Notule
Canola- en Lupienwerkgroepvergadering
gehou op 29 Januarie 2003 in die PNS-Raadsaal, Rivonia
Opening
Die vergadering word geopen met gebed deur dr De Kock.
Verwelkoming
Die Voorsitter, mnr GJH Scholtemeijer, heet almal teenwoordig welkom by die vergadering. 'n Spesiale woord van verwelkoming word gerig aan dr J Dreyer wat die vergadering vir die eerste keer bywoon asook mev Du Toit wat die notule gaan neem.
Presensie
Teenwoordig
Mnr GJH Scholtemeijer PNS (Voorsitter) Dr M Griessel PNS Dr J de Kock PNS Dr J Dreyer LNR-IGG Dr AA Nel LNR-IGG Mnr JC Smit LNR-IGG Me D Fourie LNR-IGG Mnr JF Maree PNS-kontrakteur, Vrystaat Mnr CL Grimbeek PNS-kontrakteur Mnr H Agenbag PNS-kontrakteur, Wes-Kaap Mnr WF van Wyk PNS-kontrakteur, Mpumalanga Mev I du Toit Sekretaresse Verskonings
Dr J Saayman-du Toit LNR-IGG Mnr L Killian PNS-kontrakteur, KwaZulu-Natal Personalia
Die volgende persone word geluk gewens:
- Me D Fourie met die verwerwing van haar doktorsgraad;
- Dr M Griessel met sy aanstelling as Direkteur van Rainbow Chickens; en
- Dr De Kock met die erkenning wat aan hom gegee is deurdat die LNR Wintergraan Instituut, die nuwe hoofkantoor te Bethlehem na hom vernoem het.
Vasstelling van die sakelys
Die Voorsitter meld dat:
- Die vergadering aanvanklik bekend gestaan het as die Lupienewerkgroep Somerreënvalstreek;
- Van die PNS-kontrakteurs met meer as een (1) gewas werk;
- Daar nie eintlik 'n forum was waar canola in die somerrëenvalstreek bespreek kon word nie;
- Sojabone breedvoerig bespreek word by die Sojawerkgroep en Sojaboonforum;
- Die vergadering derhalwe die geleentheid skep dat medewerkers en PNS-kontrakteurs sake van belang rakende sojabone, lupiene en canola met mekaar bespreek wat eenvormigheid bevorder; en
- Ten opsigte van canola die PNS-kontrakteurs baie nouer met Dr Nel sal moet saamwerk.
Goedkeuring van notule
- Besluit dat die notule van die vergadering van die Lupienewerkgroep gehou op 8 Oktober 2002 goedgekeur word, nadat die volgende wysigings aangebring is:
- Bladsy 13, Item 7.6.3 (c) – gewysig word om soos volg te lees: "Hy meld verder dat dit nie 'n besproeiingsgebied is nie, maar dat die reënval dwarsdeur die jaar eweredig verspreid is".
- Bladsy 18, Item 10.1.1 – paragraaf 2 gewysig word om soos volg te lees: "Die Voorsitter noem dat hy foto's gesien het van die aanplantings en daar baie onkruide was, waarop dr Purchase meld dat hy reeds gedurende Mei 2002 die onkruid opgemerk het".
- Bladsy 19, Item 11.1, paragraaf 3 – die laaste sin gewysig word om soos volg te lees: "Dr Griessel stel voor dat mnr Killian sy inligting beskikbaar stel aan dr Saayman-du Toit wat dan ook met mnr Ferreira in verbinding kan tree rakende die resultate van die werk waarmee hy besig is en Dr Saayman-Du Toit versoek word om terugvoer aan die werkgroep te gee".
- Bladsy 20, Item 12.1 – derde sin gewysig word om soos volg te lees: "Dr Purchase berig dat die LNR geen kontrak met ICARDA het nie".
- Besluit dat die notule van die vergadering van die Lupienewerkgroep gehou op 8 Oktober 2002 goedgekeur word, nadat die volgende wysigings aangebring is:
Algemene oorsig
Oesskattings
Die Voorsitter doen aan die hand dat 'n algemene oorsig oor die oesskattings / voorneme om te plant en weerstoestande in die provinsies gegee word.
Mnr Van Wyk berig dat dit baie droog is en slegs 66% van die voorgenome aanplantings gedoen is. Die Voorsitter verneem wat die situasie met mielie-aanplantings in Mpumalanga is en of daar sojabone geplant sal word, waarop mnr Van Wyk meld dat daar baie onkruide op die lande is en sojabone nie geplant kan word nie, ook omdat dit te droog is.
Dr Dreyer meld dat volgens inligting ontvang vanaf Mnr Ferreira rakende Mpumalanga in die Middelburg gebied slegs 47% aanplantings voltooi is, in die Morgenson en Amersfoort gebied minder as 20% aanplantings voltooi is en in die Standerton gebied 30% aanplantings voltooi is. Dr Dreyer meld verder dat in Noordwes Provinsie aanplantings tot in Desember gedoen kan word. Ten opsigte van die Oos-Vrystaat word gemeld dat koue skade aangerig het aan die koring en in KwaZulu-Natal slegs 4% van die aanplantings gedoen is.
Mnr Maree berig dat ten opsigte van die Oos-Vrystaat die Ladybrand / Maseru-gebied ± 200mm reën gehad het en sojabone en mielies geplant word. Hy meld verder dat baie produsente geplant het met die hoop dat dit sal reën. In die Odendaalsrus gebied het rypskade by lupiene voorgekom.
