia­werkgroep vergadering later in die jaar ook verslag te doen van die werk wat by die onderskeie produsente gedoen word, soos gemeld in item 9.2.2.

      2. Sclerotinia-opnames

        Geen verslaggewing.

      3. Gebruik van ongeregistreerde middels

        (Besluit 10.3.3.1 van Sojawerkgroep notule van 25/11/08)

        Kennis word geneem dat die aangeleentheid tans deur GSA hanteer word. Terugvoering sal deurentyd aan die Werk­groep gegee word.

    4. Rhizobium

      (Besluite 10.4.1 en 10.4.2 van die Sojawerkgroepnotule van 25/11/08)

      Die Voorsitter versoek Mnr Keun om Dr Staphorst te nooi om tydens die volgende vergadering 'n voorlegging aan die werkgroep te maak insake rhizobium.

      Die Voorsitter rapporteer verder dat Embrapa in Argentinië vier (4) rhizobium rasse geïdentifiseer het wat ideaal vir Afrika is. Die Voorsitter noem verder dat daar reeds reëlings met Embrapa getref is om die vier (4) rasse rhizobium aan die PNS beskikbaar sal stel, sodat dit in samewerking met die LNR-NIPB, in Suid-Afrika getoets kan word.

      Dr De Kock noem dat daar gerugte die rondte doen dat rhizobium in die grond ingewerk word, maar eers later geplant word. Mnr Roos onderneem om die aangeleentheid op te volg en terugvoering aan die vergadering te gee.

      Besluite:

      1. Dat Dr Staphorst genooi sal word om tydens die volgende vergadering 'n voorlegging aan die werkgroep te maak insake rhizobium.

        Mnr Keun
        Sekretaresse

      2. Dat Mnr Roos die gerugte oor rhizobium sal opvolg en terugvoering aan die Werkgroep sal gee.

        Mnr Roos

    5. PNS Navorsingsprojekte 2009

      Kennis word geneem van die PNS Navorsingsprojekte vir 2009 wat as Bylae H by die sakelys aangeheg is.

      Die Voorsitter meld dat die PNS besluit het om 'n generiese bemarkingsveldtog ten opsigte van sojabone van stapel te stuur. Die PNS het verder besluit dat ongeag vordering deur RNRF met hul fabriek, dit noodsaaklik is dat sojabone onder die aandag van produsente gebring word. Terug­voering in die verband sal aan die Werkgroep gegee word.

    6. OAK Navorsingsprojekte 2009

      Kennis word geneem van die OAK Navorsingsprojekte vir 2009 wat as Bylae I by die sakelys aangeheg is.

    7. Duiweskade by Opkoms van Sojabone

      Mnr Potgieter rapporteer dat duiwe groot skade aanrig aan saailinge van sojabone. Mnr Potgieter verneem of daar 'n moontlikheid is dat die duiweskade op sojabone ingesluit kan word by die OAK projek wat handel oor duiweskade op sonneblom.

      Die Voorsitter onderneem om die aangeleentheid by die OAK aan te spreek, maar versoek Mnr Potgieter om ook die aangeleentheid met GSA se Sojawerkgroep op te neem.

      Besluite:

      1. Dat duiweskade by die opkoms van sojabone met die OAK bespreek sal word ten einde sojabone in te sluit by hul projek wat handel oor duiweskade op sonneblom.

        Voorsitter
        Mnr Keun

      2. Dat duiweskade by die opkoms van sojabone ook aan GSA genoem word tydens hul Sojawerkgroep verga­dering.

        Mnr Potgieter

  11. Saad

    1. Terughouding van graan as saad

      (Besluit 11.1.1 van die Sojawerkgroepnotule van 25/11/08)

      Mnr Potgieter noem dat GSA tans besig is met onder­handelinge met SANSOR insake die terughouding van graan as saad. Hierdie aangeleentheid word as afgehandel beskou.

  12. Biobrandstof

    Geen verslaggewing.

  13. Tegnologie-oordrag

    1. Inligtingsdae 2009: datums, terugvoering en reklame

      Mnr De Beer noem dat daar tentatief 'n inligtingsdag by Mnr Botma gehou sal word op 3 Maart 2009. Die Voorsitter reël dat ander datums voor 11 Maart 2009 aan die PNS-kantoor beskikbaar gestel sal word sodat lede van die Werkgroep per SMS in kennis gestel kan word daarvan.

      Die Voorsitter versoek ook dat verdere datums van inligtingsdae by die onderskeie sojaboonstrook­demon­strasie­proewe bepaal word, en aan die lede van die Soja­werkgroep beskikbaar gestel word tydens die volgende vergadering.

      Kennis word geneem van die volgende inligtingsdae:

      24 Februarie Sojabooninligtingsdag, Hatfield-proefplaas
      25-27 Februarie Besoek: nasionale cultivarevaluasieproewe
      3 Maart 2009 Inligtingsdag: Mnr Jannie Botma se plaas
      12-15 Mei Nampo-Oesdag, Bothaville.
      9-10 September 2009 "No-Till" Dag, Drakensville / Bergville

      Besluit:

      1. Dat die datums van die voorgenome inligtingsdae by die onderskeie sojaboonstrook-demonstrasieproewe bepaal word, en aan die lede van die Sojawerkgroep beskikbaar word tydens die volgende vergadering.

