Notule

Sojawerkgroepvergadering

gehou om 10h00 op 1 Maart 2005 in die PNS-Raadsaal te Rivonia


  1. Opening

    Die vergadering word deur mnr JSG Joubert met gebed geopen.

  2. Verwelkoming

    Die Voorsitter, mnr GJH Scholtemeijer, heet almal hartlik welkom en in die besonder vir mnr Deon Joubert (Onder­voorsitter: PNS), prof Seef Pretorius (Universiteit van die Vrystaat) dr Kobie de Ronde (LNR-IGG), mej Marda Scheepers en mnr Eugene du Preez wat die Soja­werk­groepvergadering vir die eerste keer bywoon of lanklaas bygewoon het.

  3. Presensie

    Teenwoordig
    Mnr GJH Scholtemeijer PNS (Voorsitter)
    Dr J de Kock PNS
    Dr M Griessel PNS
    Mnr CL Grimbeek PNS-Kontrakteur
    Mnr FAS Potgieter Graan SA
    Mnr H Agenbag PNS-Kontrakteur
    Mnr ID Lamprecht Departement Landbou, Omge­wing & Bewaring, Mpumalanga
    Mnr CJ du Plessis PNS
    Mnr L Killian PNS-Kontrakteur
    Mej M Scheepers Nasionale Departement van Landbou
    Mnr E du Preez Spatialintel
    Mnr C Havenga Agriocare
    Dr HL Loubser LNR-IGG
    Mnr DM du Toit Departement van Landbou, Gau­teng
    Mnr JSG Joubert PNS
    Mnr WF van Wyk PNS-Kontrakteur
    Dr K de Ronde LNR-IGG
    Prof S Pretorius Universiteit van die Vrystaat
    Mnr JC Lubbe Agriocare
    Mnr E Maree PNS-Kontrakteur
    Mnr G Keun OPOT
    Mnr N Fouché Sekretariaat

    Verskonings
    Mnr GW Bührmann GW Bührmann Saad
    Mnr NJ Vermaak Graan SA
    Mnr AJ van Vuuren NWK Beperk
    Mnr B de Klerk Afgri
    Prof NW McLaren Universiteit van die Vrystaat
    Mnr GP de Beer LNR-IGG
    Mev R Beukes Nasionale Departement van Landbou

    Sonder verskoning
    Mnr KF Lawrance Departement Landbou- & Omge­wingsake, KwaZulu-Natal

  4. Personalia

    Geen.

  5. Vasstelling van die sakelys

    • Item 10.5.2 – Voorkoms van Sclerotinia
    • Item 11.2 – Uitnodiging aan SANSOR
    • Item 13.2 – Voorlegging: Professor S Pretorius (UV)

  6. Notule van die vergadering van 1 Maart 2005

    Die notule is goedgekeur.

  7. Algemene oorsig

    1. Provinsies

      1. KwaZulu-Natal

        Mnr Du Plessis noem dat hy sy streeksvergaderings van Graan Suid-Afrika gedurende die vorige week afgehandel het, waartydens produsente aangedui het dat daar meer sojabone as in die vorige seisoen geplant is. Mnr Havenga sê dat hy daarmee akkoord gaan. Mnr Du Plessis wys op die persverklarings soos ingebind en sê dat daar sowat twee weke vantevore roes by Weenen en Winterton geïdentifiseer is. Hy sê dat roes oor die hele provinsie voorkom, maar nie op groot skaal nie. Die Roestaakspan lig produsente in elke gebied so gou as moontlik in van roesvoorvalle en wanneer om te spuit. Kennis word geneem dat wydverspreide hael oor die hele provinsie voorkom.

        Mnr Du Plessis sê dat die provinsie steeds 'n bo-normale oes behoort te realiseer, ten spyte van die roes en hael. Die amptelike skatting is 39 100 ton (17 000 ha). Mnr Havenga sê dat daar tot twee dae gelede geen haelskade by Normandien was nie en dat sojabone te Bergville / Win­terton, volgens mededeling, ook goed vertoon.

      2. Mpumalanga

        Mnr Lamprecht sê dat aanplantings in Mpumalanga steeds mooi vertoon en dat daar moontlik meer sojabone mag realiseer as die geskatte 126 000 ton (84 000 ha). Mnr Van Wyk stem saam dat Mpumalanga se geskatte opbrengs van 1,5 ton/ha te laag blyk te wees, te oordeel aan die gesonde plantestand. Mnr Lubbe sê dat hy hierdie siening deel.

      3. Noordwes

        Mnr Potgieter sê dat die geskatte 2,3 ton/ha moontlik na 2,5 ton/ha kan beweeg. Die skatting vir Noordwes Provinsie is 27 600 ton (12 000 ha). Mnr Van Wyk gaan daarmee akkoord dat die opbrengs per hektaar hoër kan wees. Mnr Du Preez noem dat die Konsortium 'n opbrengs van 2,48 ton/ha vir hierdie provinsie skat.