Ten opsigte van die Suidwestelike Distrikte berig mnr Grimbeek dat vanaf die begin van November 2002 daar baie wind was en die reënval baie laag. Dele vanaf George, Hartenbos en na die berg toe het goed reën gekry, maar in die Riversdal gebied is dit baie droog. Mnr Grimbeek meld verder dat indien dit binnekort reën die sonneblom oes goed sal wees, maar dat vooruitsigte vir die aanplanting van sojabone nie goed is nie.
Mnr Agenbag berig dat in die Wes-Kaap die winter oeste van canola en Lupiene suksesvol was.
Die Voorsitter meld dat indien daar na die inligting van die Oesskattingskomitee gekyk word dit inligting bevat soos op 20 November 2002.
Besluit dat kennis geneem word van die mondelinge mededelings rakende die voorneme om te plant in die onderskeie provinsies.
KwaZulu-Natal
Lupiene
Alkaloïedvlakke – artikel oor nadelige gevolge van terughou van saad
Kennis word geneem dat die artikel oor die nadelige gevolge van die terughou van saad voor saaityd weer herhaal sal word in die Maart 2003 uitgawe van Lupino.
Oppervlakte
Kennis word geneem dat daar nie oor akkurate inligting beskik word nie, en die 300ha soos deur mnr Killian berig dus nog van toepassing is.
Cultivars vir saad
Die Voorsitter doen aan die hand dat die aangeleentheid bespreek word onder item 9.
Gesprek met mnr B Louw rakende betrokkenheid van PNS by lupiene in KZN
Die Voorsitter meld dat die aangeleentheid nog met dr Louw bespreek moet word en doen aan die hand dat die aangeleentheid oorstaan na die volgende vergadering.
Besluit dat 'n opvolg gesprek met dr Louw gereël word rakende die verhuising van mnr Killian uit KwaZulu-Natal.
Voorsitter
Mnr Killian
Dr LouwPlant van ingevoerde angustifolius
Die Voorsitter berig dat hy 'n gesprek gevoer het met mnr Killian oor die Tanjil saad wat in KwaZulu-Natal geplant is. Die Voorsitter meld verder dat mnr Killian hom meegedeel het dat 6-7 ton saad vanaf die aanplanting verwag kan word. Die Voorsitter bevestig dat daar met Agricol ooreengekom is dat die saad wat nie gebruik word nie deur die maatskappy oorgeneem sal word.
Mnr Smit meld dat daar ook Angustifolius aanplantings te Koedoeskop en Potchefstroom gedoen is.
Besluit dat
- kennis geneem word van die aanplanting van Angustifolius op Koedoeskop en Potchefstroom;
Mnr Smit
- die aangeleentheid rakende die aanplanting van Tanjil saad wat in KwaZulu-Natal gedoen is oorstaan totdat meer inligting beskikbaar is.
Voorsitter
Mnr Killian
- kennis geneem word van die aanplanting van Angustifolius op Koedoeskop en Potchefstroom;
Sojabone
Ondersoek van Departement van Landbou, KZN rakende verbouing van sojabone
Die Voorsitter meld dat die Departement van Landbou, KwaZulu-Natal 'n tender uitgegee het om ondersoek te doen rakende die verbouing van sojabone in KwaZulu-Natal. Die uitslag van die aangeleentheid is nog nie beskikbaar nie.
Oppervlakte
Die aangeleentheid staan oor na die volgende vergadering.
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Die aangeleentheid staan oor na die volgende vergadering.
Canola
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Die Voorsitter meld dat mnr Van den Aardweg aan hom bevestig het dat hy nog 18 ton canola beskikbaar het. Volgens mnr Van den Aardweg is die res van die oes in Swellendam gelewer. Die Voorsitter doen aan die hand dat mnr Killian versoek moet word om mnr Van den Aardweg van hulp te wees met die oorblywende 18 ton canola. Mnr Smit meld dat Murray Voere gekontak kan word, aangesien hul dalk mag belangstel.
Dr Nel deel die vergadering mee dat in gedagte gehou moet word dat canola suksesvol verbou kan word in gebiede waar koring aangeplant word. Waar koring onder besproeiing in KZN verbou word, is daar moontlik potensiaal vir canola.
Die Voorsitter meld dat daar nog nie op 'n plaasvervanger vir mnr Killian besluit is nie en verneem van dr Dreyer of hy iemand kan aanbeveel. Dr Dreyer meld egter dat hy nie iemand kan aanbeveel nie en die saak met dr Louw bespreek moet word. Die vergadering kom ooreen dat dr Louw versoek word om iemand te identifiseer om aandag te gee aan sojabone en canola in KZN, maar dat daar nie verder aandag gegee word aan die bevordering van lupiene in die provinsie nie.
Dr Dreyer verneem waar in die Winterton gebied canola geplant kan word, waarop dr Nel berig dat daar heelwat besproeiing in die Winterton gebied, Tugela, die middellande en westelike gebied van KZN is. Die Voorsitter meld dat daar nog nie aktief begin is met die bevordering van canola in die somerreënvalstreek nie, en die aangeleentheid oorweeg sal moet word.
Die Voorsitter verneem van Dr Griessel hoe hy die rol van canola in die veevoerbedryf sien, waarop dr Griessel meld dat daar gekyk sal moet word na die hoeveelhede wat geproduseer word en of dit koste effektief is. Hy benadruk dat die saak eers verder bespreek moet word.
Die Voorsitter doen aan die hand dat die PNS Tegnologiekomitee moet besin oor die aangeleentheid en spesifiek waar betekenisvolle hoeveelhede canola in die somerreënvalstreek geproduseer kan word. Indien gebiede geïdentifiseer is kan gesprekke met veevoermaatskappy aangeknoop word.