        Dr De Kock

    2. Sojabladskrif

      Die Voorsitter versoek dat die artikels van Mnr Weber by die volgende sakelys van die Sojawerkgroep aangeheg word.

      Besluit:

      1. Dat die artikels van Mnr Weber by die volgende sakelys van die Sojawerkgroep aangeheg word.

        Mnr Keun
        Sekretaresse

  14. Ander sake

    1. Inligting vir plasing op die webtuiste – nuus­brokkies en kleurfoto's

      Kennis word geneem dat geen fotos ontvang is van enige lede van die werkgroep vir plasing op die PNS-webblad nie. Die Voorsitter meld dat die nodige skrywe aan Dr Du Plessis, LNR-IGG gerig sal word om toestemming te kry om relevante fotos vanaf Dr Fourie en Mnr Erasmus op die PNS webblad te laai.

      Daar word verder kennis geneem dat die fotos vanaf Mnr Havenga vir plasing op die PNS-Webblad steeds afgewag word.

      Besluite:

      1. Dat die nodige skrywe aan Dr Du Plessis, LNR-IGG gerig sal word om toestemming te kry om relevante fotos vanaf Dr Fourie en Mnr Erasmus op die PNS webblad te laai.

        Mnr Keun
        Sekretaresse

      2. Dat die foto's vanaf Mnr Havenga, vir plasing op die PNS-Webblad, steeds afgewag word.

        Mnr Havenga
        Sekretaresse

    2. Inkomste- en Kosteramings

      Kennis word geneem van die Inkomste- en Kosteramings wat as Bylae K by die sakelys aangeheg is.

      Die Voorsitter reël dat die dokumente weer by 'n volgende sakelys van die werkgroep aangeheg word vir bespreking by 'n volgende vergadering. Die Voorsitter versoek verder dat 'n paar produsente uit verskillende gebiede genooi word na 'n volgende vergadering, waartydens die Inkomste- en Kosteramings bespreek sal word. Hierdie aange­leentheid word na die Tegnologiekomitee verwys sodat daar 'n georkestreerde vergadering gereël kan word.

      Besluite:

      1. Dat die dokumente weer by 'n volgende sakelys van die werkgroep aangeheg word vir bespreking by 'n volgende vergadering.

        Mnr Keun
        Sekretaresse

      2. Dat 'n paar produsente uit verskillende gebiede genooi word na 'n volgende vergadering, waartydens die Inkomste- en kosteramings bespreek sal word.

        Mnr Keun
        Sekretaresse

      3. Dat die Tegnologiekomitee versoek word om 'n georkes­treerde sojawerkgroep vergadering te reël waartydens produsente uit verskillende gebiede genooi word vir bespreking van die Inkomste- en Kosteramings.

        Mnr Keun
        Sekretaresse

    3. Spreker insake onkruid wat moontlik nie beheer kan word op Roundup Ready sojaboonaanplantings nie

      (Besluit 14.3.1 van Sojawerkgroepnotule van 25/11/08)

      Die Voorsitter noem dat daar reeds twee persone geïdentifiseer is om die Sojawerkgroep toe te spreek oor onkruid wat moontlik nie beheer kan word op Roundup Ready sojaboonaanplantings nie, te wete Dr Saayman-Du Toit, en Prof Reinhardt. Hy meld verder dat daar vroeër tydens die vergadering genoem is van 'n tweede generasie Roundup Ready en dit dalk ook oorweeg moet word om 'n persoon van Monsanto te nooi om te kom praat oor onkruid wat nie deur Roundup Ready beheer kan word nie.

      Mnr Roos meld dat uintjies en kweekgras nie net met een (1) dosis Roundup Ready doodgespuit word nie.

      Die Voorsitter reël dat die saak oorstaan na 'n volgende vergadering.

      Besluite:

      1. Dat 'n spreker genader word om die Sojaboonwerkgroep toe te spreek oor die kwessie van onkruid wat moontlik nie op Roundup Ready sojaboonaanplantings beheer kan word nie.

        Mnr Keun

      2. Dat 'n persoon van Monsanto moontlik genooi kan word om die sojawerkgroep toe te spreek oor die kwessie van onkruid wat moontlik nie op Roundup Ready sojaboon­aanplantings beheer kan word nie.

        Voorsitter
        Mnr Keun

      3. Dat verdere bespreking van die aangeleentheid oorstaan na 'n volgende vergadering.

        Mnr Keun
        Sekretaresse

    4. Voorlegging: gebruik van kaliumchloried en -sulfaat

      (Besluite 14.4.1 en 14.4.2 van Sojawerkgroepnotule notule van 25/11/08)

      Dr Dreyer rapporteer dat daar vrae ontstaan het rondom die bemesting van kaliumchloried en kaliumsulfaat, naam­lik of kalium­chloried gebruik moet word of kaliumsulfaat. Hierdie vrae het ontstaan na 'n goeie voorlegging wat voorgelê is deur Mnr G Thibaud, Departement van Landbou, KZN.