        Dr De Kock meld dat daar ook droëland-aanplantings in Noordwes Provinsie is. Mnr Potgieter wys daarop dat opbrengste van tussen 3,5 ton/ha en 4 ton/ha onder besproeiing behaal word. Hy noem dat produsente in sy streek hom geskakel het oor 'n wurmplaag en dat dit blykbaar nie bolwurm is nie.

      4. Limpopo

        Mnr Van Wyk sê dat hy tevrede is met die onaangepaste oppervlakskatting van 6 000 ha en die eerste oesskatting van 15 600 ton vir Limpopo. Dit verteenwoordig 2,6 ton/ha.

      5. Noord-Kaap

        Mnr Lubbe sê dat die skatting van 250 ton (100 ha) steeds korrek blyk te wees.

      6. Vrystaat

        Mnr Maree sê hy meen dat daar meer as die geskatte 21 000 ha in die provinsie aangeplant kan wees, maar dat die Konsortium se skatting van 47 300 ha heeltemal te hoog is. Hy sê dat die geskatte opbrengs van 1,4 ton/ha na minstens 1,8 ton/ha aangepas kan word. Hael het skade by ongeveer 1 000 ha sojabone aangerig. Mnr Lubbe sê hy is ook van mening dat daar aansienlik meer as 21 000 ha sojabone in die Vrystaat aangeplant is.

        Met verwysing na die vorige notule, verneem die Voorsitter van mnr Potgieter of Graan SA steeds van mening is dat daar heelwat minder sojabone in die Vrystaat (teenoor die vorige seisoen) aangeplant is. Mnr Potgieter sê dat Graan SA se werkgroep nog nie weer vergader het om die saak te bespreek nie.

        Mnr Havenga sê dat hy 'n dag vantevore by 'n produsent in Viljoenskroon aangedoen het, wat met sojaboonverbouing begin het. Hy sê dat die aanplanting beloof om 2,5 ton/ha en meer te lewer. Hierdie produsent verbou ook stroke met verskillende cultivars, hoofsaaklik op sandgrond. Baie cultivars presteer goed op hierdie grond, wat 'n klei-inhoud van 8% en minder het. Hy sê dat daar nie tekens van aalwurm is nie.

      7. Oos-Kaap

        Mnr Killian sê dat hy die skatting van 400 ha steun, maar dat daar as gevolg van droogte en haelskade, waarskynlik minder as 800 ton sojabone sal realiseer.

      8. Suidwestelike Distrikte

        Mnr Grimbeek sê hy volstaan met sy siening, dat daar ongeveer 200 ha in die Suidwestelike Distrikte aangeplant is, teenoor die skatting van 140 ha (420 ton).

      9. Gauteng

        Mnr Du Toit sê dat die geskatte 9 800 ha te hoog is. Mnr Van Wyk sê hy kan kwalik glo dat daar soveel as 9 800 ha sojabone in Gauteng aangeplant is. Hy noem dat daar verwarring oor die indeling van plase tussen Mpumalanga en Gauteng kan ontstaan.

    2. Oesskatting

      Die Oesskattingskomitee se jongste verslag soos op 21 Februarie 2005, word uitgehandig. Die Voorsitter sê dat die skatting van 146 640 ha en 249 970 ton 'n rekord vir die sojaboonbedryf is. Dit verteenwoordig 'n gemiddeld van 1,7 ton/ha.

      Mej Scheepers noem dat die Oesskattingskomitee, met inagneming van die Sojawerkgroep se wenke, oppervlakte-aanpassings gemaak het vir Wes-Kaap (200 ha na 140 ha), Oos-Kaap (50 ha na 400 ha), Gauteng (5 000 ha na 6 000 ha) en Noordwes (8 000 ha na 12 000 ha). Dit verteenwoordig 'n nasionale toename van 12 190 ha sedert die vorige skatting. Sy sê dat kennis geneem is van mnr Du Plessis se wenk om KwaZulu-Natal se oppervlakte opwaarts aan te pas, maar dat die Oesskattingskomitee nie voldoende inligting beskikbaar gehad het om 'n aanpassing te regverdig nie.

      Mnr Du Preez sê die metodiek wat tans deur die Konsortium gebruik word, is op modelle geskoei wat in die VSA en die EU toegepas word en dat dit oor die afgelope vier jaar intensief ontwikkel is. Die konsortium doen tans slegs skattings in vier provinsies ten opsigte van alle gewasse, naamlik Noordwes, Gauteng, Mpumalanga en Vrystaat. Hy noem dat die Konsortium se insette aan die Oesskattingskomitee, as volg met die amptelike syfers vergelyk:

      Provinsie Konsortium Oesskattingskomitee
      ha
      Mpumalanga 88 200 84 000
      Noordwes 12 100 12 000
      Vrystaat 47 300 21 000
      Gauteng 9 800 6 000
      157 400 157 400

      Mnr Du Preez sê dat die Konsortium en Oesskattings­komitee se skattings in Februarie 2004 vir Mpumalanga, Noordwes en Vrystaat, as volg met die amptelike finale skatting vergelyk:

      Februarie 2004 skatting Finale skatting Februarie 2004 skatting Finale skatting: Oesskattingskomitee
      ton ton ha ha
      Oesskattingskomitee 98 000 165 000 88 000 106 000
      Konsortium 141 800 164 000 105 000 -

      Mnr Du Preez noem dat die Konsortium ten opsigte van die "kleiner" gewasse, oppervlak- en oesskattings slegs ge­durende Februarie doen en gedurende November rekon­silieer. Die Konsortium se skattings sluit ook teruggehoue produsentevoorraad in, wat dit onvergelykbaar met SAGIS se syfers maak. Hy noem dat die Konsortium se koëffisiënt van variasie ongeveer 11% is.