Dr Nel stel voor dat dit dalk sinvol sal wees vir die PNS om met die koöperasies in die verskillende gebiede samesprekings te voer rakende die aangeleentheid. Hy meld verder dat produsente in canola sal belangstel indien dit ekonomies kan kompeteer met koring of 'n alternatief soek vir koring.
Die Voorsitter doen aan die hand dat die LNR die PNS adviseer rakende die groot besproeiingsgebiede. Indien die gebiede geïdentifiseer is kan die PNS in samewerking met die LNR die saak verder oorweeg.
Besluit dat
- mnr Killian versoek word om mnr Van den Aardweg van hulp te wees met die oorblywende 18 ton canola;
Mnr Killian
- 'n moontlike plaasvervanger vir mnr Killian met dr B Louw bespreek word;
Voorsitter
- die LNR vyf (5) tot ses (6) besproeiingsgebiede in die somerreënvalgebied identifiseer waar canola verbou kan word, waarna die aangeleentheid verder oorweeg sal word.
Dr Nel
- mnr Killian versoek word om mnr Van den Aardweg van hulp te wees met die oorblywende 18 ton canola;
Griekwaland-Oos
Sojabone
Oppervlakte
Die aangeleentheid staan oor na die volgende vergadering.
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Die aangeleentheid staan oor na die volgende vergadering.
Mpumalanga
Lupiene – proefwerk Ermelo
Die Voorsitter verneem wie verantwoordelik was vir die proefwerk te Ermelo, waarop mnr Smit bevestig dat goeie samewerking ontvang is vanaf die Departement van Landbou, Mpumalanga. Mnr Smit meld verder dat die aanplantings mooi opgekom het, maar dat die droogte 'n probleem is en dat daar heelwat uintjies is.
Sojabone
Oppervlakte
Die Voorsitter meld dat mnr Van Wyk bevestig het dat die opbrengs ± 1,2 ton/ha was in Mpumalanga.
Mnr Van Wyk meld dat aanplantings wel gedoen is, maar die droogte het veroorsaak dat daar nie baie sojabone is nie.
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Mnr Van Wyk berig dat die beoogde proewe wel aangeplant is met die uitsondering van een (1) aanplanting. Hy bevestig dat die aanplantings deur die Departement van Landbou gedoen is en hy hulle van tegniese advies voorsien het. Mnr Van Wyk meld verder dat een (1) aanplanting onder besproeiing en twee (2) onder droëland toestande geplant is, geen Sclerotinia werk gedoen word nie en die eerste aanplanting te Kinross deur die hael weggeslaan is.
Gesprek mnre Volschenk en Dongo
Die Voorsitter meld dat hy 'n telefoniese gesprek met mnre Volschenk en Dongo gehad het na aanleiding van die Lupien werk wat vir mnr Smit gedoen sou word. Hy meld verder dan mnr Volschenk nie die pos as Hoof Direkteur gekry het nie. Gesprek sal nog met mnre Volschenk en Dongo gevoer word.
Vrystaat
Lupiene
Ronell Saad – saadvermeerdering
Mnr Maree berig dat ten opsigte van die saadvermeerdering van Ronell-saad daar 'n aanplanting van 25ha by Bethlehem gedoen is. As gevolg van ryp en die droogte is dit moeilik om te bepaal watter sukses behaal gaan word.
Kennis word geneem dat daar ook 'n aanplanting gedoen is te Potchefstroom.
Sojabone
Noordwes-Vrystaat
Mnr Maree berig dat hy wel in kontak was met mnr Lubbe en hy gewillig is om in die Odendaalsrus-gebied, te werk. 'n Voorwaarde is egter dat die oes in sakke moet wees. 'n Probleem is ook ondervind met een (1) van die cultivars.
Oos-Vrystaat
Mnr Maree meld dat daar 550-600ha geplant is. In die OVK gebied waar 200 ha aangeplant was sal daar 'n pertinente poging aangewend word om uitbreiding te bewerkstellig. Lupiene is wel geplant in die Maseru gebied, maar slegs een (1) produsent het sojabone geplant.
Sentraal-Vrystaat en Glen
Die Voorsitter meld dat mnr Maree bevestig het dat die gebied baie droog is. Op 'n vraag van die Voorsitter of die proewe onder besproeiing geplant is, antwoord mnr Maree dat dit nie gedoen is nie, as gevolg van 'n infrastruktuur probleem. Mnr Maree berig verder dat Glen ook nie oor 'n geskikte planter beskik nie. Dr De Kock wys daarop dat daar tydens 'n vergadering bevestig is dat daar wel 'n planter beskikbaar is.
Dr Dreyer word versoek om ondersoek in te stel oor die moontlikheid om die aanplantings te doen, waarop dr Dreyer bevestig dat hy die saak sal ondersoek. Dr Dreyer bevestig egter dat geen implemente op Glen gelos kan word nie. Mnr Maree meld dat die pype ook te kort is om die besproeiing te doen.
Die Voorsitter doen aan die hand dat mnre Maree en De Beer 'n skriftelike verslag indien oor die probleme te Glen ten einde hom in staat te stel om die saak met mnr Oelrich op te neem.
Besluit dat
- dr Dreyer ondersoek instel na die verskaffing van implemente om die aanplantings te doen;
Dr Dreyer
- mnre Maree en De Beer 'n verslag indien rakende die probleme wat ondervind word by Glen, waarna die Voorsitter die saak met mnr Oelrich sal opneem.
