2.

Algemene oorsig

Die ondersteuningsbasis van die PNS is steeds vanweë politieke- en ekonomiese redes onder druk. Dit het tot gevolg gehad dat die PNS teen groot koste na 'n "Plan B" en 'n "Plan C" moes soek om moontlike skade aan sekere bedrywe tot 'n minimum te beperk. PNS beleid moes in sekere gevalle drasties aangepas word en meer daaroor word later in hierdie verslag gerapporteer (paragraaf 3).

Dit is vir die PNS uiters belangrik om met relevante meningsvormers in gesprek te tree sodat daar nie teenstrydige berigte deurgegee word aan die betrokke partye nie. Een so 'n liggaam is die "Bureau for Food and Agricultural Policy" (BFAP) van die Universiteit Pretoria (UP), wat uitmuntende navorsing doen en hoog aangeslaan word, plaaslik en internasionaal (vir meer inligting sien paragraaf 5.26 hieronder). Verskillende scenarios ten opsigte van proteïenbronne word bestudeer en finaliteit hieromtrent sal in 2009/10 bereik word.

Verdere samewerking met Universiteit van Pretoria (UP) verloop ook vlot met voortgesette proefwerk op die UP proefplaas deur Mnr W van Wyk, kontrakteur van die PNS (sien paragraaf 5.2 hieronder). 'n Inligtingsdag oor soja word ook jaarliks aldaar gehou.

Die Landbounavorsingsraad (LNR) wend steeds geen poging aan om die sojabedryf te wille te wees deur 'n sojaboonkundige aan te stel in die plek van die plantfisioloog/sojaboonkundige wat agt jaar gelede bedank het nie. Die PNS het gevolglik besluit om Mnr W van Wyk, gekontrakteerde sojaboonkundige van die PNS, Mnr Gerhard Keun, Hoof Uitvoerende Beampte van die PNS en Mnr Frans Potgieter, Raadslid van die PNS en Voor­sitter van die Sojawerkgroep van Graan Suid-Afrika (GSA), wat nog nooit enige internasionale blootstelling ten opsigte van sojabone gehad het nie, op 'n studietoer na die VSA te stuur onder leiding van die PNS Voorsitter Mnr GJH Scholtemeijer. Soortgelyke blootstelling ten opsigte van canola is ook aan 'n navorser van die Departement Landbou Wes-Kaap (DLWK) Mnr P Lombard en 'n navorser van Sentraal Suid-Kooperasie (SSK), beide medewerkers ten opsigte van canola, gegee tydens 'n studietoer na Australië onder leiding van Dr Jos de Kock, Raadslid van die PNS. Die PNS is van mening dat beide studietoere suksesvol was en beskou dit as 'n goeie belegging in die toekoms.

In dieselfde asem word die beleid van volgehoue tegnologie-oordrag steeds belangriker. Kundiges van formaat word gereeld na Raadsvergaderings en Werkgroepvergaderings genooi om Raadslede en medewerkers die beste moontlike blootstelling te gee. Sprekers hierdie jaar het onder andere Mnr Dave Foord van Foord Asset Management, en een van die mees erkende beleggingskundiges in Suid-Afrika, en ook Mnr G Thibaud, bekende in akkerboukringe en veral bekend as kundige ten opsigte van wisselbou, ingesluit. Ten opsigte van tegnologie-oordrag moet ook melding gemaak word van volgehoue pogings op 'n verskeidenheid maniere naamlik, artikels, onderhoude, toesprake, lesings, demonstrasie-aanplantings, enso­voorts om die saak van die PNS te bevorder. Die PNS gee graag erkenning aan al die joernaliste, skrywers, sprekers, navorsers, ensovoorts vir hulle besondere bydraes.

Verskeie borgskappe is ook die afgelope jaar toegeken waaronder aan die jaarlikse "Symposium on Soil Health and Soilborne Plant Diseases", 'n simposium wat steeds 'n unieke bydra maak ten opsigte van groter begrip van grondgedraagde siektes.