      Ten opsigte van die aansienlike verskil in syfers in die Vrystaat, sê hy dat die Konsortium en die Oesskat­tingskomitee se oesskattingsmetodes van mekaar verskil. Verder neem die Konsortium nie in ag hoeveel gedurende die vorige seisoen aangeplant is nie en begin elke seisoen dus op 'n nulbasis.

      Mnr Joubert sê aangesien die sojaboonprodusente vir 'n onversadigde plaaslike mark produseer, dit vreemd opval dat die openingsvoorraad (SAGIS) 93 000 ton is. Die Voorsitter sê dat voorraadhouding styg namate verwerk­ingskapasiteit en verbruik toeneem en dat hierdie voor­rade, wat hoofsaaklik deur verwerkers gedra word, dus noodsaaklik is om die mark deurlopend te kan bedien.

      1. Oes- en oppervlakteskatting ten opsigte van Limpopo, Noordwes Provinsie en die Vrystaat

        Die aangeleentheid is onder item 7.2 bespreek.

      2. Weer- en klimaatsvooruitskouing vanaf GSA

        Enviro Vision se klimaatvooruitsigte is by die sakelys ingebind. Mnr Du Preez sê dat dit teen die einde Januarie / begin Februarie 2005 redelik droog in veral die Vrystaat en Noordwes Provinsie was, wat die oesskattings laer beïnvloed het. Mnr Maree sê dat die reëns wat sedert 22 Februarie geval het, die aanplantings baie goed laat herstel het.

    3. Mikpunte: 2005, 2010 en 2020

      1. Drie-jaar vooruitskatting

        Die Voorsitter noem dat die Sojaboonwerkgroep 'n paar jaar gelede dit as mikpunt gestel het om die nasionale soja-aanplantings teen die 2005 plantseisoen, op 150 000 ha te staan te bring. Hy reël dat die werkgroep tydens die volgende vergadering sal besin oor die komende opper­vlakteskatting en mikpunte vir die volgende vyf jaar.

        Besluit:

        1. Dat die werkgroep tydens die volgende vergadering sal besin oor die komende oppervlakteskatting en mikpunte vir die volgende vyf jaar.

          Werkgroep

      2. Oordragvoorraad

        Kennis word geneem dat die aangeleentheid grotendeels onder item 7.2 bespreek is. Mnr Potgieter sê volgens Graan SA se berekenings kan die eindvoorraad op 31 Desember 2005, op 131 000 ton te staan kom. Die Voorsitter wys daarop dat die prysverhouding tussen ingevoerde sojaboonoliekoek en plaaslike sojaboonpryse ook 'n bepalende faktor ten opsigte van die voorraad­balansstaat is. Hy noem dat 'n vroeëre opname getoon het dat die plaaslike verwerkingskapasiteit meer as 400 000 ton is. Mnr Du Plessis noem dat 'n aantal verwerkers aangedui het dat hulle byna geen sojabone te koop kry nie.

  8. Markaangeleenthede

    1. Huidige prys van sojabone – internasionaal en plaaslik

      Dr Griessel noem dat die wêreldproduksie-skatting vir die huidige seisoen met sowat 2 miljoen ton, na ongeveer 221 miljoen ton gedaal het, as gevolg van 'n verskeidenheid faktore wat wissel vanaf droogte, vloede, roes en 'n white fly in hoofsaaklik Brasilië, Uruguay en Argentinië. Hy noem dat 'n toename in China se sojaboonproduksie verwag word.

      Mnr Joubert sê afgesien van fluktuasies in die verwagte wêreldproduksie, voorraadvlakke hoër as in die vorige jaar sal wees. Mnr Du Plessis noem dat die Chicago-sojaboonprys sedert 15 Februarie 2005 tot 28 Februarie met $1,00 per bushel gestyg het. Hy noem dat die afname van ± 2 miljoen ton volgens 'n groot handelaar intussen na ± 5 miljoen ton aangegroei het.