Mnr Maree
Mnr De Beer
Voorsitter
- dr Dreyer ondersoek instel na die verskaffing van implemente om die aanplantings te doen;
Suidoos-Vrystaat
Die aangeleentheid is afgehandel onder item 7.5.2.2.
Oppervlakte
Mnr Maree meld dat 12 000ha onder kontrak geplant sou word, maar dat slegs 800ha gerealiseer het.
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Hierdie aangeleentheid is nie bespreek nie.
Canola
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Mnr Maree meld dat canola aangeplant is in Winburg en Ficksburg, maar die koue in Winburg en die droogte in Ficksburg die aanplantings laat misluk het.
Dr Nel meld dat hy 'n aanplanting te Sandvet gehad het wat deur die hael getref is gedurende Augustus. Dit het egter tot so 'n mate herstel dat die opbrengs ± 2-2,5 ton/ha was.
Op 'n vraag van die Voorsitter rakende die projek van dr Nel, bevestig dr Nel dat daar die afgelope seisoen in die NTK gebied, op Potchefstroom en Vaalharts aanplantings was en dat slegs Sandvet bykom. Hy berig dat verskillende cultivars aangeplant sal word. Volgende jaar sal die plantdatum proef herhaal word met verskillende cultivars en op Vaalharts sal 'n nasionale cultivarproef aangeplant word.
Dr Nel meld dat Griekwaland-Wes Koöperasie baie geïnterreseerd is en ondersoek sal doen oor die moontlike aanplanting van 'n cultivarproef in hul gebied.
Die Voorsitter verneem hoekom daar nie samewerking is tussen mnr Agenbag en dr Nel ten opsigte van die aanplanting van die nasionale cultivarproewe in die somerreënvalstreek nie, waarop dr Nel meld dat slegs 'n beperkte hoeveelheid cultivars wat vanaf die saadmaatskappye gekry word in die somerreënval gebied geplant kan word. Dr Nel meld dat daar tans 12 cultivars gebruik word en bevestig dat saadmaatskappye ook hul eie proewe doen.
Noordwes provinsie
Sojabone
Oppervlakte
Mnr Smit meld dat daar baie min sojabone in die Noordwes Provinsie aangeplant word.
Die Voorsitter verneem of daar enige moeite gedoen moet word met die bevordering van sojabone in die Noordwes Provinsie, waarop dr Dreyer berig dit dat tans baie droog is, maar daar wel groei behoort te wees.
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Die aangeleentheid staan oor na die volgende vergadering.
Canola
Aanplantings te Vaalharts, Wisselbou – vordering
Dr Nel berig dat geen aanplantings deur produsente gedoen is nie. Hy meld egter dat die aanplanting wat deur hom gedoen is reeds geoes is en die opbrengs meer as 4 ton/ha was.
Die Voorsitter verneem of daar enige resultate is waar canola in 'n wisselboustelsel gebruik word, waarop dr Nel meld dat 'n wisselbouproef vir volgende jaar beoog word en sodanige projekvoorstel ingedien sal word.
Op 'n vraag van die Voorsitter of daar volgende seisoen kommersiële aanplantings van canola sal wees, bevestig dr Nel dat indien dit gemeet kan word aan die belangstelling wat getoon word deur produsente daar wel kommersiële aanplantings sal wees. Mnr Smit meld dat produsente wel belangstel, maar nie 'n mislukking wil maak in die eerste jaar nie.
Dr de Kock meld dat die inligting ontvang vanaf dr Nel uitstekende nuus is, maar meer sekerheid verkry moet word rakende die verbouingspraktyke en afsetpunte. Die studie van dr Nel is dus baie belangrik. Indien daar sekerheid is oor die verbouingspraktyke en afsetpunte kan canola gepropageer word met strookproewe.
Die Voorsitter verneem of slegs cultivarproewe geplant is en of daar ook strookproewe geplant is, waarop dr Nel bevestig dat daar wel 'n strookproef was wat nou vervang gaan word met 'n wisselbouproef.
Die Voorsitter meld dat indien daar beplan word om in 2004 produsente te kry wat kommersieel canola te plant die werk wat gedurende 2003 gedoen gaan word van so aard wees dat dit demonstrasie waarde het.
Projek Lente-aanplanting
Dr Nel bevestig dat daar wel lente-aanplantings gedoen is, maar die eerste aanplanting wat in November gedoen is, 'n mislukking was. Daar is ook 'n tweede plantdatum in Desember. Gedurende Februarie 2002 is 'n aanplanting op Potchefstroom gedoen wat 'n sukses was. Dr Nel meld verder dat probleme ondervind word met die vestiging van canola gedurende Oktober en November al word dit onder besproeiing aangeplant. Hy beveel aan dat die werk gestaak moet word.
Besluit dat daar nie voortgegaan word met lente-aanplantings van canola nie, aangesien daar dit nie suksesvol blyk te wees nie.
Wortelsiektes by koring – vordering
Dr de Kock bevestig dat dr Nel wel samesprekings gehad het met die LNR-KGI wat begerig is om met die LNR-IGG saam te werk en ook die siektes te monitor in die wisselbouproewe. Dr Nel bevestig dat die LNR-IGG die projek sal registreer maar dit in samewerking met die LNR-KGI uitgevoer sal word.
Die Voorsitter meld dat indien canola voordele inhou vir wortelsiektes by koring sodanige samewerking in die verband by die LNR-IGG en LNR-KGI gelaat word. Indien daar iets spesifiek voortspruit uit die aangeleentheid, kan dit in die vorm van 'n projekaansoek voorgelê word.