Prof Fabricio Rodrigues van die Universiteit van Viçosa, Brazil, is as spreke geborg om die internasionale "Silikon in Landbou" kongres in Suid-Afrika by te woon. Goeie skakeling word behou met Prof Rodrigues asook met 'n ander geborge spreker van Sjina, Prof Liang. Hierteenoor het Dr Sandra Lamprecht 'n borgskap ontvang om verskeie plantpatologie verwante aanbiedinge in Europa by te woon naamlik:

1. Vierde Internasionale Rhizoctonia Simposium;
2. Negende Internasionale Kongres oor Plantpatologie; en
3. Die Tiende Internasionale Fusarium Werkswinkel.

Internasionale druk ten opsigte van gesondheidsaspekte van veral plantaardige olie het die PNS genoop om 'n verskeidenheid bronne te benut om op hoogte te kom van die brandpunte. Dit is veral te danke aan die ywer van 'n PNS kontrakteur, Mev E Harmse, en ander medewerkers sowel as verslae uit die studietoer na Australië wat die PNS op kort kennisgewing goed inlig gelaat het. Hierdie aangeleentheid word steeds voortdurend gemoniteer sodat internasionale druk op voedselstandaarde belanghebbendes in die verskillende oliesade bedrywe in Suid-Afrika nie onverhoeds betrap nie.

Die PNS webblad speel daagliks 'n groter en belangriker rol ter ondersteuning van die huidige pogings van die PNS tot tegnologie-oordrag (Vir meer inligting hieromtrent sien paragraaf 5.2.7 hieronder). Die afhandeling van daardie aksies wat sedert die aanvang van die PNS geboekstaaf word, sal egter nie voor die einde 2010 op die webblad geplaas kan word nie. Hierdie besondere en belangrike poging geskied onder leiding van die Vise-voorsitter van die PNS, Mnr JSG Joubert, asook Mev M Du Preez en die PNS gee graag erkenning aan beide individue vir hulle ywer en deur­settingsvermoë.

'n Groot probleem wat steeds ervaar word is die onvermoë van die kantoor van die Registrateur, Wet 36 (Fertilizers, Farm Feeds, Agricultural Reme­dies and Stock Remedies) om aansoeke en registrasie binne 'n redelike tyd af te handel. Baie bedrywe ly groot skade as gevolg van hierdie onver­moë en die PNS wil die vertroue uitspreek dat hierdie probleem spoedig die nodige aandag sal kry vanaf owerheidsweë.

Daar is verlede jaar gerapporteer aangaande Regeringsbeleid met betrekking tot Biobrandstof. Die PNS het aanvanklik hoë verwagtinge gehad ten opsigte van hierdie potensiële proteïenbron, maar ongelukkig het niks noemenswaardig gematerialiseer nie. Daar is egter interessante verwikkel­inge agter die skerms aan die gang en alles is nog nie verlore nie. Die PNS het intussen Dr L du Plessis gekontrakteer om die Raad en werkgroepe op 'n deurlopende basis op hoogte te hou van verwikkelinge op hierdie front, plaaslik sowel as internasionaal. Alle verslae van Dr du Plessis ver­skyn op die PNS webblad en is inderdaad interessante leesstof. Etlike Raadslede het die afgelope jaar spesiale toekennings ontvang en word daarmee gelukgewens:

1. Prof R Gous
   • Spesiale toekenning van die Suid-Afrikaanse Pluimvee Vereniging (SAPV) – "Recognition for his contribution to the Poultry Industry".
   • Prof Gous is ook verkies tot Vise-president van die "World Poultry Science Association" en het twee lesings gelewer by die "World Conference on Animal Production".
2. Dr Munro Giessel, lewenslange erelidmaatskap van SAPV, en ook 'n spesiale eretoekenning van die PNS.
3. Mr JSG Joubert, spesiale ere-toekenning van die PNS.