      Waarde van sojabone afgelei van sojaboon-oliekoek (47% proteïen) geland Durban soos op 28 Februarie 2005
      Verskeping: R1 651   |   Wisselkoers: R5.82/US$
      Geland Durban 47% proteïen oliekoek 1 651.00
      Spoorvrag na Randfontein 170.00
      1 821.00
      Waarde van volvetsoja 110% R2 003.00
      Min koste om sojabone na volvetsojabone te verwerk 456.00
      – Vervoerkoste na volvet-aanleg 70.00
      – Stoorkoste 60.00
      – Rente 12% (6 maande) 101.00
      – Ekstrusiekoste 130.00
      – 5% ekstrusieverlies 95.00
      Afgeleide produsenteprys vir sojabone – R/ton R1 547.00

    2. SAFEX

      Mnr Du Plessis noem dat sojabone tans op SAFEX aan­gevra word teen R1 260/ton en aangebied word teen R1 360/ton. Geen SAFEX-verhandeling het gedurende die afgelope week ten opsigte van sojabone plaasgevind nie. Hy sê dat daar kennis gedra word van kontrakte teen R1 300/ton en laer.

  9. Produsente-aangeleenthede

    Die Voorsitter versoek dat die Kontrakteurs hulle navors­ingswerk volledig op skrif stel en by die kantoor in te dien, vir bespreking tydens die volgende vergadering.

    Besluit:

    1. Dat die Kontrakteurs hulle navorsingswerk volledig op skrif sal stel en by die kantoor in te dien vir bespreking tydens die volgende vergadering.

      Kontrakteurs

    1. KwaZulu-Natal

      1. Super Sojakompetisie – terugvoering

        Mnr Du Plessis noem dat die Departement van Landbou: KwaZulu-Natal twee mini-boeredae in samewerking met die Super Sojakomitee gereël het, vir 15 en 16 Maart. 'n Boeredag vir opkomende landbouers is ook in beplanning. Die komitee sal gedurende die week vergader om verdere reëlings vir die Super Soja Boeredae te tref.

      2. Navorsing

        Mnr Du Plessis noem dat hy ongelukkig is oor die hantering van cultivarproewe in KwaZulu-Natal in die algemeen. Heelwat van die proewe is nie geplant nie. Hy sê dat hy aanstaande Donderdag die Greytown en Cedara-proewe gaan besoek. Na wat hy van Pannar verneem, lyk die proewe in Greytown goed. Hy noem dat mnr Lawrance moeilik telefonies bereikbaar is.

      3. Ander

        Mnr Du Plessis sê dit wil voorkom asof die streng spuit­program wat in die provinsie vir roes gevolg word, ook Sclerotinia beheer, aangesien geen voorvalle aangemeld is nie. Mnr Havenga noem dat hy Sclerotinia op Normandien teëgekom het, waar dit in die beginstadium is.

    2. Mpumalanga

      1. Navorsing

        Mnr Van Wyk noem dat duifskade by die cultivarproewe in Groblersdal, standprobleme veroorsaak het. Die droëland­proef het as gevolg van aanvanklike droogte, swaar gekry. Op Wonderfontein het heelwat proewe gefaal, omdat alle proefaanplantings foutiewelik met Roundup Ready bespuit is. Derhalwe het slegs die Roundup Ready cultivars oorleef. By Kinross het muis­skade 'n paar vermiste persele tot gevolg gehad, maar statistiese ontledings sal steeds gedoen kan word. Die Lydenburg-proewe lyk goed.

      2. Ander

        Geen.

    3. Noordwes provinsie

      1. Navorsing

        Mnr Van Wyk noem dat haelbeskadigde cultivarproewe te Brits mooi herstel het. Proewe te Rustenburg en Beeste­kraal vertoon goed. Dr Loubser meld dat die Potchefstroom-proewe ook goed daaruit sien en dat die droëlandproewe na die aanvanklike droogte, goed herstel het.

      2. Ander

        Geen.

    4. Limpopo

      1. Navorsing

        Mnr Van Wyk rapporteer dat die proewe te Koedoeskop mooi vertoon, ten spyte van 'n geringe standprobleem. Die Towoomba-proewe lyk baie goed en 'n mate van onkruid­probleme word by Palala ondervind. Laasgenoemde proef is oorgeplant.

      2. Ander

        Geen.

      3. Sojaboonproefwerk – Mnr Van As

        Mnr Keun noem dat daar geen vordering gemaak kon word om die ene mnr Van As op te spoor nie. Mnr Bührmann het tydens 'n vorige vergadering melding gemaak van 'n mnr Van As (ex Universiteit van die Noorde) se vroeëre sojaboonproefwerk, waarvan die data waarskynlik nog van die Universiteit bekom kan word. Hierdie aangeleentheid word as afgehandel beskou.

    5. Vrystaat

      1. Navorsing

        Mnr Maree noem dat die proewe te Hoopstad en Glen (droëland) swak vertoon, maar dat die res goed vertoon. Die Hoopstad-proef het haelskade opgedoen en by Glen het die proef droogtestremming opgedoen.

      2. Ander

        Geen.

    6. Oos-Kaap

      1. Navorsing

        Mnr Killian noem dat daar vier cultivarproewe in die Oos-Kaap geplant is. Haelskade het die proef te MacLear vernietig. Die proef wat by Lady Grey geplant sou word, is by Umtata geplant en dit vertoon goed. Hy sê dat mnr De Beer van die proef ingelig is. As gevolg van droogte en grondkompaksie, presteer die proef te Bathurst swak. Die Voorsitter voeg by dat laasgenoemde proef te vroeg geplant is.