Dr Nel verneem of die PNS bereid sal wees om 'n projek wat spesifiek op wortelsiektes by koring gerig is te finansier indien sodanige aansoek nie by die Wintergraantrust slaag nie. Die Voorsitter meld dat die PNS sodanige projek waarskynlik nie alleen sal befonds nie. Dr Griessel meld dat hy van mening is dat die Wintergraantrust die voordeel in die navorsing sal sien. Die Voorsitter meld dat daar oor heelwat ondervinding beskik word in die winterreënvalstreek en indien daar probleme in die somerreënvalstreek met siektes is, die PNS bereid sal wees om saam met die Wintergraantrust na soortgelyke wisselbouwerk ten opsigte van koring onder besproeiing in die somerreënvalstreek te kyk. Die Voorsitter meld verder dat die PNS nie nou verbind kan word nie, maar die aanvoeling is dat daar tesame met die Wintergraantrust ondersoek gedoen kan word na die voordele van wisselbou tussen canola en koring in 'n poging om die koring en canolabedryf te bevorder.
Cultivar- en strookproewe
Die aangeleentheid is afgehandel onder item 7.5.3.1.
Winter-aanplantings in somerreënvalstreek
Die aangeleentheid is afgehandel onder item 7.5.3.1.
Onderhandeling met NWK en Landboukundiges van Senwes rakende akkommodering van canola vanaf Vaalharts
Die aangeleentheid staan oor.
Oppervlakte
Dr Nel berig dat kennis geneem is van 180/ha wat by Lichtenburg geplant is. Die aanplanting was hoofsaaklik vir saad. Die totale oppervlakte vir canola in die Noordwes Provinsie is 350ha.
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Die aangeleentheid is nie bespreek nie.
Limpopo provinsie
Lupiene
Tanjil – saad vanaf Australië
Die Voorsitter verneem of Tanjil saad in die Limpopo Provinsie geplant is, waarop mnr Smit berig dat daar van die saad geplant was te Koedoeskop en Potchefstroom. By Koedoeskop is klaar geoes en ± 1 ton saad is geoes. 'n Deel van die saad gaan vir verdere proewe gebruik word en die oorblywende gedeelte sal deur Agricol oorgeneem word.
Daar word ooreengekom dat die totale aangeleentheid gedurende Januarie/Februarie 2003 met die LNR-IGG bespreek sal word.
Die Voorsitter doen aan die hand dat die oortollige saad aan Agricol beskikbaar gestel word en indien hulle daarin belangstel 'n prys vir die oorname van die saad met hulle onderhandel word.
Besluit dat
- die totale aangeleentheid rakende die Tanjil saad met die LNR-IGG gedurende Januarie/Februarie 2003 bespreek word;
- die Tanjil-saad wat nie gebruik word nie aan Agricol aangebied word en die prys daarvan onderhandel word.
Voorsitter
Sojabone
Oppervlakte
Mnr van Wyk meld dat dit baie droog is in die Limpopo Provinsie. Hy meld verder dat te Weipe 'n proef onder besproeiing geplant is. Rywydtes, verskillende cultivars en plantdatums is ter sprake. Weipe is in die Limpopo vallei geleë. Veral katoen word aldaar verbou, maar produsente is op soek na 'n wisselbou gewas en stel veral belang in sojabone. Daar is ook cultivar- en strookproewe in die Naboomspruit gebied geplant. 'n Inligtingsdag gaan by Palala gereël word.
Uitbreidingspotensiaal
Die aangeleentheid is afgehandel onder item 7.7.2.1.
Canola
Oppervlakte
Mnr Van Wyk meld dat daar net in die Groblersdal gebied canola geplant is. Produsente het hoofsaaklik mielies geplant. Mnr Van Wyk word versoek om saam met MGK te werk om canola in hul gebied te bevorder.
Die Voorsitter versoek dr Nel om tydens die volgende vergadering terugvoering te gee rakende canola aanplantings in die Limpopo Provinsie.
Besluit dat dr Nel tydens die volgende vergadering terugvoering gee rakende canola aanplantings in die Limpopo Provinsie.
Dr Nel
Uitbreidingspotensiaal
Die aangeleentheid is afgehandel onder item 7.7.3.1.
MGK gebied
Die aangeleentheid is afgehandel onder item 7.7.3.1.
Springbokvlakte
Die aangeleentheid is afgehandel onder item 7.7.3.1.
Oos-Kaap en ander
Lupiene
Gamtoosvallei
Mnr Grimbeek berig dat lupiene wel geplant is, alhoewel dit baie laat was en baie yl geplant is.
Alexandria
Die aangeleentheid staan oor.
Oppervlakte
Die aangeleentheid is nie bespreek nie.
Uitbreidingspotensiaal en aksie
Die aangeleentheid is nie bespreek nie.
Sojabone
Gamtoosvallei
Mnr Grimbeek meld dat daar baie mooi aanplantings van sojabone in die Gamtoosvallei is. Daar is sowat 60 ha deur vyf (5) produsente aangeplant. Die laaste aanplanting van ± 2ha moet nog gedoen word. Mnr Grimbeek meld verder dat dit baie gereën het in die gebied. Onkruid is ook onder beheer.
Humansdorp koöperasie en Tiger Oats/Meadow rakende bystand met sojabone
Die Voorsitter meld dat die aangeleentheid afgehandel is te danke aan die reëlings van dr Griessel. Meadow het aangebied om te help met die hantering en vervoer van die sojabone. Dit sal na Paarl vervoer word vir verwerking.