      Dr Dreyer noem dat hy met beide Mnr Thibaud en Dr Mart Farina gesprek gevoer het insake die rol van chloried as mikro-element in fotosintese, en of 26 tot 30 dpm chloried in grond inderdaad as 'n onaanvaarbaar-hoë vlak beskou kan word al dan nie. Dr Dreyer het tot die gevolgtrekking gekom dat chloried as mikro-element in fotosintese wel belangrik is, maar die hoeveelheid is nie 'n faktor nie.

      Dr Dreyer meld verder dat hy ook die 26 tot 30 dpm chloried met Mnr Thibaud bespreek het en volgens hom is daar literatuur wat bevestig dat 26 tot 30 dpm chloried sekere cultivars nadelig kan beïnvloed, maar daar is geen bewys dat die Suid-Afrikaanse cultivars enigsins 'n pro­bleem het nie. Hierdie aangeleentheid word as afgehandel beskou.

      Die Voorsitter reël dat die kwessie van akkurate grond­ontledings, en hoe produsente van hulp bedien kan word in die verband, tydens 'n volgende vergadering van die Sojawerkgroep bespreek sal word.

      Besluit:

      1. Dat die kwessie van akkurate grondontledings, en hoe produsente van hulp bedien kan word in dié verband, tydens 'n volgende vergadering van die Sojawerkgroep bespreek word.

        Mnr Keun

    5. Verslag: studietoer na Brasilië en VSA

      (Besluit 14.5.1 van Sojawerkgroepnotule van 29 Julie 2008)

      Die Voorsitter onderneem om die volledige verslag van die studietoer na Brasilië en die VSA voor te lê aan 'n volgende vergadering van die Sojawerkgroep.

      Besluit:

      1. Dat die volledige verslag van die onlangse studietoer na die Amerikas ter insae voorgelê word aan 'n volgende vergadering van die Sojawerkgroep.

        Mnr Keun
        Mnr Van Wyk

    6. Verslag: studietoer na Brasilië en Argentinië

      Die Voorsitter onderneem om die volledige verslag van die besigheidsbesoek na Brasilië en Argentinië voor te lê aan 'n volgende vergadering van die Sojawerkgroep.

      Besluit:

      1. Dat die volledige verslag van die onlangse besig­heids­besoek na Brasilië en Argentinië ter insae voorgelê word aan 'n volgende vergadering van die Sojawerkgroep.

        Voorsitter
        Mnr Keun

    7. "World High Oleic Soyoil Markets, Trends and Patterns"

      (Besluit 6.6.3 van Dagbestuursnotule van 10/12/08)

      Kennis word geneem van die dokument insake "World high oleic soyoil markets, trends and patterns" wat as Bylae L by die sakelys aangeheg is.

      Daar word verder kennis geneem dat 'n inligtingsdag deur die Oliesade Advieskomitee en GSA gereël word vir 16 Julie 2009 wat handel oor gesonder oliegewasse.

    8. Streeksverdeling in Suid-Afrika

      Dr De Kock rapporteer dat Mnr Van Wyk en Mnr De Beer versoek is om met saadmaatskappye gesprek te voer insake die streeks­verdeling van Suid-Afrika. Mnr Van Wyk noem dat 'n verslag by die PNS-kantoor ingedien sal word teen 31 Januarie 2009. Die Voorsitter reël dat die verslag by die volgende sakelys van die Sojawerkgroep aangeheg sal word vir bespreking.

      Besluit:

      1. Dat die verslag van Mnr Van Wyk en Mnr De Beer insake die streeksverdeling van Suid-Afrika tydens die volgende sakelys van die Sojawerkgroep aangeheg sal word vir bespreking.

        Dr De Kock
        Mnr Van Wyk
        Mnr De Beer

    9. Kaart en Potensiaalbepaling in Suid-Afrika

      Die Voorsitter rapporteer dat die PNS Dr Chris Blignaut, Universiteit van Pretoria gekontrakteer het om 'n weten­skaplike studie te doen insake die potensiaalbepaling van sojabone in Suid-Afrika. Dr Blignaut het onderneem om die verslag aan die PNS beskikbaar te stel teen 31 Januarie 2009. Die Voorsitter reël dat die verslag by 'n volgende sakelys van die Sojawerkgroep aangeheg sal word vir bespreking.

      Besluit:

      1. Dat die verslag van Dr Chris Blignaut, Universiteit van Pretoria insake die potensiaalbepaling van sojabone in Suid-Afrika by 'n volgende sakelys van die Sojawerkgroep aangeheg sal word vir bespreking.

        Voorsitter
        Mnr Keun

  15. Datums van volgende vergaderings

    Die datums vir die Sojawerkgroepvergaderings tydens 2009 word soos volg geskeduleer:

    • Vergadering skuif vanaf 10 Maart na 11 Maart
    • 29 April
    • 28 Julie
    • Vergadering skuif vanaf 8 Oktober na 6 Oktober
  16. Afsluiting

    Die Voorsitter bedank die teenwoordiges vir insette gele­wer. Die vergadering verdaag om 13:45.