      2. Ander

        Geen.

    7. Suidwestelike Distrikte

      1. Navorsing

        Mnr Grimbeek noem dat sy cultivarproef te George baie goed presteer.

      2. Ander

        Geen.

    8. Gauteng

      1. Navorsing

        Mnr Van Wyk noem dat hy geen cultivarproewe in Gauteng het nie. Hy sê dat sy entings-, gips-, aalwurm- en blaar­bespuitingsproewe tot dusver goed vertoon. Hy sê dat hy 24 verskillende behandelings met enting op Zenzele doen. Aangesien daar blykbaar kontaminasie oor persele heen plaasgevind het, toon die verskillende proewe hierdie jaar nie sulke groot verskille nie. Verlede jaar het daar duidelike verskille met verskillende behandelings voorgekom. Blaar­bespuitings word ook met verskillende produkte gedoen.

      2. Ander

        Geen.

    9. Noord-Kaap

      1. Navorsing

        Dr De Kock meld dat daar geen proewe te Hopetown en Lückhoff geplant is nie. Griekwalandwes Koöperasie (GWK) het onderneem om dit hierdie jaar in samewerking met mnr Gawie de Beer (LNR-IGG) te plant.

      2. Beplanningsvergadering

        Dr De Kock rapporteer kortliks oor die Beplannings­komiteevergadering wat gehou is met verteenwoordigers van GWK, die Universiteit van die Vrystaat en die LNR-IGG rakende proefwerk in die sentrale besproeiingsgebied. Die cultivarproefprogram sal bes moontlik met die hulp van GWK uitgebrei word. Strookproewe sal veral aandag geniet. 'n Aantal moontlike navorsingsproewe is ook bespreek. Groeiregulerende middels van natuurlike oor­sprong en ander middels sal by die proefaanplantings toegedien en met mekaar vergelyk word. Verskillende bemesting sal ook beproef word.

      3. Ander

        Geen.

    10. Algemeen

      1. Biodiesel – terugvoering: artikel, dr Purchase in SA Graan

        Mnr Du Plessis sê dat Sasol blykbaar steeds van plan is om die biodieselprojek met sojabone van stapel te stuur. Na verwagting sal meer inligting tydens die Graan SA-kongres bekend gemaak word. Mnr Lubbe sê dat Sasol moontlik gedurende April 'n aankondiging gaan maak. Mnr Van Wyk sê dat produsente in Koedoeskop versoek het dat iemand hulle oor biodiesel toespreek. Mnr Du Plessis doen aan die hand, dat mnr Fanie Brink van Graan SA in hierdie verband genader word.

      2. Produksiekostevergelyking tussen droëland-mielies en -sojabone – gesprek met mnr Joubert

        Die Voorsitter reël dat hierdie aangeleentheid onder item 10.7 bespreek word.

      3. Sleepstroper – besoek aan mnr Gideon Bührmann se broer

        Mnr Du Plessis rapporteer dat hy en mnr Killian die dag vantevore 'n besoek by mnr Gideon Bührmann se broer afgelê het om die sleepstroper te besigtig. Hy noem dat mnr Bührmann 'n gewone slatterystroper met 'n "siamese kop" (die ou Slattery Heston-tweerykop) sonder enige modifikasie toegerus het. Hy sê dat hy self al met so 'n stroperkop gestroop het en hoewel dit goed stroop, dit baie mors. Mnr Du Plessis sê verder volgens mnr Bührmann mors hierdie stroper nie en dat hy die stroper deur die LNR-ILI wil laat toets. Hy noem dat mnr Barnard besonderhede aan hom voorsien het van die stroper wat hy vir die PNS bou en dat dit eersdaags getoets sal word.

        Die Voorsitter doen aan die hand dat die aangeleentheid na die Tegnologiekomitee verwys word. Hy sê dat mnr Du Plessis genooi sal word vir die geleentheid wanneer die stroper wat deur mnr Barnard gebou word, getoets word.

        Besluite:

        1. Dat die Tegnologiekomitee versoek sal word om dit te oorweeg om mnr Bührmann se stroper deur die LNR-ILI te laat toets.

          Tegnologiekomitee

        2. Dat mnr Du Plessis genooi sal word na die toets van die stroper wat deur mnr Barnard gebou word.

          Mnr Keun

      4. Moontlikheid van 'n verhandelingsbasis vir soja­bone op grond van proteïenwaardes, by Graan SA se Oliesadewerkgroep te toets

        Hierdie aangeleentheid word as afgehandel beskou en van die sakelys verwyder.

      5. Algemeen – terugvoering ten opsigte van soja­boonaanplantings in Mosambiek

        Hierdie aangeleentheid word as afgehandel beskou en van die sakelys verwyder.

      6. Inligting, Weskusprodusente – terugvoering

        Hierdie aangeleentheid word as afgehandel beskou en van die sakelys verwyder.