Alexandria
Dr De Kock meld dat die stand van die plante pragtig is, maar toon simptome van 'n tekort. Verskeie redes kan aangevoer word, maar volgens mnr Killian is die grond nie reg voorberei nie. Dr De Kock meld verder dat hy van die plante saamgebring het en by die LNR-IGG ingegee het om blaar ontledings te doen.
Die Voorsitter meld verder dat die produsente baie entoesiasties is oor die aanplanting van sojabone in 'n wisselboustelsel met sigorei.
Die Voorsitter verwys voorts na die probleme met 'n stroper in die gebied en verneem van mnr Maree of beskikbare koringtafels in 'n werkbare toestand is en sojabone kan stroop. Mnr Maree word versoek om behulpsaam te wees met die beskikbaarstelling van 'n Slattery stroper.
Die Voorsitter verneem of daar cultivarproewe in die Visriviervallei geplant is. Die aangeleentheid staan oor, aangesien niemand bewus is of cultivarproewe geplant is nie.
Die Voorsitter meld dat daar wel proewe aangeplant is in die Alexandria gebied. Dr Griessel meld dat daar ook proewe by Port Alfred aangeplant is. Ten opsigte van Round Up Ready cultivars wil dit voorkom of daar die een of ander tekort is.
Besluit dat
- mnr Maree die nodige reëlings tref vir die beskik-baarstelling van 'n slattery stroper;
Mnr Maree
- daar vasgestel word of daar enige cultivarproewe in die Visriviervallei geplant is.
Dr Dreyer
- mnr Maree die nodige reëlings tref vir die beskik-baarstelling van 'n slattery stroper;
Oppervlakte
Die aangeleentheid is nie bespreek nie.
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Die aangeleentheid is nie bespreek nie.
Canola
Alexandria
Dr De Kock meld dat canola vir kuilvoer in die gebied geplant is. Sommige aanplantings is bewy, daarna gelaat om uit te groei en tans is daar weer peule met pitte. Dr De Kock maak ook melding van die potensiaal van canola in die onderdrukking van aalwurm.
Oppervlakte
Die aangeleentheid is nie bespreek nie.
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Die aangeleentheid is nie bespreek nie.
Wes-Kaap
Lupiene
Aanplanting te Graafwater
Mnr Agenbag meld dat die aanplanting by Graafwater wel geoes is.
Dr Griessel wys daarop dat bitter lupiene nie vir grootvee en varke aangewend kan word nie. Volgens mnr Agenbag word bitter lupiene wel vir skaapvoeding in Namakwaland gebruik teen 15% insluitingspeile. Dr Griessel is van mening dat bitter lupiene ook 'n negatiewe invloed op skape behoort te hê en stel voor dat Dr Brand 'n literatuurstudie hierop doen om die resultate daarvan te bekom. Indien hierdie inligting nie beskikbaar is nie, sou dit wenslik wees om 'n projek te befonds waarin bitter en soet lupiene en 'n kontrole rantsoen ingesluit word in 'n skaap afrondingsprojek. Die resultate van laasgenoemde proef sal dan bepalend wees of by die Raad van die PNS aanbeveel sal word om bitter lupiene vir skaapvoeding te bevorder.
Die Voorsitter versoek mnr Agenbag om bogemelde aangeleentheid op die sakelys van die Canola- en Lupienwerkgroep van 5 Desember 2002 te plaas om hulle mening te kry.
Dr De Kock verwys na die besoek aan die Swartland waartydens hy verneem het of bitter lupiene met angustifolius vervang kan word. Dr Dreyer noem dat bitter lupiene in die Swartland geplant was as weiding vir skape. Dr Griessel sê dat bitter lupiene as 'n onderhoudsrantsoen gebruik is, maar hy betwyfel die gebruik daarvan in 'n afrondingsrantsoen.
Mnr Agenbag wys daarop dat produsente soet lupiene plant en laat afwei wat dit dan 'n eenmalige weiding maak. By bitter lupiene is daar vir bykans drie maande weiding waarna dit geoes word om gedeeltelik vir saad te gebruik en die res vir skape te voer.
Die vermindering in aanplanting van lupiene was toe te skryf aan antraknose en tekort aan angustifolius saad. Hierdie aangeleentheid moet ook by die Lupienewerkgroep aan die saadhandelaars oorgedra word om die tekort aan saad op te los.
Lupiene het 'n plek in die Wes-Kaap en hulp sal verleen moet word om siektevrye saad beskikbaar te stel.
Die aanplantings te Nieuwoudtville van smalblaar en geel lupiene is gereed vir oes. CED6150 het weens die koue nie goed gevaar in hierdie gebied nie en daar is vanjaar Ronel en Alida geplant. Op hierdie stadium blyk dit of Ronel die beste gaan vaar. Alida is wel in peul maar sy groeiseisoen is te lank en mag dalk nie te goed vaar nie.
Die aanplanting van CED6150 te Clanwilliam is die vorige week geoes vir saadvermeerdering, maar weens die baie bolwurmskade sal dit nie as saad gebruik kan word nie. Teen einde Oktober is die besproeiing onttrek om elders aan te wend wat veroorsaak het dat die lupienpitte nie voldoende gevul het nie. Hierdie opbrengs gaan nou vir veevoer aangewend word deur die produsent. Die verwagte opbrengs van CED6150 was bykans 2 ton/ha. Twee aartappel produsente (buurplase) wil ook volgende seisoen lupiene plant onder spilpunt gedurende die winter.