  10. Navorsing

    1. Nasionale cultivarproewe

      Mnr Du Plessis sê dat amptenare van die Departement van Landbou: KwaZulu-Natal teenoor hom genoem het dat, hoewel hulle baie van die PNS se werk behartig, hulle nie daarvoor vergoed word nie, weinig terugvoering ontvang, nie erkenning kry nie en slegs van die PNS verneem wanneer proewe nie na wense verloop nie. Hy sê dat hy die saak graag na die Tegnologiekomitee wil verwys. Mnr Killian noem dat die Departement van Landbou: Oos-Kaap dieselfde klagtes geopper het.

      Dr Loubser sê dat 'n provinsie self besluit of hy by cultivarproewe betrokke wil raak en dat 'n LNR-Instituut en 'n provinsie ooreenkom oor onder andere, hoe die provinsiale departement betrokke sal wees. Daar word ook oor vergoeding ooreengekom, wat hoofsaaklik vir die huur van grond is. Hy sê dat erkenning gewoonlik aan die betrokke instansies, in die cultivarproefverslae gegee word.

      Die Voorsitter versoek mnr Keun om te bevestig of die provinsiale departemente van Landbou en andere wel erkenning in die Nasionale Cultivarproefdokument geniet en om dit aan mnr Du Plessis en die Tegnologiekomitee te rapporteer.

      Besluite:

      1. Dat die aangeleentheid rakende die betrokkenheid van die Departemente van Landbou by die nasionale cultivar­proewe na die Tegnologiekomitee verwys word vir bespreking.

        Mnr Keun

      2. Dat mnr Keun sal bevestig of die provinsiale departe­mente van Landbou en andere wel erkenning in die Nasionale Cultivarproefdokument geniet en dit aan mnr Du Plessis en die Tegnologiekomitee sal rapporteer.

        Mnr Keun

    2. Cultivarevaluasiekomiteevergadering: terugvoering

      Die Voorsitter noem dat dr Griessel en mnr Du Plessis gewoonlik die Cultivarevaluasiekomiteevergaderings by­woon, waarvan die volgende een vir 6 September 2005 geskeduleer is. Hy versoek hierdie twee lede om die aangeleentheid wat onder item 10.1 bespreek is, tydens die volgende Cultivarevaluasiekomiteevergadering aan te roer. Dr De Kock doen aan die hand dat mnr Keun die aangeleentheid op die sakelys plaas vir die volgende gesprek met die LNR-IGG, op 21 Julie 2005.

      Besluit:

      1. Dat die kwessie oor die erkenning en vergoeding aan die provinsiale Departemente van Landbou tydens die Cultivar­evaluasiekomiteevergadering bespreek sal word en op die sakelys gevoeg sal word vir die gesprek met die LNR-IGG op 21 Julie 2005.

        Dr Griessel
        Mnr Du Plessis
        Mnr Keun
        Voorsitter

    3. Cultivar Snell

      Mnr Lubbe noem dat die tweede aanplanting van Snell op 14 Januarie 2004 gedoen is en dat dit, net soos die eerste (droëland) aanplanting, binne drie maande vanaf plant­datum gestroop behoort te word. Hy sê dat die cultivar vir die vyfsterkompetisie ingeskryf sal word. Die eerste aanplantings se uitslae sal binne vier weke beskikbaar wees. Hy bevestig teenoor mnr Du Plessis dat hierdie cultivar vanjaar by die fase 1 proewe ingesluit is en dat opbrengsvergelykings dus getref sal word. Snell sal by die komende plantseisoen se cultivarproewe ingesluit word.

    4. Roes

      1. Roes te Ermelo en Amersfoort

        Mnr Lamprecht sê dat hy nog nie met dr Purchase kontak kon maak nie en dat prof McLaren sy hele situasie heroorweeg. Hy noem dat hy besig is om 'n monitering­stelsel vir die Ermelo- en Amersfoortgebiede op die been te kry.

        Die Voorsitter vra, watter persoon vir mnr Lamprecht sal kan ondersteun wanneer kundige hulp benodig word. Dr De Kock sê aangesien hierdie aspek by prof McLaren se projek inpas, hy daarin behulpsaam moet wees. Dr Griessel sê dat me Eve du Preez ook behulpsaam kan wees. Mnr Havenga bied aan om ook behulpsaam te wees en die Voorsitter reël dat mnre Lamprecht en Havenga reëlings tref, sodat laas­genoemde die genoemde gebied vir 'n algemene waar­neming kan besoek.

        Besluite:

        1. Dat prof McLaren en alternatiewelik me Eve du Preez betrokke gemaak sal word om die Departement van Landbou: Mpumalanga (mnr Lamprecht) te ondersteun by die identifisering van en optrede by roesvoorkoms in die Ermelo- en Amersfoortgebiede.

          Prof McLaren
          Me Du Preez

        2. Dat mnre Lamprecht en Havenga reëlings tref, sodat laasgenoemde die Ermelo- en Amersfoortgebiede vir 'n algemene roeswaarneming kan besoek.

          Mnr Lamprecht
          Mnr Havenga

      2. Verslag oor roes in KwaZulu-Natal

        Mnr Du Plessis verwys na die persverklaring soos by die sakelys ingebind en sê dat roes in Bergville / Winterton en selfs in Normandien voorkom.