Besluit dat die gebruik van bitterlupiene vir veevoer (skape) op die sakelys geplaas word van die Canola- en Lupienwerkgroep Winterreënvalstreek.
Mnr Agenbag
Oppervlakte
Die aangeleentheid is nie bespreek nie.
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Die aangeleentheid is nie bespreek nie.
Canola
Oppervlakte
Mnr Agenbag berig dat dit oënskynlik 'n goeie canola jaar was en dat 35 000ha geplant is. Die gemiddelde opbrengs was egter slegs ± 1,3 ton/ha. Die oorsake vir hierdie lae opbrengs sal by die volgende canolawerkgroep aangespreek word.
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Steeds meer produsente skakel oor na canola en die 2003 seisoen behoort positiewe groei te toon.
Suidwestelike Distrikte
Lupiene
Terugvoering van Boeredag 23 Oktober 2002
Mnr Grimbeek rapporteer dat die boeredag wel plaasgevind het. Sewe (7) produsente het die dag bygewoon. Agricol het die dag geborg.
Oppervlakte
Mnr Grimbeek meld dat ± 68 ha lupiene aangeplant is. Hy meld verder dat die drie (3) aanplantings van Wonga gedurende die week gestroop word. 'n Opbrengs van 1,3 ton/ha is met die eerste aanplanting verkry. Die Voorsitter wys mnr Grimbeek daarop dat sodanige opbrengs slegs gemiddeld is, waarop mnr Grimbeek meld dat die aanplantings laat gedoen is en by een van die aanplantings Sclerotinia voorgekom het.
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Mnr Grimbeek meld dat daar baie belangstelling is en daar vir die komende seisoen 150 tot 200ha lupiene aangeplant sal word, afhangende van die beskikbaarheid van saad. Hy bevestig waar daar vroeg geplant kan word CED6150 geplant sal word, waarop die Voorsitter maan oor die moontlikheid van antraknose.
Mnr Agenbag meld dat daar breëblaar lupiene geplant sal word indien skoon saad van KZN verkry kan word. Indien die saad nie verkry word nie sal slegs Wonga en Tanjil, wat weerstand teen antraknose het, geplant word.
Dr Griessel bevestig die stelling van dr De Kock dat skoon saad van breëblaar lupiene twee keer die opbrengs gee van smalblaar lupiene.
Daar word bevestig dat mnr Killian verantwoordelik is vir die verskaffing van skoon saad, maar dat met hom bevestig word hoeveel saad benodig word.
Besluit dat
- mnr Killian verantwoordelik is vir die verskaffing van skoon CED6150 saad;
Mnr Killian
- mnr Grimbeek met mnr Killian bevestig hoeveel saad benodig word.
Mnr Grimbeek
- mnr Killian verantwoordelik is vir die verskaffing van skoon CED6150 saad;
Sojabone
Oppervlakte
Mnr Grimbeek meld dat van die beplande aanplantings gestop is weens te min vog. 'n Totaal van 105 ha is aangeplant. Vir die nuwe seisoen word aanplantings van ± 210 ha beplan.
Op 'n vraag van die Voorsitter na die bou van 'n pers te George, meld mnr Grimbeek dat hy die saak sal opvolg.
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Die aangeleentheid is afgehandel onder item 7.10.2.2.
Sonneblom
Oppervlakte
Mnr Grimbeek berig dat 300-350ha geplant is wat strek vanaf Caledon tot by George.
Die Voorsitter verneem of daar 'n afsetpunt vir die sonneblom is, waarop mnr Grimbeek meld dat die sonneblom in Swellendam gelewer word, terwyl Agricol ook sonneblom sal inneem.
Uitbreidingspotensiaal en aksies
Die aangeleentheid is nie bespreek nie.
Canola
Mnr Grimbeek berig dat daar by Riversdal 300 ha canola geplant was. Die opbrengs was 2,1 ton/ha. Hy meld verder dat die totale oppervlakte vir die Suidwestelike Distrikte 300 ha beloop.
Behoeftes van die mark en produsente
Mark
Markpryse internasionaal en lokaal
Die gemiddelde prys vir sojaboon-oliekoek (47% proteïen) vir Januarie 2003 lewering is R2 288/ton. Februarie 2003 R2 301/ton en Maart 2003 R2 333/ton – gemiddelde prys is R2 342.
Die afgeleide waarde vir lupiene is soos volg:
L. angustifolious (Merrit) Pluimvee (53%)
Suiwel (52%)R1 241
R1 218L. albus (Esta) Pluimvee (75%)
Suiwel (80%)R1 757
R1 874L. luteus (Juno) Pluimvee (63%)
Suiwel (73%)R1 475
R1 710Die relatiewe waarde vir volvet canola is soos volg:
Pluimvee (94%) R2 201 Varke (100%) R2 342 Suiwel (58%) R1 358
Produsente
Geen.
Beskikbaarheid van saad
Lupiene
Opname van cultivars op Tabel 8 – vordering
Mnr Smit bevestig dat die aangeleentheid afgehandel is.
Beskikbaarheid van saad vir kommersiële aanplanting in die komende plantseisoen – Ronel, Alida, Esta, Vladimir, Merrit, Typ-Top, Tanjil, CED6150 en E16
Mnr Smit bevestig dat daar genoeg saad van al die gemelde cultivars beskikbaar is en dat die alkaloïedvlakke onder beheer is.
Mnr Agenbag meld dat E16 verder vermeerder gaan word en die saad wel skoon is.