      3. Roes by Cedara – navrae by dr Purchase

        Die aangeleentheid word van die sakelys verwyder.

      4. Inligting vanaf Roestaakspan – Monsanto-werk in die VSA

        Die aangeleentheid staan oor.

    5. Sclerotinia

      1. Proefwerk – terugvoering

        Dr De Kock noem dat navorsers nog nie sclerotinia in die proewe waargeneem het nie en dat die beplande spilpuntprojek nie geplant is nie, maar tydens die komende seisoen twee keer herhaal sal word.

      2. Voorkoms van sclerotinia

        Die Voorsitter verneem van die lede of hulle van enige ander sclerotinia-voorvalle bewus is. Mnr Havenga noem dat die sclerotinia wat hy in Normandien opgemerk het, baie gering is en dat hy dit konstant monitor. Mnr Grimbeek noem dat die soja-aanplanting in George, met 'n hoë plantpopulasie, sclerotinia opgedoen het. Hy sê dat dit ná behandeling bevredigend onderdruk is.

        Mnr Killian sê dat daar as gevolg van die wisselbou met aartappels, baie sclerotinia in die Gamtoosvallei voorkom. Mnr Du Plessis sê dat omtrent alle produsente in KwaZulu-Natal roesbehandeling toepas. Dr De Kock wys daarop dat daar in die algemeen sowat 'n maand later as normaal geplant is en dat die klimaat tot dusver relatief warm was. Sclerotinia kom algemeen onder koeler omstandighede voor.

    6. Aalwurmnavorsing

      Dr Griessel sê terwyl daar vir weerstand geteel word, het dr Driekie Fourie 'n projekvoorlegging by die PNS ingedien vir die toediening van behandelings vir aalwurm met BASF en Du Pont produkte, met die doel om die produkte vir registrasie by die Registrateur voor te lê. Die proewe is reeds geplant en navorsing word intensief gedoen.

      Mnr Havenga vra waarom daar so min produkte betrek word. Dr De Kock noem dat baie van die produkte reeds op ander gewasse geregistreer is en dat sommige maat­skappye nie die hoë kostes wil aangaan vir die toets- en registrasieproses nie. Hy sê daar is 'n neiging om middels nie vir té veel gewasse te registreer nie. Die Voorsitter sê indien daar 'n noemenswaardige produksie-uitbreiding in die sanderige gronde plaasvind, dit kan gebeur dat daar meer belangstelling na die registrasie van aalwurmdoders is.

      Mnr Havenga noem dat daar instansies is wat aanspraak maak op die beheer van aalwurm met organiese omge­wingsvriendelike middels. Mnr Van Wyk noem dat hy tans van hierdie middels toets. Die Voorsitter meld dat die Tegnologiekomitee besluit het om sommige van mnr Van Wyk se proewe by prof Pretorius se navorsing in te sluit.

    7. Produksiekostebepalings

      Die Voorsitter sê dat die PNS mnr Joubert versoek het om produksiekoste-opnames te maak, sodat byvoorbeeld nuwe toetreders ingelig kan word oor kostevergelykings tussen sojabone en ander gewasse wat in die betrokke streek verbou word.

      Mnr Joubert sê dat daar reeds 'n aantal produksie­kostebepalings gedoen is, maar dat die metodiek van instansie tot instansie verskil. Hy sê dat daar dikwels 'n gemiddelde kostesyfer van 'n konglomerasie van praktyke gebruik word en waarvan die periodes ook nog van mekaar verskil. Hy sê dat sy inkomste- en kosteberamings volgens die Combud metode sal geskied. Hierdie program word sentraal deur die Nasionale Departement van Landbou hanteer en die provinsies gebruik dit om inkomste- en kosteramings vir sekere gewasse op te stel.

      Mnr Joubert meld dat 'n inkomste- en kosteraming weerspieël die produksiekoste en inkomste van sojabone vir 'n spesifieke area waar faktore soos reënval, praktyke, opbrengs en grondsamestelling min-of-meer homogeen is. Die opnames word gewoonlik gedoen by 'n groep produsente wat bogemiddeld presteer. Die syfers stel 'n produsent in staat om sy eie situasie te meet en sy eie begroting op te stel, terwyl hy dit ook met ander gewasse kan vergelyk.

      Mnr Joubert sê hy verlang tans om kleiner homogene areas binne groter sojaproduserende gebiede te identi­fiseer. Die Voorsitter versoek Mnr Keun om te sorg dat die provinsiale verteenwoordigers (kontrakteurs) sodanige inligting binne 'n week aan die kantoor sal voorsien.

      Besluit:

      1. Dat mnr Keun sal reël dat die provinsiale verteen­woordigers (kontrakteurs) inligting oor homogene soja­produserende areas in hulle provinsies, binne 'n week aan die kantoor voorsien.