Merrit
Spesifieke aandag deur mnr Agenbag – terugvoering
Mnr Agenbag meld dat Merrit saad in Australië gesoek word. Die rede hiervoor is om skoon saad te kry.
Daar word ooreengekom dat die aangeleentheid op die sakelys geplaas word vir bespreking met die LNR-IGG gedurende Januarie / Februarie 2003.
Gesprek met LNR-IGG – terugvoering
Die aangeleentheid staan oor, aangesien daar nog 'n datum bepaal moet word vir die samesprekings.
Telersaad – resultate van ander cultivars en E16 – terugvoering
Die aangeleentheid is afgehandel onder item 9.1.2.
Saadvermeerdering van Typ-Top – terugvoering
Die aangeleentheid staan oor.
Saadvermeerdering van CED6150
Basissaad
Die aangeleentheid staan oor.
Siektes
Lupiene
Antraknose
Teellyne te Roodebloem
Vanweë swak versorging van me Fourie se aanplanting deur personeel van Elsenburg kon geen resultate hierdie jaar verkry word nie. Die Voorsitter sal dit opneem met mnr De Villiers. Die aanplanting te Langgewens sal egter geoes kan word.
Ander antraknose navorsing
Die aangeleentheid staan oor.
Sclerotinia samesprekings, 15 Oktober 2002 – terugvoering
Dr De Kock meld dat daar reeds samesprekings was ten opsigte van Sclerotinia. Daar is ooreengekom dat die LNR-IGG sekere navorsingswerk sal doen, maar amptelike voorleggings in die verband word ingewag. Die aangeleentheid sal dan deur die Tegnologiekomitee van die PNS oorweeg word. Kennis word geneem dat kwotasies vir die werk wat gedoen gaan word te Potchefstroom en Amersfoort reeds ingedien is.
Dr De Kock verwys ook na werk in die Bergville area op sojabone wat deur mnr Killian in samewerking met dr McLaren gedoen sal word. Middels wat vanaf dr Van Wyk verkry sal word sal by hierdie proef ingesluit word.
Navorsing
Lupiene
Chemiese onkruidbeheer
Resultate van navorsing vir Chempack
Die Voorsitter verwys die vergadering na die besluite geneem tydens die vergadering gehou 8 Oktober 2002. In terme van die besluit moes mnr Killian die inligting rakende die effektiwiteit van onkruiddoders waaroor hy beskik aan dr Saayman-du Toit beskikbaar te stel. Hy meld verder dat Dr Saayman-du Toit met mnr Ferreira in verbinding sal tree rakende die resultate van sy werk en met inagneming van mnre Killian en Ferreira se inligting die werkgroep van kommentaar te voorsien.
Die Voorsitter meld dat die noodregistrasie van Simazine by Lupiene 'n belangrike aangeleentheid is wat by die vergadering van die Lupienwerkgroep Winterreënvalstreek bespreek sal word.
Daar word voorts versoek dat mnr Agenbag sal reël dat die kontrakteurs op hoogte gebring word van mnr Ferreira se werk.
Kommentaar van dr Saayman-du Toit rakende mnre Killian en Ferreira se inligting – effektiwiteit van onkruiddoders
Die aangeleentheid is afgehandel onder item 11.1.1.1
Toetswerk van twee nuwe middels van Dow Chemicals
Dr Dreyer berig dat dr Purchase hom meegedeel het dat twee (2) nuwe middels van Dow Chemicals nog nie in Suid-Afrika beskikbaar is nie. Die middels is wel in Amerika geregistreer. Dow Chemicals sal met dr Saayman-du Toit in verbinding tree sodra dit in Suid-Afrika beskikbaar is.
Betrokkenheid van Chempak by verdere navorsing ten opsigte van Diuron
Geen verdere inligting is beskikbaar nie.
Uintjies – Eptam registrasie op breëblaar cultivars – beskikbaarheid
Mnr Smit meld dat Eptam nie geregistreer is nie, waarop die Voorsitter meld dat middels wat nie geregistreer is nie, nie gepropageer moet word nie.
Dr Dreyer meld dat indien die maatskappy dink daar 'n risiko verbonde is aan die middel, sodanige middel nie geregistreer sal word nie. Daar moet derhalwe uitgevind word of die maatskappy wat Eptam versprei geïntereseerd is om die saak verder te neem.
Daar word ooreengekom dat die aangeleentheid oorstaan tot die volgende vergadering vir bespreking daarvan.
Dosis van Round Up op uintjies
Die aangeleentheid kan as afgehandel beskou word.
Alternatiewe gewasse
Fababone
Die Voorsitter meld dat daar 'n deurbraak gemaak is deur mnr Agenbag met die verkryging van 'n verskeidenheid lyne en Fababoon cultivars. Die eerste proef sal volgende jaar geplant word.
Kennis word geneem dat die PNS in beginsel besluit het om mnr Agenbag al die steun te gee wat hy nodig het in die verband.
Salicornia
Geen inligting is beskikbaar nie.
Ander gewasse
Geen inligting is beskikbaar nie.
Ander sake
Inligtingsdae 2003
Staan oor.
Toevoegings
Geen.
Datum van volgende vergadering
Die vergaderings van die werkgroep is geskeduleer vir 29 Januarie 2003, 8 April 2003, 18 Junie 2003, 31 Julie 2003, 8 Oktober 2003 en 1 Desember 2003.
Afsluiting
Die Voorsitter bedank almal vir hul teenwoordigheid en insette. Hy wens almal 'n Geseënde Kersfees toe.
Aangesien daar geen verdere sake vir bespreking is nie, verdaag die Voorsitter die vergadering om 15:15.