        Mnr Keun
        Kontrakteurs

  11. Saad

    1. SANSOR-statistiek

      Die Voorsitter rapporteer dat hy met mnr Walter Loubser (SANSOR) in gesprek was, wat hom meegedeel het dat statistiek oor kommersiële saadverkope beskikbaar is en dat hy die jongste inligting te gelegener tyd aan die PNS beskikbaar sal stel. Mnr Keun noem dat mnr Loubser SANSOR se 2003/2004-jaarverslag aan hom voorsien het, waarin volume saadverkope en randwaardes ten opsigte van 2003/2004 gerapporteer word. Die Voorsitter reël dat mnr Keun die relevante gedeeltes fotostateer en tesame met die nuwe inligting van SANSOR, by die volgende sakelys insluit.

      Besluit:

      1. Dat mnr Keun die relevante gedeeltes uit SANSOR se 2003/4-jaarverslag fotostateer en tesame met nuwe inligting wat van SANSOR bekom word, by die volgende sakelys in te sluit.

        Mnr Keun

    2. SANSOR-uitnodiging

      Dr De Kock sê aangesien skakeling met die saadbedryf belangrik is, SANSOR genooi behoort te word om die Sojawerkgroep­vergaderings gereeld by te woon. Die Voorsitter onderneem om in hierdie verband met die SANSOR-Hoofbestuurder in verbinding te tree.

      Besluit:

      1. Dat die Voorsitter die Hoofbestuurder van SANSOR sal uitnooi om 'n verteenwoordiger af te vaardig, vir gereelde bywoning van die Sojawerkgroepvergaderings.

        Voorsitter

  12. Tegnologie-oordrag

    1. NAMPO-Oesdag

      Die aangeleentheid staan oor.

    2. Inligtingsdae 2004 – terugvoering en beplan­ning, 2005

      Kennis word geneem van die volgende datums:

      3 Maart 2005 Boeredag, Bathurst
      4 Maart 2005 Voetsooldag, Aberfeldy
      15 Maart 2005 Soja-inligtingsdag, Kuilsrivier
      16 Maart 2005 Boeredag, Monsanto te Bethlehem
      16 Maart 2005 Mini-boeredag, Karkloof
      17 Maart 2005 Mini-boeredag, Winterton
      19-21 Maart 2005 Bathurst-skou
      8 April 2005 Boeredag, Hoopstad
      12 Mei 2005* Boeredag, Marseilles te Ladybrand
      17-20 Mei 2005 NAMPO-Oesdag
      14 Junie 2005* Boeredag, Modderpoort te Ladybrand
      21 Junie 2005 Boeredag, Aberfeldy
      13-14 September 2005 Super Sojakompetisie

      *Tentatief

      Dr Loubser noem dat mnr De Beer besig is om inlig­tingsdae by 'n aantal persele te beplan en dat hy die datums so gou doenlik aan die kantoor sal voorsien. Mnr Van Wyk noem dat produsente tydens boeredae antwoorde wil hê oor bemarking van hulle produk. Sprekers in hierdie verband het dus nodig geword.

      Mnr Du Plessis doen aan die hand dat mnr Maree by die Glen-beplanningskomitee betrek word. Die Voorsitter sê dat hy dit sal aanbeveel in sy gesprek met mnr Van der Merwe.

      Besluit:

      1. Dat die Voorsitter in sy gesprek met mnr Van der Merwe sal aanbeveel dat mnr Maree op die Glen-beplanningskomitee benoem word.

        Voorsitter

    3. Sojaboonforum – konsepnotule van 16 No­vember 2004

      1. Terugvoering van vergadering van Sonneblom- en Sojaboonforum

        Kennis word geneem van die vorige notule van die Sonneblom- en Sojaboonforum, gehou op 16 November 2004 – soos by die sakelys ingebind.

      2. Sake om na die volgende Forumvergadering te verwys

        Geen.

  13. Ander sake

    1. Inligting vir plasing op die webtuiste

      Geen.

    2. Voorlegging: Professor S Pretorius (UV)

      Professor Pretorius van die Universiteit van die Vrystaat sal na afloop van die vergadering 'n praatjie lewer oor natuurlike groeireguleerders. Professor Pretorius is 'n biochemikus en akkerboukundige en dien as President van die Gewasproduksievereniging van Suid-Afrika. Die praatjie wat hy sal lewer, is in Januarie 2005 as 'n lesing by die Gewasproduksiekongres aangebied. Die Voorsitter reël dat mnr Keun professor Pretorius se skriftelike opsomming van die voorlegging by die volgende sakelys aanheg.

      Besluit:

      1. Dat mnr Keun professor Pretorius se skriftelike opsom­ming van sy voorlegging, by die volgende sakelys sal aanheg.

        Mnr Keun

  14. Datums van volgende vergaderings

    Die vergadering neem kennis dat die volgende Soja­werk­groepvergadering wat vir 3 Mei 2005 om 10:00 geskeduleer is. Die oorblywende vergaderings vir 2005 is as volg:

    • 4 Augustus 2005
    • 5 Oktober 2005
    • 6 Desember 2005

  15. Afsluiting

    Die Voorsitter bedank die lede vir hulle teenwoordigheid en bydraes en verdaag die vergadering om 12:40.